Vermoorde onschuld

[bijlinda]

Demonstranten hebben de sport een dienst bewezen


Ondanks de vrees dat de Vuelta niet het einde zou halen, rijden renners van Israel-Premier Tech straks rond in Madrid. Desondanks hebben pro-Palestijnse demonstranten hun slag thuis gehaald.


Zeg niet langer Israel-Premier Tech, zeg IPT. Na wekenlang protest langs Spaanse wegen besliste het wielerteam van de Canadees-Irsraëlische miljardair Sylvan Adams een naamsverandering te ondergaan. Het woord Israel is van de wieleruitrusting verdwenen. Ook op trainingskledij, teamwagens en andere publieke plaatsen is de volledige naam van het wielerteam geschrapt. Dit weekend koerst IPT onder zijn afgekorte naam in het Canadese Québec, nota bene de thuisprovincie van Adams en van co-sponsor Premier Tech. De Grote Prijzen van Québec-stad, vrijdag, en Montréal, zondag, zijn de enige koersen van World Tour-niveau in Noord-Amerika.

Toen pro-Palestijnse actievoerders een eerste keer toesloegen tijdens de Vuelta, door tijdens de ploegentijdrit op 27 augustus in Catalonië op de weg te gaan staan, reageerde de sportwereld afwijzend. Je mening verkondigen ja, de koers verstoren nee, was het vaakst gehoorde standpunt van de renners, ploegleiders en sportcommentatoren. De veiligheid van de renners werd daarbij als belangrijkste zorg naar voren geschoven. Luidop werd de vraag gesteld of het peloton de aankomst in Madrid wel zou halen. Er werd overlegd tussen de organisatie en de renners, ad hoc via Whatsapp-groepen of voor de start op straat.

Naarmate de Ronde van Spanje vorderde, en verschillende regio’s werden aangedaan, veranderde de dynamiek. In het Baskenland, waar tot enkele decennia geleden met geweld werd gestreden voor zelfbeschikking, was het anti-Israëlische protest virulent en moest de aankomst van een rit worden geneutraliseerd. In andere regio’s was er van pro-Palestijnse betogers dan weer weinig te merken. Vrijdag wapperde in Guijuelo, een plaatsje nabij Salamanca in de regio Castilië en León, zelfs een Israëlische vlag in de erehaag die Jasper Philipsen naar een derde zege in deze ronde zag snellen.

Ook al zijn zondag in Madrid nieuwe protesten gepland, de vrees dat het peloton de hoofdstad niet zou halen, bleek onterecht. Eén renner, Javier Romo, kwam na een ongelukkig manoeuvre van een pro-Palestijnse betoger ten val en moest later opgeven door zijn wonden. Jonas Vingegaards uitdager João Almeida treurde dan weer dat de tijdrit in Valladolid om veiligheidsredenen werd ingekort - hij had graag meer tijd op zijn Deense concurrent goed gemaakt. Maar van een sportieve ontwrichting van de Vuelta kan moeilijk sprake zijn. Wie zondag in Madrid als winnaar wordt gehuldigd, zal dat op een zuivere manier hebben gedaan.

Interessant is dat de voorbije weken ook andere meningen bij renners en commentatoren te horen zijn geweest. Jonas Vingegaard, de rode trui, zei dat hij begrip kan opbrengen voor de demonstranten. Bij de VRT mompelde co-commentator José De Cauwer vorige woensdag dat hij graag IPT-renner Matthew Riccitello zag winnen, maar gaf hoofdcommentator Renaat Schotte blijk van voortschrijdend inzicht. Hij kaartte aan dat demonstraties per definitie “een disruptief karakter” hebben.

Door op, en net over de grens, actie te voeren, hebben de demonstranten in de Vuelta de sport een dienst bewezen. Ze hebben renners, ploegleiders, commentatoren en volgers het begin van een geweten geschopt. Organisatoren, de voorbije weken tot wanhoop gedreven, dagen op hun beurt de grote wielerbonden uit en vragen hen hun verantwoordelijkheid te nemen. De UCI is zo goed als blind gebleven voor de invloed van sportswashing in haar sport. Maar nu Israel-Premier Tech onder externe druk van naam is veranderd, gloort een kans om de verhouding van sport, sponsoring en waarden te herbekijken. De Vuelta van 2025 markeert dat belangrijke moment.


Blog DS, 12-09-2025 (Bart Lagae)