Dieren en warmere temperaturen

[wim leenaerts]

Vlinders tot twee maand vroeger dan normaal

Door de uitzonderlijk warme aprilmaand zijn de vlinders tot twee maand vroeger dan naders tevoorschijn gekomen. Tot nog toe verschenen vlinders sinds de jaren ’70 elk jaar een halve dag vroeger, zegt de Britse organisatie Butterfly Conervation.

“Maar dit jaar sloeg werkelijk alles. Veel soorten werden twee weken vroeger dan normaal, sommigen een maand of zelfs twee maand,” zegt Richard Fox van de organisatie. Leuk om te zien misschien maar Fox maakt zich alleen maar zorgen. “Het is een dramatische situatie.” Dat staat te lezen in de Britse krant The Independent.

Milde winter

De reden voor de vroege vlinders is de combinatie van een milde winter en een uitzonderlijk warme en zonnige april. De warmte zorgt ervoor dat de poppen zich sneller kunnen ontwikkelen, waardoor de vlinders vroeger tevoorschijn komen. De zogenaamde migrerende vlinder, die overwintert in warmere, Mediterrane landen, beginnen ook in Groot-Brittannië te overwinteren. “De Atalanta was twintig, dertig jaar geleden een zomerse gast. Nu overleven ze de Britse winter massaal.”

Warmste ooit

In Groot-Brittannië was april 2007 de warmste sinds 1659. Er werd een gemiddelde temperatuur gehaald van 11,2°C. Daarmee werd het vorige record (10,6°C) uit 1865 ruimschoots overschreden. Ook bij ons was de maand april uitzonderlijk, en werden maar liefst zes records gebroken. Zo was de gemiddelde temperatuur 14,3 graden. De gemiddelde maximumtemperatuur bedroeg zelfs meer dan 20 graden. (dm)

Bron: www.demorgen.be, 04/05/2007

[wim leenaerts]

Zwaluwen in problemen door droogte

Door de aanhoudende droogte hebben de boeren- en huiszwaluwen het in ons land moeilijk om hun nesten te bouwen. Een zwaluwnest bestaat voor meer dan de helft uit modder. Maar door de droogte is er momenteel weinig modder. Dat zegt Vogelbescherming Vlaanderen vandaag in een persbericht.

"Enkel de zwaluwen die hun nestplaats uitgekozen hebben in de buurt van rivieren en diepe vijvers zullen geen problemen ondervinden, maar door de uitzonderlijk droge aprilmaand is er op andere plaatsen geen modder beschikbaar. Plassen, beken en poelen zijn opgedroogd", zegt Vogelbescherming Vlaanderen.

Door die droogte wordt het voor de boeren- en huiszwaluwen moeilijker om een nest te bouwen. "Zonder modder geen mest, geen eieren en geen jongen", luidt het.

Vogelbescherming Vlaanderen roept iedereen die boeren- en huiszwaluwen in de buurt heeft op om kunstmatige modderpoeltjes aan te leggen. (belga/dm)

Bron: www.demorgen.be, 29/04/2007

[wim leenaerts]

Opwarming van de aarde bedreigt trekvogels

De opwarming van onze planeet bedreigt volgens de Verenigde Naties zowat 84 procent van de migrerende dieren. Bijzonder getroffen zijn de trekvogels, zeggen de VN-organisaties voor het behoud van de Afrikaans-Euraziatische watervogels en voor migrerende diersoorten.

Klimatologische wijzigingen zoals stijgende temperaturen, veranderde neerslag, droogte, stormen en wijzigingen van het zeeniveau komen steeds vaker voor. Vooral trekvogels lijden daaronder.

Velen vertrekken eerder, wijzigen hun vliegroutes geografisch en/of in de tijd, wijzigen landingsplaatsen. Sommige dieren - in sommige extreme gevallen - verlaten soms hun zomergebied niet meer. Het gevaar bestaat dat zij tijdens het overwinteren in hun zomergebied de lagere temperaturen niet kunnen verdragen en daar sterven. (belga/dm)

Bron: www.demorgen.be, 08/05/07

[wim leenaerts]

Warme aprilmaand doet jonge trekvogels hongeren


Door de zomerse temperaturen in april is de ontwikkeling van vlinders en planten dit jaar gemiddeld 24 dagen vroeger begonnen dan vorig jaar. Veel trekvogels keren echter niet veel vroeger terug uit het zuiden. De kans is daardoor groot dat hun jongen de rupsenpiek zullen missen.

In mei keren trekvogels als de gierzwaluw, de koekoek en de tapuit terug naar onze streken. Onder meer om hier nesten te bouwen en jongen groot te brengen. Dat laatste wordt dit jaar waarschijnlijk geen sinecure, want door de warme aprilmaand zijn er niet veel rupsen meer.

De temperatuur in Nederland lag in april bijna vijf graden hoger dan normaal. Daardoor verschenen onder meer koolwitjes en boomblauwtjes drie weken vroeger ten tonele. Normaal valt de eerste vlinderpiek in de tweede helft van mei, maar veel soorten zijn nu al aan het einde van hun latijn. In de maand juli, na een periode met veel rupsen, moet normaal een tweede piek volgen. Maar experts voorspellen dat die er ook vroeger zal zijn.

Trekvogels lijken zich echter niet aan te passen aan de hogere temperaturen. De terugkomstdatum van lange afstandstrekkers ligt dit jaar gemiddeld maar drie dagen eerder dan in het koude voorjaar van 2006, meldt de Universiteit van Wageningen. Gevolg: hun jongen zullen pas uit het ei komen als de rupsenpiek al voorbij is.

Dit weekend vindt in Nederland overigens voor het eerst een Nationale Vlindertelling plaats, om het effect van klimaatverandering op vlinders te bestuderen. Iedereen die wil deelnemen, kan zijn waarnemingen doorgeven via www.natuurkalender.nl.

Bron: EOS nieuswbrief, 16/05/07