Flikker die Amerikanen uit de Navo

[bijlinda]

‘Europa moet die Amerikanen uit de Navo flikkeren, we kunnen het zelf ook’

Rob de Wijk, Amerika en wij: Hoe Europa sterker kan worden door de revolutie van Trump. Uitgeverij Balans


Donald Trump is een zegen voor Europa. Dat zegt geopolitiek analist en hoogleraar Rob de Wijk. Nu we niet meer kunnen vertrouwen op de militaire bescherming van de Amerikanen, wordt Europa gedwongen om in snel tempo op eigen benen te staan. De Wijk pleit zelfs voor een Navo zonder de VS. „We moeten die Amerikanen eruit flikkeren. We kúnnen het op eigen kracht.’’

Nooit een saai moment voor volgers van de wereldpolitiek sinds Donald Trump opnieuw aan de macht is. Daar kan Rob de Wijk (71), onder meer oprichter van denktank The Hague Centre for Strategic Studies, over meepraten. Letterlijk in de podcast Boekestijn en De Wijk, maar zeker ook in geschreven woord. Deze week verschijnt zijn boek Amerika en wij. Rode draad is hoe Europa sterker kan worden door het (afbraak)beleid van Trump II. We leggen De Wijk vijf stellingen voor over het effect van Trump.


1. Donald Trump maakt de wereld onveiliger

„Zeker. Als Amerika zijn leiderschapsrol in de wereld opgeeft en zich keert tegen oude bondgenoten, dan gaan die nieuwe vrienden zoeken die de vrije wereld niet per se een warm hart toedragen. Recent voorbeeld is India dat door de absurd hoge importtarieven van Trump in de armen van China en Rusland is gedreven. Xi en Poetin hebben de week van hun leven. En dat wordt gefaciliteerd door Trump – de stupiditeit van zijn beleid is onvoorstelbaar.’’

Geopolitieke kennis is volgens De Wijk verdwenen uit het Witte Huis. „Ze hebben geen idee hoe het werkt. Deze regering denkt alleen: ‘Wij zijn de sterkste en daarom kunnen we iedereen dwingen te doen wat wij zeggen.’ Je ziet het effect: de wereld vervreemdt zich van de VS. Ze hebben, onder meer door de heffingen, een tendens in gang gezet die moeilijk te repareren valt. Landen, zoals India, vertrouwen die Amerikanen niet meer en sluiten zich aan bij de Chinezen.’’


2. De nieuwe machtsstrijd leidt tot militaire conflicten

Door nieuwe samenwerkingsverbanden met China wordt de machtsstrijd volgens Rob de Wijk sowieso groter in de wereld. „Er ontstaan fricties in internationale betrekkingen en dat betekent altijd conflict. Op economisch, diplomatiek en in het uiterste geval ook op militair gebied.’’

„Trump negeert het ABC van internationale betrekkingen. Hij is een prutser. Je kunt het uittekenen: zijn beleid kan zorgen voor een versnelde annexatie van Taiwan door China. Actie en reactie. Hij weet wat China in huis heeft, we zagen het deze week tijdens de parade. Toch dimt hij niet.’’


3. Europa kan niet zonder de militaire bescherming van de VS

„Nu nog niet, maar over twee tot drie jaar kan het wel als iedereen goed blijft samenwerken en bereid is de portemonnee te blijven trekken. Weet je, ergens is Trump een zegen voor ons continent. We hebben niet langer de garantie dat de Amerikanen ons beschermen, hij sloopt de liberale wereldorde. Sommigen denken dat het wel weer goed komt, zeker als deze president er niet meer is. Geloof me, dat gebeurt niet meer. Voor Amerikaanse presidenten is China de hoofdmoot van het buitenlands beleid, zeker niet Europa. Hierdoor moeten we versneld op eigen benen staan en daar wordt, gelukkig, druk aan gewerkt.’’

De Wijk wijst op het megaproject ReArm Europe dat uit de grond is gestampt. Er is maar liefst 800 miljard euro uitgetrokken om de Europese defensiecapaciteiten op te voeren. „Het beste is dat er in de plannen wordt uitgegaan van een Navo zonder Amerika. We moeten het alleen doen. Moet je dan de Navo opheffen? Nee, want dan kap je ook met het hele raamwerk aan commandostructuren, veiligheidsprocedures en hoofdkwartieren.’’

Die structuur moet volgens de geopolitiek analist overeind blijven. „Dat kán ook en ik weet dat erover wordt nagedacht. Over een paar jaar moeten we die Amerikanen uit de Navo flikkeren. Alleen al de Nederlandse defensie groeit binnen een paar jaar door naar 100.000 mensen en op termijn 200.000.’’

„Kijk ook naar de ontwikkeling van wapens. Oekraïne heeft zelf een langeafstandsraket, de Flamingo, ontwikkeld. Zonder de Amerikanen. Dat geldt ook voor de drone-industrie, waar ons land ook bij betrokken is. Nog even en we hoeven die Amerikaanse spullen niet meer te kopen en kunnen het zelf. Probleem kan wel de commandovoering van alle troepen worden, dat kunnen de Amerikanen als geen ander. Maar ook dat probleem kan worden opgelost. Daarnaast hebben we Frankrijk en Engeland in de gelederen voor onze nucleaire bescherming. Je hebt niet veel kernwapens nodig om de boel te vernietigen.’’


4. Rusland is de grootste bedreiging voor ons land

„De Russen komen echt niet het Binnenhof opgereden met hun tanks. Dat hoeven ze ook niet. Je kunt een land ook op een andere manier ontregelen. Bijvoorbeeld door de energievoorziening vanuit de Noordzee kapot te maken. Overheden en bedrijven praten er liever niet over, maar het is niet moeilijk om de boel plat te leggen door middel van hybride operaties.’’

Rusland wordt assertiever richting Europa, ziet De Wijk. „Dat komt doordat onze defensie nog niet op orde is en de veiligheidsgarantie van Amerika onzeker is. Poetin verlegt zijn aandacht naar ons nu de VS niet meer de grote vijand is. Zie de aanval op het EU-kantoor in Kyiv of het verstoren van gps-signalen. De situatie wordt bedreigender en vereist hardere maatregelen.’’


5. De prijs voor onze bescherming is te hoog

„Poetin laat ons een prijs betalen. We hebben tientallen jaren onze welvaartsstaat kunnen opbouwen met dank aan de Amerikaanse bescherming. Nu zullen we geld moeten weghalen bij de zorg, onderwijs en sociale voorzieningen. Dat moeten politici, zeker richting de verkiezingen, potverdorie echt eens gaan uitleggen. Maar ik vrees dat ze het niet durven. We gaan terug naar de oorspronkelijke functie van de staat: het beschermen van de bevolking. Dat wordt de primaire taak.’’

„Ik heb rondgelopen in de Sovjet-Unie en in de Oostbloklanden en heb gezien hoe ongelukkig mensen worden als ze geen vrijheid hebben en in een dictatuur leven. Steeds meer jongeren hechten minder waarde aan democratie. Ze zouden eens moeten weten.’’


Blog AD, 04-09-2025 (Sanne Schelfaut)