Dronemaker DeltaQuad: ‘vluchttijd!'

[bijlinda]

Nederlandse dronemaker DeltaQuad: ‘Als wij Oekraïners vragen wat er beter kan, zeggen ze: vluchttijd, vluchttijd en vluchttijd’

De modernisering van drones gaat hard, weten ze bij fabrikant DeltaQuad in Duivendrecht. ‘Onderdelen die we twee maanden geleden bestelden, zijn nu al verouderd.’


“Ik sta versteld van de ontwikkelingen in Oekraïne. In razend tempo wordt daar aan een drone-industrie gewerkt. Het gaat hard. Drones die een half jaar geleden modern waren, zijn nu compleet verouderd.”

Precies een jaar geleden kwamen deze zinnen uit de mond van Bram Alkema, toen verkoopmanager bij DeltaQuad, de in Duivendrecht gevestigde dronefabrikant die veel van zijn drones aan Oekraïne leverde. Een jaar later, als Trouw zich opnieuw in Duivendrecht meldt om te horen wat er daar het afgelopen jaar is veranderd, zegt Ross Jackson vrijwel hetzelfde. “Vernieuwingen? Dat is geen kwestie van halve jaren of maanden, maar van weken, soms dagen”, vertelt de 40-jarige Amerikaan, die sinds afgelopen zomer medeverantwoordelijk is voor de verkoop van de drones.

Toch, als Jackson naar de foto kijkt die Trouw in oktober 2024 van een drone van DeltaQuad maakte, is zijn eerste reactie: “Zo maken we ze nog steeds. In dezelfde vorm; op het ontwerp van de vleugels hebben we trouwens een patent.” Maar wat er in de drone zit – communicatie-apparatuur, batterijen, software – is compleet veranderd.


Bereik is bijna verdubbeld

De drone-op-de-foto – vederlicht, spanwijdte bijna 3 meter – kon bijna 4,5 uur vliegen, kwam tot 4 kilometer hoogte, kon een snelheid halen van 120 kilometer per uur en had een bereik van 270 kilometer. De nieuwste versie kan het 8 uur in de lucht volhouden en het bereik is bijna verdubbeld naar 500 kilometer. Een belangrijk verschil, zegt Jackson. “Als wij Oekraïners vragen wat er verbeterd kan worden, zeggen ze drie dingen: de vluchttijd, de vluchttijd en de vluchttijd.”

De drones van DeltaQuad worden vooral gebruikt voor verkenningsvluchten en surveillances. Hoe langer een drone in de lucht blijft, hoe meer informatie hij door kan geven aan de Oekraïense strijdkrachten op de grond. En hoe beter Oekraïners kunnen beoordelen of een gebied veilig is. De drones zijn wel duurder geworden: vorig jaar grofweg een ton, nu 1,2 à 1,3 ton.

Die constante vernieuwing heeft een nadeel. Alkema zei vorig jaar al dat DeltaQuad meer drones had kunnen produceren dan het deed. Deels kwam dat doordat leveranciers vaak (te) laat waren. Jackson: “Het komt vooral omdat de realiteit op het slagveld steeds verandert. We bestellen steeds nieuwe dingen. Onderdelen die we twee maanden geleden bestelden, zijn nu al verouderd.”


Personeelsbestand steeg met 60 procent

De Nederlandse drone-industrie groeit snel. DeltaQuad ook. Het personeelsbestand is in een jaar met 60 procent gestegen naar ongeveer zeventig mensen. Veel moeite om personeel te krijgen, heeft DeltaQuad meestal niet. Wel worden aspirant-medewerkers erop gewezen dat de drones in oorlogsgebied kunnen worden gebruikt. De productie komt dit jaar uit op zo’n 450 drones, verwacht Jackson. Vorig jaar waren dat er bijna 100. Ruim de helft van die drones gaat naar Oekraïne. DeltaQuad verdient daarnaast zijn geld met het onderhouden en verbeteren van oude drones.

Zo’n 40 miljoen euro ontving het bedrijf vorig jaar van minister Brekelmans van Defensie, die toen 400 miljoen uittrok voor het ontwikkelen van drones voor Oekraïne. Van die 40 miljoen zijn 220 drones gemaakt, inclusief antennes, grondstations en reserve-onderdelen.

De vraag naar drones blijft stijgen, zowel vanuit Oekraïne als vanuit Europa. Daarom breidt DeltaQuad zijn productie uit. Niet in Duivendrecht, wel in Born, in de fabriek van VDL waar vroeger BMW’s en Mini’s werden geassembleerd. DeltaQuad draait er proef, in 2026 wordt met de daadwerkelijke productie begonnen.

Assemblage van drones in Oekraïne, een droom van Alkema, zit er voorlopig niet in. Sowieso wil DeltaQuad zijn ontwerp en research vanuit Duivendrecht blijven doen. Wel zijn er veel contacten met Oekraïners. “Zij weten waar behoefte aan is, zij weten wat er op het slagveld nodig is.” Volgens Jackson heeft Oekraïne zelf inmiddels de meest geavanceerde drone-industrie ter wereld. Al zijn ook de Russen inventief.


Een product dat vrijwel zeker wordt neergeschoten

Is er meer veranderd? Waar Alkema klaagde over bestuurlijke stroperigheid en het grote aantal ministeries dat zich met Oekraïense orders bemoeide, zegt Jackson dat de export naar Oekraïne nu wat sneller verloopt: zo’n 30 tot 40 procent. Dat de Nederlandse overheid de drone-industrie steunt, de samenwerking tussen defensiebedrijven bevordert en de vorming van samenwerkingsverbanden met Oekraïense bedrijven stimuleert, helpt mee.

DeltaQuad leverde sinds 2022, toen Rusland Oekraïne binnenviel, honderden drones. Vliegen er daar nog veel van? Jackson weet het, maar wil het om veiligheidsredenen niet zeggen. En ja, het heeft iets treurigs dat al dat technische vernuft wordt gestopt in een product dat vrijwel zeker wordt neergeschoten of vernietigd. “Maar”, vervolgt hij meteen, “denk aan die drones die laatst de Poolse grens passeerden. Polen stuurde daar toen gevechtsvliegtuigen op af. Die kosten 140 miljoen euro. Dan is het veel goedkoper om een drone in te zetten.”


Blog Trouw, 16-10-2025 (Koos Schwartz)