Voedsel of medicijn?

[Lieve De Wachter]

Het verband tussen zout en hoge bloeddruk was lange tijd omstreden, maar wordt nu niet meer in twijfel getrokken. Talloze studies hebben aangetoond dat een verminderde consumptie van zout de bloeddruk kan doen verlagen. Hypertensie is evenwel geen ziekte op zich, maar wel een risicofactor. Die nuance is belangrijk. We illustreren dat even. Sommige geneesmiddelen hebben een bewezen effect op de risicofactoren, bv. op hoge bloeddruk of een hoog cholesterolgehalte. Dat betekent echter nog niet dat ze ook noodzakelijk een impact hebben op wat uiteindelijk van belang is: het opduiken van ziektes en sterfgevallen door die ziektes. Verschillende redenen kunnen dit verklaren. Zo hebben die geneesmiddelen misschien ook andere, negatieve effecten. Hetzelfde geldt voor de impact van voedingsmiddelen: het is niet omdat een geringe zoutconsumptie de bloeddruk doet dalen dat er noodzakelijkerwijze een gunstig langetermijneffect is. Dat moet via specifieke onderzoeken worden nagegaan. Wat zout betreft, was er op dat vlak dusver geen degelijk onderzoek. Nu wel. Op basis van een gegevensinzameling bij meer dan 3 000 vrijwilligers komen Amerikaanse vorsers tot de conclusie dat een verminderde zoutconsumptie in de praktijk wel degelijk een weerslag heeft op het risico van hart- en vaatziekten en op het sterftecijfer door die ziekten. De deelnemers werden in twee vergelijkbare groepen opgedeeld. de ene moest zijn zoutconsumptie verminderen, de andere niet. Kortom, dit is een eenvoudige en doeltreffende manier om gezond te blijven. En het kost u niets. Het probleem is echter dat het grootste aandeel (75%!) van het zout dat we consumeren, niet afkomstig is van ons zoutvat, maar wel van bereide voedingswaren zoals brood, bereide gerechten of soep in blik... De overheid moet er bij de industrie op aandringen (of moet ze ertoe verplichten) het zoutgehalte van de voedingswaren drastisch te verminderen.

Het volledige onderzoek is te raadplegen op: http://www.bmj.com/cgi/content/full/334/7599/859
(artikel wel in het Engels)

Bron: Test aankoop gezondheid, oktober/november 2007

[Lieve De Wachter]

De kleine wordt onzichtbaar

Een baby in de baarmoeder heeft dan toch kenmerken van een echte parasiet.

Het was vroeger bon ton om in biologielessen te wijzen op de toch wel sterke verwantschap tussen het leven van een embryo en dat van een parasiet. Beide hechten zich in veel gevallen op de bloedbaan van een ander wezen, waaruit ze alles puren wat ze nodig hebben om te groeien. In het geval van het embryo is er natuurlijk wel de genetische component: hij bestaat voor de helft uit genen van de moeder, zodat de moeder er voordeel bij heeft er zorg voor te dragen, want het is voor haar de enige manier om zich voort te planten.

In feite is een embryo maar voor de helft een parasiet: de helft die hij van zijn vader meegekregen heeft. Daar heeft een moeder niets aan, hoewel ze nu eenmaal geslachtelijke vermenigvuldiging nodig heeft om zich succesvol voort te planten. En om voldoende variatie in haar nakomelingschap te pompen. De man is een oplossing die de natuur uitgedokterd heeft om het succes van de voortplanting van de vrouw te verhogen.

Helaas is onze maatschappij ondertussen zo geëvolueerd dat veel vrouwen niet meer in staat zijn de biologische voordelen van de aanwezigheid van mannen te zien. Met het aanvaarden van de kinderlast hebben ze meestal minder moeite.

Nu blijkt uit een verslag in de Journal of Molecular Endocrinology dat een foetus toch systemen gebruikt die analoog zijn met wat parasieten doen om detectie door het afweersysteem van de gastheer (of in dit geval de gastvrouw) te vermijden. De moederkoek, die mee onder impuls van de foetus gemaakt wordt, produceert hormoonachtige stoffen die de aandacht van het afweersysteem afleiden. De hormonen camoufleren als het ware de aanwezigheid van foetus en moederkoek voor de doders van het immuunstelsel van de vrouw.

Ze lijken heel sterk op boodschappers die signalen in het zenuwstelsel overdragen: neurokinine B en hemokinine. Als die in de placenta een verbinding aangaan met fosfocholine krijgen ze hun camouflerende functie. Parasieten gebruiken fosfocholine om aanvallen van de gastheer te vermijden.

Er zal nu worden nagegaan of het nieuwe inzicht nuttig kan zijn om miskramen te vermijden en zwangerschapsvergiftiging tegen te gaan.

Dirk Draulans

Bron: http://www.knack.be/nieuws/wetenscha...icle10290.html

[Lieve De Wachter]

Doorzichtige vis moet evolutie kanker verhelderen

In Boston zijn wetenschappers er in geslaagd een doorzichtige vis te kweken. Zo kunnen ze ontwikkelingen in het lichaam rechtstreeks volgen.

Normaal gezien zijn enkel de embryo's van zebravissen doorzichtig. Eenmaal volwassen worden ze mat. Door twee verschillende soorten zebravissen met elkaar te kruisen, slaagden de wetenschappers van het Children's Hospital Boston er toch in een permanent doorzichtige vis te kweken. Bovendien bezitten de zebravissen volgens de onderzoekers genetisch gelijkaardige eigenschappen als die van mensen. Dat meldt Cell Stem Cell.

Bij de nieuwe vis kunnen organen en graten van buitenaf bekeken worden. Zo kunnen ontwikkelingen in het lichaam, zoals kanker, van buitenaf gevolgd worden. Daardoor kan de vis een grote hulp zijn bij de zoektocht naar de grootste moeilijkheid in het kankeronderzoek. Hoe een tumor evolueert is namelijk nog steeds niet duidelijk. "Waarom en hoe kankercellen naar andere delen van het lichaam verhuizen, weten we nog steeds niet", legt dokter Richard White uit.

Verspreiding van kanker

Samen met de andere onderzoekers kon hij na het eerste experiment meteen zien hoe kanker zich verspreidt. Eerst plaatste hij een fluorescerende huidkankertumor in de buikholte van de doorzichtige zebravis. Vervolgens kon hij via de microscoop zien dat de huidkankercellen binnen de vijf dagen van de buikholte naar de huid verhuisden. "Kankercellen verplaatsen zich dus niet zomaar, we weten heel goed waar ze heen gaan", concludeert White.

De volgende stap bestaat er in om te onderzoeken hoe men kan verhinderen dat kankercellen hun weg naar hun geplande bestemming vinden. Ook de effecten van medicatie kunnen bij de vis geobserveerd worden.

Leukemie

Ook in het onderzoek naar leukemie kunnen de vissen een belangrijke rol spelen. Zo heeft White fluorescerende bloedopbouwende stamcellen van een andere zebravis in een transparant exemplaar ingeplant. Na vier weken waren de stamcellen verhuisd naar het beendermerg van de vis en waren ze beginnen groeien. Beendermerg ondersteunt stamcellen om zich om te vormen tot een soort bloedcel om zo in de bloedsomloop terecht te komen. Ziekten als leukemie verstoren die aanmaak van volwaardige bloedcellen.

Nu krijgen patiënten die aan de ziekte lijden bloedvormende stamcellen ingeplant om zo opnieuw gezond bloed te krijgen. Maar om onbekende redenen lukken die transplantaties soms niet. Door de transparante vis kunnen de onderzoekers het proces, waardoor de stamcellen zich inbedden en bloed maken in de vis, stap voor stap volgen. Zo kunnen ze misschien een manier vinden om de patiënten te helpen sneller terug gezond bloed op te bouwen.

Bron: http://www.knack.be/nieuws/wetenscha...icle12676.html

Hopelijk blijven de onderzoeken met deze vissen in stijgende lijn evolueren! Als ik dit artikel lees, lijken deze vissen veelbelovend te zijn!