Als de overheid de leugen subsidieert


Dat onze overheid een fiscaal cadeau geeft aan mensen die een auto van 86.000 euro en meer kunnen kopen, is op geen enkele manier te verantwoorden, schrijft Kris Peeters. Kopers van zware hybrides kopen een schoon geweten in plaats van een schone motor.


Wat ik ervan vind dat luxehybrides zoals de Porsche Cayenne, de Volvo XC90 of de BMW i8 80 tot 100 procent fiscaal aftrekbaar zijn? Ik kreeg de vraag net na een vergadering over achtergestelde wijken waar kinderen te weinig fietsen, onder meer omdat ze niet over een eigen fiets beschikken. Misschien was het een wat ongelukkige timing en dus liet ik er wat tijd over gaan, op zoek naar nuance. Helaas, drie dagen later heb ik ze nog niet gevonden.

Dat onze overheid een fiscaal cadeau geeft aan mensen die een auto van 86.000 euro en meer kunnen kopen, is op geen enkele manier te verantwoorden. Wanneer een beleidsmaatregel ervoor zorgt dat de rijken nog rijker worden en de armen nog armer, spreken sociologen van het mattheuseffect en normale mensen van een schande. Als antwoord zou het voldoende moeten zijn.


Twee motoren

Hoewel. Wat sociaal gezien onzin is, kan ecologisch misschien houtsnijden. Is het bijvoorbeeld geen goede zaak dat mensen die sowieso te grote, te zware, te snelle auto’s kopen dan tenminste te grote, te zware, te snelle auto’s kopen die het milieu minder zwaar belasten? Volgens vicepremier Kris Peeters (CD&V) alvast wel. Hij verwelkomde de elektrische SUV met 373 pk die Audi vanaf 2018 in Vorst wil bouwen als ‘de auto van de toekomst’ (en legde er enthousiast een cheque naast ter waarde van enkele tientallen nieuwe schoolgebouwen).

Als vergissen menselijk is, bewees de minister daarmee zijn menselijkheid. Zou de toekomst van dit door verkeersongevallen, parkeerproblemen, files en onbetrouwbare elektriciteitsproductie geplaagde landje werkelijk beter worden door in te zetten op gestroomlijnde maar overgedimensioneerde wegtanks die dubbel zo snel kunnen als wat wettelijk is toegestaan?

Voor hybride auto’s geldt bovendien dat ze niet minder schadelijk zijn dan auto’s met klassieke verbrandingsmotoren. Wellicht is eerder het tegendeel het geval, want zo’n hybride zeult niet één maar twee motoren mee. Dat zorgt voor merkelijk meer gewicht en dus voor meer verbruik en meer emissies.

De waarheid is dat eigenaars van hybrides nauwelijks elektrisch rijden. Enerzijds omdat het eenvoudig niet kan: de 2,5 ton zware Porsche Cayenne heeft bijvoorbeeld een elektrische actieradius van amper 25 kilometer. Anderzijds omdat rijke mensen natuurlijk niet op een litertje meer kijken en het gehaspel met kabels en stekkers al snel laten voor wat het is. Het reële verbruik ligt volgens de autowebsite Autofans eerder tussen 12 en 15 liter brandstof dan de 3,4 liter die de fabrikant voorspiegelt. Zo’n spagaat tussen werkelijkheid en theorie zijn we de laatste maanden gewend geraakt, maar dat de fiscus zich moedwillig blind toont voor de realiteit en bewust de leugen subsidieert is nieuw.

Ben ik niet te streng? Pleitbezorgers van de ‘elektrische revolutie’ zien in de hybride de ideale ‘overgang’ van de technologie van het verleden naar die van de toekomst. Dan is een fiscaal gunstregime een legitiem duwtje in de rug van de nieuwe technologie.


Excuustechnologie

Ook op dit punt divergeren theorie en praktijk meer dan we wensen. De hybrides zijn een typisch voorbeeld van wat de Nederlandse ingenieur Gijs Mom het ‘Pluto-effect’ noemt: het verschijnsel waarbij de heersende technologie (de verbrandingsmotor) de positieve eigenschappen van de haar bedreigende technologie (de elektromotor) overneemt. Zo verkleint het verschil tussen beide, samen met de sense of urgency voor de invoering van het alternatief.

Het hybridesprookje is niet meer dan een door de overheid gesubsidieerde excuustechnologie. Kopers van zware hybrides kopen dan een schoon geweten in plaats van een schone motor. Noem het een vorm van koppelverkoop: een uitlaat met een aflaat, zij het een die niet door de zondaar wordt bekostigd. Geen wonder dat zelfs de woordvoerder van Febiac dit alles ‘een beetje raar’ vindt (De Tijd, 19 januari).

Zou een regering die zegt wakker te liggen van sociale rechtvaardigheid, van de klimaatverandering, van luchtkwaliteit en verkeersveiligheid hier niet eens een nachtje over slapen?


DS, 22-01-2016 (Kris Peeters, Lector PCVO Limburg afdeling Verkeerskunde)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB