Gemor over kennisgebrek ook in hoger onderwijs


Kennis versus vaardigheden: ook in het hoger onderwijs loopt de discussie. Een test bij de eerstejaars in Antwerpen toonde dat twee op de drie 18-jarigen het Engels niet beheersen.


De grootste Antwerpse hogeschool, Karel de Grote, peilde twee jaar geleden bij de eerstejaars bedrijfsmanagement naar de kennis van het Engels. ,,Het resultaat bevestigde wat onze docenten aanvoelden. Het is barslecht gesteld met de kennis van het Engels'', zegt Marleen Coutuer, coördinator van het Centrum voor Talen in de hogeschool. ,,De test was zo opgesteld dat vanaf 16 op 20 gold 'ik beheers de taal'. Ruim twee op de drie studenten haalden dat niet.''

Het verwondert Alex Vanneste, docent aan de Universiteit Antwerpen, niet. Hij voert al langer een kruistocht voor meer kennisgericht - traditioneel - onderwijs. Zijn pleidooi spitst zich toe op de kennis van het Frans. ,,Uit de taaltest die ik jaarlijks bij de nieuwe studenten afneem, blijkt dat het cognitief onderwijs in de middelbare school afneemt. Dat is een spijtige evolutie.''

Daarmee zit hij op dezelfde lijn als de Brugse informaticaleraar Marc Hullebus (54). Die lanceerde vorige week een oproep voor meer kennis in het onderwijs. Hij klaagde aan dat zijn collega's en hem wordt opgelegd om steeds meer vaardigheden te onderwijzen, wat ten koste van het kennisonderwijs gaat (DS 30 november) .

Zijn oproep bleek een gevoelige snaar te raken en ontlokte levendige discussies. Onder meer legde ze een kloof tussen leerkrachten en de ,,klanten'' van het onderwijs - de ouders - bloot (DS 4 december) . Enerzijds betreuren leerkrachten dat het onderwijs niet louter kennisoverdracht mag zijn - de massale positieve reacties die Hullebus al heeft ontvangen, tonen aan dat de Bruggeling niet alleen staat.

Anderzijds bleek uit de reacties van ouders dat deze klacht verre van algemeen is. Veel ouders verwijzen bijvoorbeeld naar hun eigen schooltijd, waarbij ze naar eigen zeggen veel nutteloze kennis hebben opgedaan. Ook wijzen ouders er in hun reacties op dat vaardigheden maatschappelijk zeer belangrijk zijn.

,,Vaardigheden'' hebben als doelstelling om de leerlingen op de juiste manier met informatie te leren omgaan, en om creatief te zijn. Leerkrachten krijgen het verwijt dat ze daar niet op de juiste manier kunnen mee omgaan.

Naar aanleiding van deze discussie is onder andere bij de onderwijsinspectie te horen dat het Vlaamse onderwijs integendeel nog te veel kennisgericht is. De trend naar meer vaardigheden is inderdaad bezig, maar dat is vooral een inhaalbeweging op het traditionele onderwijs van enkele generaties geleden.

De klacht van Hullebus en co is nochtans ook in het hoger onderwijs te horen. Dat bewijzen de Antwerpse voorbeelden. Al is zeker niet iedereen het daarmee eens. ,,Wat we nu meemaken, is een typische reflex van ouderen die hun eigen schooltijd als referentiekader hanteren'', zegt onder meer Geert Schacht, die aan de Universiteit Gent de dienst studie- en loopbaanadvies leidt. ,,Ik heb integendeel de indruk dat het kennisniveau stijgt. Hogescholen en universiteiten verwachten van hun studenten nu veel meer dan vroeger. De lat wordt steeds hoger gelegd.''

Dat er problemen zijn in het eerste jaar van het hoger onderwijs, geeft Schacht toe. ,,Maar die problemen zijn er altijd geweest. Die hebben te maken met de kloof tussen secundair en hoger onderwijs. En precies die kloof is groter geworden door de veralgemening van het semestersysteem de laatste jaren. In een jaarsysteem kregen 18-jarigen het hele jaar de tijd om zich aan te passen aan de nieuwe situatie. Nu hebben ze al na de kerstvakantie examens. In enkele maanden tijd moeten ze zich volledig aanpassen.''

De discussie gaat voort op:
www.standaard.be/hullebus


DS, 06-12-2006 (Pieter Lesaffer)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB