Onderwijshervorming schaft aso, tso en bso af


Geen Latijn in de eerste twee jaren van het secundair onderwijs, lesblokken van twee à drie uur en een afschaffing van de opdeling in algemeen, technisch en beroepsonderwijs. Dat zijn enkele opvallende punten uit een voorstel tot hervorming van het secundair onderwijs dat besteld is door Vlaams minister van Onderwijs Frank Vandenbroucke.


Een begin maken met een hervorming van het secundair onderwijs was voor sp.a-minister Vandenbroucke het laatste agendapunt voor de verkiezingen van juni. Het plan, dat meegenomen wordt in de volgende regeringsonderhandelingen, is nu zo goed als af.

De eerste graad moet zo breed mogelijk worden. Om de aansluiting met het basisonderwijs te vergemakkelijken wordt voorgesteld om de lesuren van vijftig minuten te vervangen door blokken van twee à drie uur. Het merendeel van de lessen bestaat uit een basispakket, waarbij een grotere aandacht is voor cultuur en technologie.

Een viertal uren per week zal men kunnen kiezen uit een van de vier zogenaamde 'belangstellingsgebieden'. Die gebieden (grosso modo 'natuur en techniek', 'talen en cultuur', 'handel en economie' en 'gezondheid en samenleving') vervangen de huidige opdeling in aso, tso en bso. Daarnaast komen er ook nog twee 'keuze-uren' die mogelijk besteed zullen worden aan remediëring.

Hoewel het een punt is dat voor veel discussie zorgde, wordt er in het plan voor geopteerd om Latijn niet langer als vak aan te bieden in de eerste twee jaren. Na de eerste twee jaren blijft men die belangstellingsgebieden aanhouden, maar komt er een opdeling in 'kwalificatierichtingen' en 'doorstroomrichtingen'. Die kwalificatierichtingen komen overeen met het huidige bso.

Dat schrijft De Morgen.


Blog DS, 20-03-2009

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Als leerlingen het moeilijker hebben met leren, nemen ze op dit moment een gemakkelijkere richting.
Dus ik betwijfel of dit systeem gaat werken. Als je iedereen hetzelfde gaat moeten leren, hoe ga je diegene die een minder hoog tempo af kunnen dan helpen. Of ga je ze nog in groepen opdelen maar dan niet zeggen dit is aso, tso of bso.
Ik vind het systeem dat er nu is goed. Alleen zou ik de beroeps i.p.v. direct een vak te laten kiezen bijvoorbeelder iets algemener kunnen laten starten zodat ze kunnen uitsluiten wat ze niet leuk vinden en kiezen wat ze graag doen.
Het idee om sommige lessen iets langer dan 50 minuten te laten duren vind ik wel goed want dan kan je sommige dingen beter uitleggen en het is dan misschien wel een gemakkeljkere overgang van het basisonderwijs naar het middelbaar.

Gaan we dan nog meer moeten differentiëren in de eerste graad. Ik hoor zeggen van enkele collega’s uit het lager onderwijs dat daar het niveau hoger zou kunnen als er niet zoon verscheidenheid zou zijn in denkniveau. Daar zitten ook al de leerlingen samen die later nog moeten kiezen tussen aso, bso en tso. Ik denk ook niet dat het nodig is om leerlingen die later bso gaan doen nog 2 jaar extra algemene vakken te laten volgen zo als de toekomstige aso leerlingen. De toekomstige bso leerlingen zullen op deze mannier veel tegenslagen moeten verwerken. Er zijn leerlingen die gewoon niet de leerstof verwerkt krijgen en elke week slechte punten krijgen. Ze zullen nog vlugger schoolmoe worden. Het huidige systeem is zeker goed.
Enkel zouden ze in alle richtingen een vorm van praktijk moeten integreren. Hoeveel leerlingen in het 2de middelbaar kunnen een fietsband vervangen of een gat boren in de muur? Dit zijn dingen die vaak over het hoofd gezien worden. Later zullen ze dit ook moeten kunnen. Of ze moeten er een vakman voor raadplegen, die veel geld kost.

Ik zelf vindt het nuttiger dat ze iets meer tijd nemen om hen een handeling aan te leren dan leerstof bij te brengen die ze later niet meer gebruiken. Dus ik ben geen voorstander van deze herstructureringen als het lesprogramma gevuld is met theorie vakken.

Middelbaar onderwijs heeft update nodig - Minder leerkrachten voor de klas in eerste jaren middelbaar


BRUSSEL - Als een leerling in het eerste middelbaar maar vier of vijf leerkrachten voor de klas krijgt, zal de overgang van basisonderwijs naar middelbaar onderwijs zachter verlopen.


In de eerste jaren van het middelbaar minder leerkrachten, die elk meer uren in dezelfde klas komen; dat is een van de ideeën om de kloof die gaapt tussen basis- en middelbaar onderwijs, te verkleinen. Ze staat in de 'kladversies' van de nota's van de groep-Monard. Die experts moeten minister van Onderwijs Frank Vandenbroucke in april een blauwdruk voor het middelbaar onderwijs van de 21ste eeuw afleveren.

In de eerste jaren van het middelbaar krijgt de leerling tien of meer leerkrachten voor zich die telkens niet hem, maar hun vak centraal stellen. In het basisonderwijs had de leerling maar één of hoogstens twee leerkrachten.

Vier à vijf leerkrachten in het begin van het middelbaar is beter, luidt het. Dat vergt dat sommige vakken samen worden gezet in groepen, naar analogie met WO, het werkelijkheidsonderricht in de basisschool. Maar dat zijn nog ideeën, er staat nog niets vast. 'Ik wil de nota's pas hebben als de commissie ze als af beschouwt', zegt de minister.

De eerste graad van het middelbaar moet volgens de experts een bredere vorming bieden en 'definitieve studiekeuzen' moeten pas later gemaakt worden. Vandaar het voorstel nog wel het vak Latijn, maar geen 'richtingen Latijn' meer aan te bieden.

De groep vindt het onderscheid algemeen/technisch/beroepsonderwijs niet meer relevant. Het bestendigt ook 'het watervalsysteem'. De experts sluiten zich aan bij de vele scholen die al 'proeftuinen' opzetten om de schotten tussen die onderwijsvormen af te breken: ze groeperen richtingen voortaan in 'belangstellingsgebieden' zoals 'natuur en techniek', 'talen en cultuur', 'handel en economie'. In die gebieden zijn er dan richtingen die leiden naar doorstuderen en andere die leiden naar afstuderen op 18 jaar.

Aantrekkelijk lijkt ook het idee niet meer alles in lesuurtjes van 50 minuten te proppen, maar scholen de kans te geven met grotere tijdsblokken te werken.

De lerarenvakbonden reageerden gisteren kritisch tot negatief op een uitgelekt deel van een oude versie van een nota van de werkgroep-Monard. Ze zijn onder meer bang dat er voor de leraars veel gaat veranderen. Ook het hoofdkwartier van het katholiek onderwijs gromt. Wij zijn niet betrokken, luidde het. Maar dat is logisch. De commissie is een groep experts die een blauwdruk maakt - een realistische schets van een mogelijke hervorming. Die bindt niemand, maar maakt onderhandelen later makkelijker. Vandenbroucke zet daarmee een voorzichtige stap in een mijnenveld. De basisschool ziet er al lang niet meer uit als in de jaren zestig; dat onderwijsniveau kan evolueren zonder grote schokken in de regelgeving. Het hoger en het universitair onderwijs hebben zich ook al grondig aangepast, vooral de jongste decennia, en vooral onder Europese druk.

Het overgereglementeerde middelbaar onderwijs lijkt nog het meest op dat van dertig, veertig jaar geleden. Dat hervormen is een mijnenveld, dat de opeenvolgende ministers van Onderwijs meden. Vorige jaren is het zichzelf beginnen te vernieuwen, met 'proeftuinen' die onder meer voortkwamen uit 'Accent op Talent' van de Koning Boudewijnstichting. De groep-Monard distilleert daaruit een synthese.


DS, 21-03-2009 (Guy Tegenbos)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Hier hebben ze op dit moment nog blokken van 1u10. Dit werkt helemaal niet en dit gaan ze hier in september veranderen. De leerlingen kunnen zich niet zo lang concentreren.
Ik weet dat voor hoekenwerk enzo een blok van 100min veel beter lijkt maar nu ik gewoon ben van leerlingen een uur en 10 minuten bezig te zien is mijn mening hard veranderd.
Na 45min is hun concentratie helemaal weg en hebben ze nood aan een pauze.

Ik apprecieer mijn lesuren van 50min nu veel meer. Dus voor mij mag het zo blijven.

Kennis is niet vies


Meneer de minister, ik vermoed dat u en uw helpers goede bedoelingen hebben. Ik wil er dan ook van uitgaan dat er met de geplande onderwijsvernieuwingen geen kwaad opzet is gemoeid. Als dat zo is, is er blijkbaar sprake van een tragisch gebrek aan wijsheid en langetermijndenken. Uw plan om de overgang tussen de lagere en middelbare school te versoepelen door middel van een nivellering van de eerste graad (waar onvermijdelijk de latere graden vroeg of laat op volgen), is een pijnlijke ontkenning van het reële verschil dat tussen mensen (in casu leerlingen) bestaat.


U gaat door voor een intelligent man en ik wil dan ook geen domheid vermoeden achter uw hervormingsplannen, maar u verliest misschien uit het oog dat heel wat kinderen al van jonge leeftijd naar kennis hunkeren. 'Kennis' is in het onderwijsdiscours een vreselijk beladen term geworden, een vies woord bijna. Doorlichters beschouwen zuivere kennis als de rotte plek van de school, en de overdracht ervan wordt beschreven als een wansmakelijke praktijk.

Zij dwingen ons, op straffe van opschorting van subsidies, dat wij de kinderen bezighouden met 'leuke' lessen, waar wij vooral aansluiting dienen te zoeken bij hun 'leefwereld'. Wel, ik kan u verzekeren: sommige leerlingen willen niets liever dan zonder omwegen kennis opdoen en veel en diep nadenken. Het is bovendien hun recht om daarin zo ver mogelijk te willen gaan, en dus onze plicht om hen het maximum aan te bieden. Maar dan moet dat voor ons wel mogelijk blijven, en niet verboden worden van overheidswege.

De huidige trend van 'vaardigheden' en 'inspelen op de leefwereld van de kinderen' is een regelrechte onderschatting van de kinderen in kwestie. Als leraar moeten wij hen uittillen boven hun eigen evidenties en confronteren met moeilijkheden, vraagstukken en informatie. Alleen op die manier helpen wij hen over drempels en leren we hen omgaan met tegenslagen.

Als u nu beslist om te snoeien in het ASO-aanbod, dan berooft u de komende generaties van toegang tot kennis, historisch inzicht en intellectuele vorming die sedert generaties behoren tot het beste waarover de westerse cultuur beschikt.

Mag ik u herinneren aan wat u enkele maanden geleden vertelde over de toestand van het cultuuraanbod in het ASO-onderwijs? Via een indrukwekkende studie was u erachter gekomen dat het cultuuronderwijs in onze scholen op een laag pitje staat. Vindt u dat vreemd? De inspecteurs van de doorlichting organiseren heksenjachten op scholen die te veel literatuur onderwijzen of die té docerend te werk gaan. Nu wil u zelf literatuuronderwijs en oude talen bannen uit het curriculum? Waar komt dat idee toch vandaan? U beseft hopelijk zelf ook dat als u nog twee uur Latijn per week aanbiedt, er volledig voorbijgegaan wordt aan de essentie van het oudetalenonderwijs?

Wat ik met dit schrijven vooral graag wil bekomen, is u op de hoogte brengen van de diepe bekommernis bij mij en al mijn collega's, die dagelijks voor de klas staan, wanneer zij vernemen welke cultuurvernietigende beslissingen uw kabinet van plan is te nemen.

Als u uw experts laat tekeergaan in het onderwijsaanbod waar nog enigszins plaats is voor het werkelijk leren van een oude taal, het werkelijk omgaan met vervoegingen en verbuigingen, het nauwkeurig bestuderen van geschiedenisfeiten en het traag en geduldig lezen van grote literatuur, dan ontneemt u aan velen de essentiële voedingsbodem waar ze naar hunkeren. En u neemt de leraren de wapens uit de hand waarmee zij al generaties lang via het onderwijs cultuur overbrengen.

Als u als socialist echt vindt dat iedereen alle kansen verdient, dan vind ik dat het tijd wordt dat u de lijn eens doortrekt en dat u inziet dat niet iedereen in Vlaanderen staat te springen om gepamperd te worden. Met enorm veel respect voor de beroeps- en technische scholen, die even noodzakelijk zijn als ASO scholen, kan ik me niet van de indruk ontdoen dat u werkelijk de intellectuele lat naar omlaag wil halen, en de laatste restjes van een veeleisende vorming eruit wil timmeren. U onderschat de Vlaamse jeugd.

Katrien De Paepe is lerares oude talen, maar ze is vooral bezorgd over de evolutie van ons onderwijs.


DS, 24-03-2009

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Dit vind ik best een goed punt. Het kan ook andersom: leerlingen uit het ASO die niet voldoende worden uitgedaagd, daardoor lui worden en niet voldoende fond (of basiskennis) hebben kunnen leggen om het hogere niveau in de hogere graden aan te kunnen.

Het verplicht leraren uiteraard wel om te differentiëren, maar of dat allemaal wel praktisch is, is een heel groot vraagteken.


Vier 'vakgerichte' uren en 28 'algemene' uren vind ik trouwens een heel slechte verhouding.

Het idee achter deze hervorming staat mij op het eerste zicht wel aan maar ik weet er nog te weinig over en kan de praktische gevolgen nog niet genoeg inschatten, dus mijn mening kan nog alle kanten op.

Dus als iemand advocaat van de duivel wil spelen, ga gerust uw gang. B?

__________________
'I have never let my schooling interfere with my education.'
-- Mark Twain

Ik vind de zaak net zoals jou nog te zeer onderhevig aan te veel speculaties...
Het enige waar ik 'spontaan' een gevoel van aversie tegenover had, was het idee als zouden leerlingen van de eerste graad geen Latijn meer kunnen volgen
Maar dat idee zou inmiddels - als ik het goed heb begrepen - naar de prullenmand zijn verwezen

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Ik had in de lagere school een vriendin die het zesde leerjaar helemaal niet meer zag zitten. Ze had het moeilijk om de lessen te volgen en voelde zich vaak de dommerik van de klas. Toen ze naar de middelbare school ging, merkte ze dat er meer leerlingen waren die niet zomaar konden volgen. Ze kreeg hierdoor een veel beter zelfvertrouwen en ging terug graag naar de lessen.

Ik denk dat dit voorbeeld al een groot pijnpunt van het voorstel duidelijk maakt. Leerlingen zullen nog langer hetzelfde niveau moeten bijbenen. Voor sommige leerlingen zal dit ervoor zorgen dat ze te weinig uitdagingen krijgen, voor anderen wordt de uitdaging dan weer te groot. Ik denk dat deze opsplitsing op een goed moment gebeurt, het kan de zelfwaarde van iets minder intelligente leerlingen opkrikken. Ze ontdekken dat er ook dingen zijn waar ze wel goed in zijn.

Ook het idee om de blokken groter te maken, vind ik niet zo geweldig. Het is bewezen dat mensen zich niet zo lang aan één stuk kunnen concentreren. Door na 50 minuten met iets anders te beginnen, krijgt de leerling kans om het vorige even te laten bezinken. Ik geef toe dat het soms moeilijk is om alle interessante dingen op één uurtje te zien, maar ik denk dat deze afwisseling voor leerlingen wel goed is.