Groeten aan Mitsi


JOSEPH Ratzinger, een 79-jarige Duitser die op dit ogenblik het beroep van pontifex maximus uitoefent, is een man die soms weet te ontroeren. Niet altijd. Hij heeft ook minder aaibare kanten. Zo is hij perfect op de hoogte van de waarheid en houdt hij van dure horloges. Ook overkwam het hem Ferrari's te zegenen op het Sint-Pietersplein. De auto's stonden te glimmen van trots en waanden zich een oogwenk lang even eeuwig als de colonnade van Bernini. Even eeuwig, maar sneller.


De paus heeft een hart. Vroeger, toen hij nog geen paus was - en Ratzinger kwam vrij laat in zijn leven tot een definitieve beroepskeuze - bezat hij een kat die Mitsi heette en hij hield van haar. Mitsi. Requiescat in pace . Ik heb haar ooit gezien, maar niet gesproken. Daar heb ik nu spijt van.

De kat was een Kartuizer (blauwig van kleur, vrij kort haar, een gedurfd kapsel zonder al te veel normen en waarden). Zij was katholiek, maar niet echt vroom. Zij ving muizen. Haar blik was vurig, maar gaf niet alle geheimen prijs. Het is niet omdat je met Joseph Ratzinger samenwoont, dat je privé-leven voor je huisgenoot een open boek moet zijn. Dit immers wist God te bewerken: wij blijven een raadsel voor elkander.

In het huis van de huidige paus heerste een open sfeer. Ofschoon kardinaal Ratzinger zelf geen muizen ving, nam hij er vrede mee dat zijn kat haar geloof anders beleefde dan hijzelf. Het valt moeilijk te achterhalen, maar wellicht verschafte de poes de kerkvorst een warm gevoel, dat soms op heel onverwachte momenten de kop opstak. Misschien heeft de kardinaal ooit wel gedacht: ik zou niet zoveel van haar mogen houden. Ik hoop het haast. Wie echt in staat is te beminnen, weet dat liefde pijn kan doen. Dan zou je willen dat het wat minder was. Kerkvorsten vrezen waarachtige nabijheid, en hebben het niet zo met liefde. Daarom praten ze er graag over. Kardinalen staan vaak te dicht bij God om de mens te kunnen beminnen. Maar nederige huisdieren ontsnappen zelden aan hun wat hortende liefde. Mitsi, lieve poes, jij werd bemind.

Mitsi ging dood en haar baasje werd paus. Dat laatste loopt uitstekend. Nu Joseph Ratzinger een jaar aan de macht is, lees ik veel goeds over hem. Hij is anders dan wij dachten. Hij is beter. De laatste paus is altijd de beste. Om de gebreken van een paus te kennen, moeten we wachten tot hij niet meer de laatste is, maar de voorlaatste. Van Johannes Paulus II lezen wij nu dat hij te veel reisde, daardoor de curie niet in de hand had, dat hij eigenlijk een beetje een toneelspeler was en dat populistische trekjes hem niet helemaal vreemd waren. Maar misschien is dat gewoon niet waar. Misschien is de vorige paus alleen maar dood, en is er een nieuwe paus gekomen die de beste moet zijn. Beter dan zijn voorganger.

Joseph Ratzinger is onder alle levende pausen veruit de beste. Vraag: wie is deze paus ten diepste? Antwoord: hij is onze herder.

Herder, het is een beroep dat in onze samenleving nagenoeg is uitgestorven. Schapen hebben wij nog wel, u kent er beslist ook een paar in uw ruimere vriendenkring, maar herders, nee. Zij zijn heengegaan. En zie, de schapen lijken niet ongelukkiger dan vroeger. Zij dromen nog altijd van onbevlekte lammetjes. Overigens valt het de aandachtige waarnemer op dat een schaap zonder herder probleemloos een schaap blijft, terwijl het niet zeker is dat een herder zonder schapen nog steeds een herder mag worden genoemd. Misschien is hij gewoon een gewezen herder, en zulks bij leven, terwijl een schaap geen gewezen schaap kan zijn zonder dat het reeds geheel en al is overleden.

Denkt de paus dikwijls aan God? Ik sluit dat niet uit. Maar misschien ook niet. God beschikt in de kerk namelijk over een helder statuut, dat bijkomende reflectie niet meteen noodzakelijk maakt.

Wat doet de paus dan wel, terwijl hij druk doende is paus te zijn?

,,Niets! Hij doet niets'', weeklagen waarnemers. ,,En hij is al een volledig jaar paus. Schande!''

Schande? Nee, prachtig. Heerlijk, eindelijk een paus die alleen maar geniet. Hij doet niets, wat een opluchting, na al die pausen die dachten dat er iets moest gebeuren. Reizen, schrijven, kijven, vermanen, beamen. Vreemd toch, al die dadendrang, want alles wat moest geschieden, is al geschied. Maria werd zwanger, Christus stierf aan het kruis en stond weer op.

Paus Ratzinger heeft dat zeer goed begrepen. Niet voor niets is hij een godgeleerde. Hij zit op zijn troon en wacht. Of hij nu zit of staat, in beide gevallen is hij paus. En hij weet dat, wanneer hij doodgaat, er een nieuwe paus komt, die van dan af de beste ooit zal zijn. De boodschap is: leef voorzichtig.

Sterft Joseph Ratzinger op een mooie dag toch, dan is hij terug bij Mitsi. Als God mens kan worden, dient een paus in staat te zijn in de chaos van het hiernamaals zijn geliefd huisdier weerom in zijn armen te sluiten. Ooit immers wordt het bewijs geleverd dat God bestaat.

Rik Torfs is hoogleraar kerkelijk recht. ,,Het hellend vlak'' verschijnt tweewekelijks op donderdag.

www.standaard.be/hellendvlak


DS, 04-05-2006 (Rik Torfs)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB