Zal AI inderdaad onze “saaie routineklussen” doen?
 

Zal AI inderdaad onze “saaie routineklussen” doen?


De nieuwe rector van de KU Leuven hoopt dat AI “saaie routinetaken” van ons overneemt, en alleen die. Ik hoop het ook, maar met het napraten van de verkooppraatjes van big tech gaat ons dat niet lukken.


KUL-rector Séverine Vermeire wil AI inzetten om saaie, repetitieve taken over te nemen, zodat de mensen aan de KU Leuven zich kunnen toeleggen op “de kern van de opdracht”. Een lofwaardig streven. Maar dat AI de “saaie repetitieve taken” doet en dus je werk lichter en aangenamer maakt, is een verkooppraatje. Ik hoor het al enkele jaren om de haverklap van de Amerikaanse technologiebedrijven. Ik vond het wat jammer om het, woensdagochtend op de radio, te horen uit de mond van het nieuwe hoofd van een grote universiteit.

Wat is het probleem met dat praatje? Om te beginnen: uw ‘routinetaak’ is mijn ‘kostbare rustpunt tijdens de drukke werkweek’. Persoonlijk ben ik blij dat AI het uitschrijven van interviews zowat volledig heeft overgenomen: ik vond dat pokkesaai. Maar een Nederlandse collega doet haar voornaamste denkwerk tijdens het herbeluisteren en uittikken van een gesprek. “Zullen ze mij dat nu afpakken?”, vroeg ze.

En wat is dan die veel belangrijkere ‘kerntaak’ waar wij meer tijd in kunnen steken? In de realiteit wordt de kerntaak van heel wat mensen steeds meer gereduceerd tot: bijwerken wat ChatGPT, Gemini of Claude heeft geschreven. In de marketing en reclame is dat al de stand van zaken: een copywriter schrijft eigenlijk geen kopij meer, maar laat een chatbot versies van een tekst schrijven en kiest daar dan de beste uit. Een programmeur schrijft, in steeds meer situaties, zelf geen code, maar leest de code na die Claude heeft geproduceerd. Dus ja, inderdaad: als copywriting een saaie routinetaak is voor een copywriter, als programmeren een saaie routinetaak is voor een programmeur, als een roman vertalen een saaie routinetaak is voor een literair vertaler ... Ja, dan neemt AI saaie routinetaken over. Zal het overal zo verlopen? Hopelijk niet. Maar in de beroepen waar AI al het diepst is doorgedrongen, is dat teleurstellend vaak het geval.

Natuurlijk begrijp ik waarom Vermeire een positieve noot wil aanslaan over AI. Als academicus, en zeker als nieuwe rector, wil je de toekomst omarmen, niet je vastklampen aan het verleden. Maar toen ik haar hoorde, stond ik net op het punt om voor een klas van toekomstige journalisten te praten over de impact van AI op een bepaald beroep, namelijk het mijne.

Ook mijn verhaal was positief: generatieve AI is een onvoorstelbaar krachtig instrument om ons werk beter te doen. Je kunt nu in het Nederlands lezen wat een politicus heeft gezegd in een Oekraïense podcast, met een druk op de knop. Je kunt een “deep research”-LLM (Large Language Model) in enkele minuten de verste uithoeken van het internet laten uitpluizen naar die éne blogpost van een expert die het antwoord heeft op je vraag. Maar wie als journalist met ChatGPT aan de slag gaat, is aan het jongleren met geladen pistolen, heb ik die studenten gezegd. En niet alleen maar omdat die chatbots nog altijd geregeld feiten hallucineren – wat voor een journalist heel wat erger is dan voor een copywriter. Maar ook omdat AI de nieuwsindustrie grondig aan het ontwrichten is, wat onze belangrijke taak (en onze broodwinning!) in gevaar brengt. Het is best nuttig om dat soort kritische bedenkingen scherp in gedachten te houden, telkens wanneer we het over de zegeningen van AI hebben.


Blog DS, 19-09-2025 (Dominique Deckmyn)