Wraakpolitiek in de VS

[bijlinda]

Wraakpolitiek in de VS: wie de president ooit dwarszat, zal dat bezuren


Met de aanklacht tegen oud-FBI-baas James Comey lost Donald Trump zijn campagnebelofte in: zijn presidentschap zou in het teken komen te staan van vergelding. Dat wordt de laatste weken steeds duidelijker.


Je kunt veel over Donald Trump zeggen, maar niet dat hij ooit moeilijk heeft gedaan over zijn voornaamste drijfveer. Al vanaf het begin van zijn presidentscampagne beloofde Trump wraak: retribution zou de leidraad worden van zijn tweede termijn.

Wraak tegen zo’n beetje iedereen die het had aangedurfd hem te dwarsbomen in zijn missie om Amerika weer groots te maken. Voor zijn fraudeveroordeling, voor de rechtszaken die hem achtervolgden, voor de afzettingsprocedures in het Congres. Die vormden allemaal één grote heksenjacht, maar, zo bezwoer Trump vorig jaar meermaals: na verkiezingsdag zou vergelding volgen.

De vervolging van James Comey is daarvan het voorlopige hoogtepunt. Volgens Trump loog de toenmalig FBI-directeur tegenover het Congres toen Comey getuigde over de Russische inmenging bij de presidentsverkiezingen van 2016.

De rancunecampagne kwam de afgelopen weken duidelijk op stoom. De opgevoerde retoriek tegen zijn politieke tegenstanders is moeilijk los te zien van de nasleep van de moord op Charlie Kirk, de ultraconservatieve medestander van de regering-Trump. Op zich zijn er inderdaad genoeg aanwijzingen om te concluderen dat de moordverdachte linkse sympathieën had. En dus, klinkt het op rechts: links wil niet meer praten, links begint te schieten.

Het benadrukken van het vijandbeeld werd afgelopen zondag overduidelijk, op de herdenkingsdienst voor Kirk, in een volgepakt stadion in Arizona.
‘Sorry Erika, but I hate them - I hate my enemies’ -

Eventjes leek die bombastische, urenlange herdenkingsdienst te eindigen in een christelijke boodschap van naastenliefde en vergiffenis. Weduwe Erika Kirk vergaf de moordenaar van haar man ‘omdat dat is wat Christus deed, en is wat Charlie zou doen’. Want, sprak ze: “Het antwoord op haat is niet haat. Het antwoord dat we uit het evangelie kennen, is liefde, liefde voor onze vijanden en liefde voor hen die ons vervolgen.”

Alleen dacht Trump daar een tikkeltje anders over. En hij had die avond het laatste woord. De president van het land sloeg van alle sprekers de hardste, meest duistere, rancuneuze en beschuldigende toon aan.

Hij benadrukte waar hij het níet eens was met Kirk. “Charlie had geen hekel aan zijn tegenstanders. Hij wenste ze het beste toe. Maar daarin verschil ik met Charlie van mening. Ik haat mijn tegenstanders. Ik wil níet het beste voor hen. Sorry, sorry Erika, misschien mag ik dit niet zeggen, maar ik kan mijn tegenstanders niet uitstaan.”

Dat de uitvoerende macht het ondertussen niet bij woorden laat, wordt met de dag duidelijker. Donderdag berichtte The New York Times over een memo van het justitieministerie, waarin aanklagers worden gesommeerd te werken aan een zaak tegen de stichting van filantroop George Soros, die tal van liberaal-progressieve organisaties steunt – onder andere wegens ‘steun aan terrorisme’.


Genoeg reden tot afzetting

En diezelfde zondag als waarop de laatste eer werd bewezen aan Kirk, plaatste Trump een zelfs voor zijn doen opmerkelijk bericht op sociale media.

“Pam: Er wordt niets gedaan. Hoe zit het met Comey, Adam “Shifty” Schiff en Leticia??? Ze zijn allemaal schuldig als de pest, maar er gebeurt niets. (...) We kunnen niet langer wachten, dat ondermijnt onze reputatie en geloofwaardigheid. Ze hebben me twee keer afgezet en aangeklaagd (vijf keer!), VOOR NIETS. GERECHTIGHEID MOET GESCHIEDEN!!! President DJT

Sommigen dachten even dat Trump zich had vergist, het verkeerde knopje had gebruikt, en per ongeluk een als privé bedoeld bericht aan zijn minister van Justitie, Pam Bondi, de wereld had ingeslingerd. Maar nee, desgevraagd erkende hij zonder gêne dat zijn ministerie werk zou moeten maken van de vervolging van zijn politieke tegenstanders. “Want ze zijn schuldig. En we moeten snel handelen.”

De lange lijst van Trumps politieke vijanden (zie kader) wordt aangevoerd door bovengenoemde senator Adam Schiff, die destijds de afzettingsprocedure tegen Trump leidde. Ook de voormalig FBI-directeur James Comey staat op de lijst, net als de New Yorkse openbaar aanklager Letitia James, die Trump voor belastingfraude aansprakelijk gesteld kreeg.

Dat het dusdanig openlijk instrueren van je justitiedepartement om een rekening te vereffenen met oude tegenstanders in een Amerika van nog niet zo lang geleden vrijwel zeker zou leiden tot een afzettingsprocedure wegens machtsmisbruik, zoals diverse commentatoren stelden, kon Trump blijkbaar niet schelen.


Beoogde hoofdaanklager neemt ontslag

Om Comey en James te vervolgen had Trump een hoofdaanklager in Virginia op het oog, Erik Siebert. Deze in januari aangetreden Siebert kon de afgelopen maanden op veel waardering rekenen van de kringen rond Trump. Alleen nam hij vorige week vrijdag plots ontslag. Siebert was er niet in geslaagd bewijs te vinden om over te gaan tot vervolging van Comey – omdat het er in zijn ogen simpelweg niet was. Ook voor vermeende hypotheekfraude door Letitia James – een drukmiddel dat de regering eerder inzette om een bestuurslid van de centrale bank te ontslaan – zag Siebert geen enkel bewijs.

Siebert zag de bui al hangen en hield de eer aan zichzelf. Maar zelfs dat pikte Trump niet, want, zo foeterde hij daags erna op sociale media, deze ‘nep-Republikein’ was niet opgestapt, nee, hij had hem eigenhandig ontslagen.

Maandag wees Trump Sieberts opvolger aan: Lindsey Halligan, een voormalig medewerker van Trump. De 36-jarige jurist, zonder enige ervaring als aanklager, krijgt één van de belangrijkste juridische districten van de VS onder haar hoede. Of, zoals The Washington Post het omschrijft: ‘één van de meest gevoelige posities binnen het justitieministerie, waarin ze leiding zal geven aan driehonderd juristen en hun personeel, die verantwoordelijkheid zal dragen voor complexe veiligheidsonderzoeken, en federale afdelingen zoals het Pentagon en de CIA moet bijstaan in de rechtszaal’.

Wat de ervaren jurist Siebert weigerde te doen, deed Halligan onmiddellijk: donderdagavond werden de rechtbankpapieren ingeleverd om Comey aan te klagen – wegens liegen onder ede tegenover het Congres. En laat nu de verjaringslimiet op deze overtreding, het foutief inlichten van het parlement, komende dinsdag zijn verstreken.

Of, zoals oud-aanklager en juridisch analist Joyce Vance schreef in haar beschouwing: “Laat hier geen misverstand over bestaan. Trump wil van ons een bananenrepubliek maken waar de mogelijkheid om mensen te vervolgen een politiek instrument wordt. Dat betekent dat hij de ultieme macht wil uitoefenen om elke vorm van tegenstand tegen zijn bewind te onderdrukken.”

Analist Dan Pfeiffer, presentator van de politieke podcast Pod Save America: “Dit is een president die een zelf uitgekozen aanklager aanwijst om een ​​politieke tegenstander aan te pakken, ondanks gebrek aan bewijs of aan een gegronde reden. Dit is alarmfase vijf voor de democratie en de rechtsstaat.”


Meer voorbeelden van de persoonlijke vendetta van Trump

- In augustus zette het Witte Huis de persoonsbeveiliging van voormalig vicepresident Kamala Harris stop, vlak voordat ze op haar promotietournee voor haar boek zou beginnen. Anders had de beveiliging nog tot volgend jaar juli doorgelopen.

- In februari werd persbureau AP de toegang tot persbriefings ontzegd, omdat het internationale persbureau in zijn berichtgeving blijft spreken van de Golf van Mexico, in plaats van het door Trump gewenste ‘Golf van Amerika’.

- In maart werd de veiligheidsmachtiging van verschillende advocatenkantoren ingetrokken, die in het verleden Trumps tegenstanders en Democratische politici bijstonden. Ook werd hun de toegang tot overheidsgebouwen ontzegd.

- Mediatoezichthouder FCC zette het afgelopen jaar verschillende grote mediabedrijven onder druk die Trump niet welgezind zouden zijn. Bedrijven, afhankelijk van de toezichthouder bij fusies en andere bedrijfsbeslissingen, bleken gevoelig voor deze druk. Zo schikte ABC in een zaak die het volgens experts makkelijk had kunnen winnen, en haalde Disney vorige week Jimmy Kimmel een poos van de buis na opmerkingen van de FCC-baas.

- In april instrueerde Trump zijn ministerie van Justitie en dat van Financiën om een fraudeonderzoek te doen naar ActBlue, het campagneplatform waarmee de Democraten politieke donaties inzamelen.

- In augustus viel de FBI de woning en kantoren van John Bolton binnen, de nationaal veiligheidsadviseur van Trump tijdens diens eerste presidentstermijn, maar tegenwoordig een fel criticus van de president. Bolton zou mogelijk slordig zijn omgesprongen met geheime documenten, een aanklacht lijkt aanstaande.

- Ook voormalig CIA-baas en Trump-criticus John Brennan, klokkenluider Miles Taylor die een boekje opendeed over de chaos in het Witte Huis tijdens Trumps eerste termijn, en kolonel Alexander Vindman die getuigde in de afzettingsprocedure tegen Trump, werden de afgelopen maanden door het justitieministerie achterna gezeten.

- In augustus werd Kilmar Abrego Garcia opnieuw gearresteerd en met uitzetting bedreigd. De inwoner van Maryland werd in maart abusievelijk uitgezet naar El Salvador, en groeide uit tot symbool van het harde migratiebeleid van Trump. Op vergelijkbare wijze blijft de regering de Pro-Palestijnse studentenleider Mahmoud Khalil achtervolgen, die ondanks eerdere rechterlijke uitspraken en een verblijfsvergunning deze maand opnieuw met uitzetting werd bedreigd. In beide gevallen spreken de advocaten van een showproces, ingegeven door wraakzucht.


Blog Trouw, 26-09-2025 (Joris Belgers)