Hardleerse bankiers


Banken moeten hun verloningsbeleid transparanter maken en het afstemmen op de lange termijn, zei de G20 in april. Enkele maanden later blijken de bankiers daar al vierkant hun voeten aan te vegen, zegt KARIN DE RUYTER.


Het excessieve bonusbeleid van de banken heeft een belangrijke rol gespeeld in het ontstaan van de financiële crisis. Het systeem waarbij traders en andere financiële wonderjongens vooral vergoed werden in functie van de resultaten die ze op korte termijn behaalden, moedigde hen immers aan om almaar meer risico's te nemen.

Toen de regeringsleiders van de G20, de twintig grootste industrielanden, in april in Londen bijeenkwamen om een uitweg uit de crisis te vinden, waren ze het er dan ook over eens dat het verlonings- en bonusbeleid van de banken aan banden gelegd moest worden. Bij de toekenning van bonussen moet er ook naar de langetermijnrisico's gekeken worden, luidde het. De banken zouden ook duidelijke en volledige informatie moeten geven over hun remuneratiebeleid, niet alleen met betrekking tot de verloning van de toplui, maar ook van medewerkers op lagere echelons in de hiërarchie. Want het gebeurt niet zelden dat deze of gene toptrader, juist dank zij zijn riante variabele beloning, meer verdient dan de ceo.

Maar nauwelijks vier maanden na die G20-top blijken de bankiers de boodschap nog steeds niet begrepen te hebben.

In Europa flakkerde de discussie weer heftig op na de bekendmaking van de halfjaarresultaten van BNP Paribas. Beter dan verwachte resultaten, onder meer dank zij de goede prestaties van de zakenbank - niet toevallig de bancaire activiteit waar alle ellende ook begon. Om de zowat 17.000 mensen die voor die zakenbank werken gepast te belonen, zette BNP Paribas dan ook prompt een miljard euro extra opzij. Hoeveel er in totaal dit jaar al in die bonuspot is gestopt, 'kon' de bank echter niet zeggen.

Tot zover de transparantie en de koppeling van bonussen aan langetermijdoelstellingen, dus. Na één kwartaal - drie volle maanden - van goede cijfers lag er alweer een gulle cheque klaar.

Niet alleen BNP Paribas is hervallen in de oude gewoontes. Zo geraakte onlangs bekend dat, zelfs voor het rampjaar 2008, meer dan 4.700 Amerikaanse bankiers en traders een bonus van meer dan 1 miljoen dollar opstreken, hoewel hun bank inmiddels gered was moeten worden door de overheid. Bij negen banken die aan het overheidsinfuus moesten, lagen de bonussen zelfs hoger dan de nettowinst van de bank, bleek uit een rapport van procureur-generaal Andrew Cuomo.

En nu de resultaten stilaan weer beter worden, is het hek helemaal van de dam. In de eerste helft van dit jaar zou Goldman Sachs al voor meer dan 11 miljard dollar aan bonussen opzijgezet hebben, een derde meer dan vorig jaar.

De bankiers wijzen elke kritiek op hun graaigedrag steevast af als 'populistisch' en 'ingegeven door afgunst'. Zelf zijn ze er immers van overtuigd dat ze die megavergoedingen echt wel verdienen. Ook al hebben ze, met hun jacht op almaar grotere bonussen, de hele wereldeconomie in een crisis zonder voorgaande gestort. Ook al hebben ze vandaag alleen nog een job omdat hun bank met miljarden overheidsgeld overeind is gehouden.

De Franse regering kon alvast niet lachen met de bonuspot van BNP Paribas. 'Bankiers moeten collectief inzien dat er een nieuw tijdperk is aangebroken, en dat het spel niet meer volgens dezelfde regels gespeeld wordt', zei de Franse minister van Economie Christine Lagarde gisteren in een radio-interview. Zijzelf en de Franse president Nicolas Sarkozy willen tijdens de volgende top van de G20, in september in Pittsburgh, de 'nieuwe regels' daarom nog laten aanscherpen.

Ze vinden daarvoor hopelijk gehoor bij hun collega's staatshoofden en regeringsleiders. Want ook in andere landen groeit het ongenoegen over de onbeschaamde manier waarop bankiers zichzelf royaal blijven bedienen. Zelfs in de liberale VS keurde het Huis van Afgevaardigden al een wet goed die het toezichthouders mogelijk maakt in te grijpen in het verloningsbeleid van de banken.

De banken hebben de kans om zichzelf bij te sturen willens en wetens laten liggen. Het wordt dus tijd om hen de 'nieuwe regels' met harde hand op te leggen. Hoe moeilijk dat ook zal zijn. Want het is stilaan tijd dat ze ook zelf de gevolgen dragen van hun eigen misstappen, in plaats van die af te schuiven op de rest van de maatschappij.

Karin De Ruyter is redactrice economie.


DS, 08-08-2009

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB