De Wever betaalt Luikse pensioenen met Antwerpse grond. Echt waar


Het geheim van Publipart? Dat een Luiks ‘zilverfonds’ wordt gespijsd met de opbrengst van vastgoeddeals die tussen Land Invest Group en het Antwerpse stadsbestuur worden beklonken. Anders gezegd: Bart De Wever verkwanselt dure Antwerpse stadsgrond waarmee de pensioenen van Luikse ambtenaren worden gefinancierd. De opbrengst van die grond zou eigenlijk in de Antwerpse pensioenkas terecht moeten komen. Echt waar.


Bart De Wever deed er nogal laconiek over op VRT Nieuws. Volgens hem is Publipart “een soort beleggingsclub” die in een zwarte zone zit “en dat kan niet getolereerd” worden. Maar welk geld gebruikt Publipart dan om te beleggen? Dat geld komt onder meer van de intercommunale Publifin, die een pensioenfonds beheert voor ex-medewerkers van voormalige Luikse, Gentse en West-Vlaamse energiebedrijven.

Publifin is nauw verweven met Ogeo Fund, dat in 2007 ontstond uit de pensioenkas van de Luikse stroom- en kabelintercommunale ALE, en uitgroeide tot het vijfde grootste pensioenfonds van het land. Spilfiguren zijn de PS’ers Stephane Moreau, André Gilles en Alain Mathot. Ogeo Fund is mede-eigenaar van de vastgoedgroep Land Invest Group. Ook Luc Van den Bossche en Geert Versnick zetel(d)en daar in de raad van bestuur.
Bart De Wever (Foto: Reporters © Eric Herschaft)

Daniël Termont, de burgemeester van Gent, zei vorige vrijdag in De Afspraak op Vrijdag nog dat zijn stad zich wil terugtrekken uit Publipart om de opbrengst van de aandelen te gebruiken om de pensioenen van de Gentse ambtenaren te betalen.

Pensioenen. Het woord valt hier om de haverklap. Daar draait dan ook dit hele verhaal om. De ‘beleggingsclub’ waar De Wever het over heeft, dient in feite maar voor één ding: de pensioenkassen – of noem het ‘zilverfondsen’ – van Luik, Gent en een aantal West-Vlaamse intercommunales spijzen. En dat daarbij ook belegd wordt in wapenfabrikanten, zoals Het Laatste Nieuws zaterdag schreef, is zelfs niet onwettig. Er zijn immers geen ethische regels vastgelegd waaraan intercommunales of de NV’s die door hen worden opgericht moeten voldoen wanneer ze hun (overheids)geld beleggen.

Het is weinig geweten, maar daarom niet minder alarmerend: de Vlaamse gemeenten zitten op een heuse pensioenbom. Elk jaar hebben ze zo’n 2,3 miljard euro nodig om de pensioenen van hun ambtenaren te betalen. Aangezien die pensioenen beheerd worden door een omslagstelsel, zijn het de actieve ambtenaren van vandaag die de bijdragen betalen voor hun collega’s op rust. En die zijn talrijk en worden alsmaar ouder. Bovendien zijn er nu veel minder vastbenoemde ambtenaren (en veel meer contractuele) dan vroeger, zodat de verhouding tussen actieven en gepensioneerden uit evenwicht is.

Dat systeem, dat losstaat van het pensioensysteem van de Vlaamse of federale ambtenaren, zit dan ook al een tijdje op droog zaad. De gemeenten moeten gemiddeld zo’n 50 procent van het brutoloon van elke ambtenaar afdragen aan de pensioenkas om het systeem overeind te houden. Ter vergelijking: een werknemer in een privébedrijf kost zijn baas zo’n 9 procent aan pensioenbijdragen.

Elk jaar moeten alle Vlaamse gemeenten bang afwachten hoe hoog de afdrachten voor de pensioenen zullen zijn. En elk jaar moeten ze uit hun gewone werkingsmiddelen geld bijpassen. De stijging van de Vlaamse dotatie uit het gemeentefonds (zo’n 3,5 procent of 70 miljoen per jaar) is te laag om die stijgende pensioenkosten te dekken. Dit zorgt ervoor dat gemeenten alsmaar meer de broeksriem moeten aanhalen en investeringen moeten schrappen. Of – The horror! The horror! – de belastingen moeten verhogen.

De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) vraagt al langer dat de hogere overheden de gemeenten zouden helpen, maar die geven niet thuis. De federale regering zegt dat de lokale besturen een Vlaamse bevoegdheid zijn, en de Vlaamse zegt dat de pensioenen federaal zijn. Enkel voor de politie en de ziekenhuizen is er een tegemoetkoming, maar die is miniem.
Investeren in vastgoed

Een aantal gemeenten of intercommunales hebben in het verleden reserves aangelegd, in eigen pensioenfondsen of zilverfondsen. Zolang die voldoende rendement halen, kunnen ze de druk op de gemeentelijke begrotingen helpen verlichten. Daarom willen deze gemeenten dat hun pensioenfondsen een tandje bijsteken.

En daar knelt het schoentje. Om het rendement op een hoog peil te houden, zoeken de pensioenfondsen naar lucratieve investeringen. Het Luikse Ogeo Fund is zeer actief op de vastgoedmarkt en is voor de helft eigenaar van Land Invest Group. Die vastgoedmaatschappij is vooral actief in Antwerpen en kwam eerder in opspraak in het dossier rond de Renaultsite aan de Tunnelplaats. De beslissing van het Antwerpse stadsbestuur om op die plek plots wél hoogbouw toe te laten (tegen alle adviezen in), deed de jackpot rinkelen voor Land Invest Group, en dus ook voor Ogeo Fund.

Land Invest Group is ook gelinkt aan Optima. In de bank vonden we tot voor kort opnieuw ‘oude bekenden’ als Geert Versnick en Luc Van den Bossche terug. Toeval of niet: Publipart stopte meer dan 2 miljoen euro in Optima, geld dat het sinds het faillissement van de bank ook kwijt is.
Dat is op zich merkwaardig aangezien de Nationale Bank Optima verboden had om geld op te halen bij lokale besturen of instellingen die afhangen van de overheid. De vraag is of de transactie tussen Publipart en Optima dateert van voor dat verbod.

Optima Real Estate, de vastgoedpoot van Optima die niet ten onder ging in het faillissement, werkt ook nauw samen met Land Invest Group voor de exploitatie van de appartementen die in Antwerpen werden gebouwd.

De Tijd legde op 28 januari haarfijn uit hoe Ogeo Fund geld doorsluist aan Publifin, dat het daarna kan uitkeren aan zijn aandeelhouders; gemeenten die hun pensioenlasten zo makkelijker kunnen dragen.
Gouden perceel

Het dossier krijgt een surrealistische dimensie. Onlangs nam het Antwerpse stadsbestuur een geheime beslissing om een ‘gouden perceel’ op de Slachthuissite over te dragen aan Land Invest Group. Die zou daar 2.500 appartementen mogen bouwen; de jackpot rinkelt opnieuw. Vreemd genoeg is nog niet afgesproken hoeveel de stad Antwerpen zal ontvangen voor die deal. Dat zal pas later worden beslist.

Laat ons nu één stap achteruit gaan en goed lezen wat hier staat:

Een vastgoedgroep die in handen is van een Luiks pensioenfonds krijgt een peperduur perceel Antwerpse stadsgrond in de schoot geworpen. Met de winsten die dit project zal opleveren, zal Luik zijn ambtenarenpensioenen kunnen betalen. En dat terwijl Antwerpen de opbrengst van zijn patrimonium (dus ook het ‘gouden’ perceel) broodnodig heeft om zijn eigen pensioenlast te kunnen dragen.

Zou Bart De Wever op het partijbureau van de N-VA uitgelegd krijgen dat zijn college van burgemeester en schepenen ‘Antwerpse grond’ verkwanselt aan de aartsvijanden; de door de PS-gedomineerde intercommunales van Luik?

Dan kan hij misschien ook uitleggen waarom de N-VA-fractie in de Kamer destijds weigerde om de onschendbaarheid van Alain Mathot op te heffen, terwijl het Luikse gerecht hem wil vervolgen?

Deze hele zaak toont ook aan hoe delicaat de kwestie is. Als de pensioenfondsen van Luik omvallen en niet langer in staat zijn om de pensioenen van duizenden ambtenaren te betalen, barst een schandaal los dat groter is dan Arco en dat ook een fall-out zal hebben in Vlaanderen. En dat kunnen de politici niet oplossen door hun belastingsbrief op Twitter te gooien.


Blog Apache, 17-02-2017 (Karl van den Broeck)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB