Europa 'plat' voor Condo...

[bram willems]

13/12 Raad van Europa: "Bestaan CIA-gevangenissen steeds geloofwaardiger"

De mogelijkheid van het bestaan van geheime CIA-gevangenissen in Europa krijgt volgens de Raad van Europa steeds meer vaste voet.
De door de organisatie met het onderzoek belaste Zwitserse afgevaardigde Dick Marty zei dinsdag in Parijs: "Na de huidige stand van zaken in het onderzoek kunnen we weliswaar nog niet bevestigen dat enkele lidstaten actief aan deze illegale praktijken hebben deelgenomen of geduld hebben". Er bestaat echter een duidelijke overeenstemming tussen de oorspronkelijke beschuldigingen en de resultaten van zijn onderzoek. Inmiddels heeft ook de socialistische fractie in het Europees parlement aangekondigd de geruchten over de CIA-gevangenissen door een commissie te laten onderzoeken.

Marty legde er in een dinsdag verspreide verklaring de nadruk op dat hij zijn onderzoek zal uitdiepen. Mogelijk zal hij een bezoek brengen aan de betrokken landen. Tegelijkertijd roept hij zijn collega's uit de nationale parlementen op om onderzoekscommissies op te richten. Bijzonderheden over zijn speurwerk maakte Marty dinsdag niet bekend. Hij deelde echter mee dat hij zijn bevindingen tijdens een afzonderlijk debat eind januari in de parlementaire vergadering van de Raad van Europa zal voorstellen.
Over de aangekondigde onderzoekscommissie van het Europees parlement zei de fractievoorzitter van de socialisten, Martin Schulz, dat moet uitgezocht worden of er zich op het grondgebied van de EU extra-legale gevangenissen bevinden en er verhoormethodes worden aangewend die tegen het fundamenteel recht indruisen. De Groenen en Liberalen waren in elk geval ook voor een onderzoekscommissie.

Het is echter nog niet duidelijk of de Europarlementsleden überhaupt toestemming hebben om een onderzoekscommissie in te zetten. De juridische dienst van het parlement heeft meegedeeld dat daarvoor de wettelijke beginselen ontbreken, namelijk een overtreding tegen het gemeenschappelijk recht. Om die reden zal nu mogelijkerwijze een zogenaamde niet-permanente commissie zich met de zaak belasten.
In Warschau bestrijdt de voormalige leider van de Poolse spionagedienst Zbigniew Siemiatkowski het bestaan van geheime CIA-gevangenissen in Polen. Hij kon zich evenwel "enkele, maar zeker geen tien" CIA-vluchten naar Polen herinneren, zei hij dinsdag op de Poolse radiozender Radio Zet. Siemiatkowski beperkte er zich toe dat er in ieder geval ook vluchten kunnen geweest zijn zonder dat hij daarvan op de hoogte was.

Een Turkse advocaat beweert inmiddels dat de Amerikaanse inlichtingendienst ook in Turkije een geheime gevangenis in stand houdt. Circa 150 mensen zouden in Turkije door CIA-agenten ontvoerd zijn, het merendeel van hen in Istanboel, beweert meester Osman Karahan. Dat meldde de Turkse nieuwszender NTV dinsdag. CIA-directeur Porter Goss bevindt zich sinds begin deze week in Ankara. Over de reden van zijn bezoek aan Turkije wemelt het in de Turkse pers van speculaties.

bron: www.gva.be ( 13/12)

[Barst]

Europa heeft zich met een kluitje in het riet laten sturen over CIA-vluchten


Volstrekt terecht heeft Europa de afgelopen weken stennis gemaakt over de Amerikaanse omgang met terreurverdachten. Juist wanneer democratische rechtsstaten met geweld worden bedreigd – door islamitische terroristen in dit geval – is het zaak bij de verdediging daarvan geen grenzen te overschrijden waardoor diezelfde democratische rechtsstaat wordt uitgehold. Al jaren blijken de Amerikanen die grenzen verder op te willen rekken dan de meeste Europese landen.


Het hete punt op dit moment zijn de door de Amerikaanse geheime dienst CIA gecharterde vliegtuigen. De man die namens de Raad van Europa deze kwestie onderzoekt, stelde gisteren dat het er inderdaad op lijkt dat terreurgevangenen door de CIA zijn vervoerd via Europa en daar ook zijn vastgehouden, buiten alle juridische procedures om. De Amerikaanse televisiezender ABC meldde vorige week al dat betrokken gevangenen de afgelopen weken na alle ophef haastig van Europa zijn overgebracht naar Noord-Afrika.

Het is daarom onbegrijpelijk dat de Europese leiders, de Nederlandse minister Bot incluis, vorige week genoegen namen met de uitleg van de Amerikaanse minister Condoleezza Rice. Die beweerde dat de VS geen Europese luchthavens of luchtruim hebben gebruikt voor het transport van mensen naar plaatsen waar ze worden gemarteld. Maar terreurverdachten die, soms na maanden, zijn vrijgelaten door de CIA omdat ze onschuldig waren, laten er geen misverstand over bestaan dat ze zwaar zijn mishandeld. Niemand weet iets over de behandeling van tientallen terreurverdachten die vastzitten in landen als Egypte, Jordanië en Oezbekistan.

Natuurlijk willen de Europese leiders de samenwerking in de zo noodzakelijke strijd tegen terreur niet in gevaar brengen. Maar dat kan geen reden zijn een oogje dicht te knijpen als fundamentele rechtsregels worden geschonden. Zoals de Europese landen ook veel harder moeten protesteren tegen het voortdurende schandaal van Guantánamo Bay, waar honderden terreurverdachten zonder aanklacht vast blijven zitten in een juridisch niemandsland.

De VS hebben Europa nodig bij het bestrijden van terreur, bijvoorbeeld in Afghanistan, waar ze ook van Nederland een grote militaire inzet vragen. De EU en Nederland kunnen maximale druk uitoefenen om ervoor te zorgen dat de Amerikanen de rechtsregels naleven. Zich met een kluitje in het riet laten sturen door Rice is precies het tegenovergestelde.


Trouw, 14-12-2005