Zittenblijven afschaffen?

[J.Verwerft]

Zittenblijven hoort ook weer niet te worden afgeschaft, maar het heeft in ieder geval toch wel een degelijke research nodig. Ik geloof dat de invloeden van zittenblijven van leerling op leerling verschillen.
Ik denk dat elk kind er wel naar smacht om op gelijk niveau met zijn leeftijdsgenoten te zitten. Zo niet, dan kan dit enorm demotiverende neveneffecten veroorzaken. Ik ben zeker een voorstander van differentiatie en ik geloof best dat de leerlingen de vruchten kunnen plukken van dit Zweedse onderwijssysteem. Toch valt de optie dat vermoedelijk ook Zweedse leerkrachten soms de haren uit het hoofd durven plukken niet uit te sluiten. Differentiatie neemt veel tijd in beslag en vergt een goeie "know how" door de leerkracht op vlak van timemanagment and classmanagment.
Dit reflecterend op het vlak van zittenblijven durf ik er mijzelf vragen bij stellen of leerlingen af en toe niet in de gaten krijgen dat hun niveau lager ligt in vergelijking met dat van de klas. Hoe vaak hebben we zelf niet eens het gevoel gehad dat we maar tot aan oefening zoveel geraakten bij het maken van een (gedifferentieerde) werkbundel terwijl onze medestudenten al veel verder zaten en de oefeningen op een hoger niveau maakten.
Hiermee wil ik aantonen dat er vast en zeker middelen zijn die de leerkracht kan gebruiken om een comfortabele sfeer te creëren bij bissers en ze door differentiatie op hun eigen niveau en tegen hun eigen tempo te kunnen laten werken. Ik vrees gewoon dat er ergens nog een probleem schuilt binnen het feit dat een bisser nog te vaak "met de vinger wordt gewezen" door medeleerlingen.

[anneleen.van.saet]

Persoonlijk vind ik het een beetje kort door de bocht om te zeggen dat zittenblijven nooit een goede oplossing is. Door te differentiëren kan je veel, maar het is geen wondermiddel, dat in elke klas bij elke situatie werkt.
Een voorbeeld ter illustratie:
Ikzelf ben vroeger in het tweede leerjaar blijven zitten omdat ik nog niet schoolrijp was en de nodige inzichten om te kunnen leren nog niet verworven had. Doordat ik een jaartje rijper was ging het op school de volgende jaren wel zeer vlot. De leerkracht had nooit dit 'probleem' kunnen oplossen door te differentiëren.
Bij bepaalde leerproblemen hebben de leerlingen ook nood aan een individuele professionele aanpak die wij als leerkracht niet altijd kunnen verzekeren.

Ik geef wel toe dat zittenblijven niet altijd de ideale oplossing is. Soms hebben bepaalde kinderen gewoon niet de capaciteit om een bepaalde richting te volgen. Het is als leerkracht dan je taak om de sterke kanten bij je leerlingen te ontdekken en hen zo goed mogelijk te informeren over de andere richtingen, die wel bij de leerling zijn interesses, capaciteiten, ... aansluiten. Bovendien zijn er vele leerlingen met leerproblemen die beter kunnen geholpen worden in het buitengewoon onderwijs. Hier worden ze in kleinere groepen begeleid en proberen ze hun leerprobleem aan te pakken.