Saab haakt af als België kernwapens houdt

Zelfs al zou het willen, dan nog mag Saab geen vliegtuigen leveren aan landen die er kernbommen onder willen hangen. Politiek Zweden wil daar niet van weten. Als de regering geen duidelijkheid verschaft, volgt uit Stockholm sowieso een ‘nej’.

‘We mogen de hoop niet opgeven. Dat kunnen we ons niet veroorloven. Het risico is te hoog en er staat te veel op het spel. We moeten onvermoeibaar voortwerken aan een kernwapenvrije wereld.’ De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Margot Wallström liet er in haar toespraak op de VN-conferentie over de non-proliferatie van kernwapens geen twijfel over bestaan. Elke vezel in haar lijf is tegen kernwapens. En met haar de vezels van de Zweedse regering. Noem een anti-nucleair verdrag en Zweden heeft het ondertekend. De reden is simpel, zegt Wallström: ‘Zolang er kernwapens bestaan, is er een risico dat ze worden gebruikt. En de gevolgen daarvan zouden catastrofaal zijn.’

Het is zeker niet de eerste keer dat Wallström fors van leer trekt tegen kernwapens, maar in het kader van de vervanging van de Belgische F-16’s worden haar uitspraken met net iets meer aandacht gevolgd. Het Zweedse Saab is namelijk een van de vijf bedrijven die in de running zijn om de vervanger voor de F-16 te leveren. De kans dat Zweden toestellen levert aan een land dat er mogelijk kernbommen onder wil hangen, is echter nihil. Dan volgt uit Stockholm onvermijdelijk een ‘nej’.

Dual use

De marktbevraging waar Defensie mee bezig is, en de eventuele aankoopprocedure lopen via overheidsagentschappen, en niet via de producenten zelf. Maar ook bij Saab is te horen dat de Zweedse politiek nooit groen licht zal geven als er geen duidelijkheid is over het Belgische standpunt inzake kernwapens. ‘Als we te kennen geven dat de vliegtuigen geschikt moeten zijn voor dual use, dan doet Saab niet meer mee. Daar zijn we ons van bewust’, is ook te horen bij Defensie.

Dat ‘dual use’ of dubbel gebruik betekent dat de vliegtuigen zowel nucleaire als conventionele wapens moeten kunnen afvuren of droppen. De Zweden hebben geen zin om pas na een jaar of meer onderhandelen en technische gegevens uitwisselen tot de vaststelling te komen dat ze eigenlijk niet kunnen deelnemen aan de aanbesteding.

In de ‘preparation survey’, waarin Defensie informatie opvroeg over de Franse Rafale, de Britse Eurofighter, de Amerikaanse F-18 en de F-35, en de Gripen van Saab, wordt over kernbommen niet gepiept. Maar ooit zal het onderwerp toch ter sprake moeten komen, wil Defensie de Amerikaanse kernbommen op Kleine Brogel ook daadwerkelijk onder een van de nieuwe toestellen hangen.

Ook voor de andere toestellen is de beslissing hierover van belang, maar veeleer vanuit technisch dan vanuit politiek oogpunt, er zijn dan immers dure aanpassingen nodig aan de vliegtuigen.

Voor de goede orde: een beslissing over kernwapens zou een beslissing van de hele regering zijn, niet alleen van minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA). Mogelijk wordt zelfs de oppositie erbij betrokken.

Navo-bonus

De aanwezigheid van die bommen wordt officieel nog altijd ontkend noch bevestigd – alle gelekte documenten en versprekingen van ministers ten spijt. Voor de Navo is de Belgische deelname aan de ‘strategische ontradingspolitiek’ een bonus. In de onlangs gelekte defensiedocumenten (DS 30 maart) klonk het nog dat ‘deze dual capable aircraft ons land in staat stelt om een vooraanstaande rol te spelen in de strategische ontradingspolitiek van de Navo, met een niet te onderschatten positieve invloed op het politieke gewicht dat ons hierdoor wordt toebedeeld’. Het is onder meer hierdoor dat de Navo al jaren een oogje dichtknijpt als het gaat over het immer krimpende Belgische defensiebudget.

Politiek neemt de animo om kernwapens op Belgische grondgebied te houden serieus af. Vorige week gingen eerst het Vlaams en daarna het federaal parlement in het verzet. Ze namen resoluties aan waarin ze de federale regering pushen om ‘stappen te zetten naar nucleaire ontwapening’ en een kernwapenvrij België.

De teksten werden breed goedgekeurd, en Vlaams zelfs getrokken door de ongewone tandem N-VA-Groen. Groen wil de kernwapens liever vandaag dan morgen weg, N-VA wil in internationaal verband werken. Maar de teksten zijn politiek clever genoeg opgesteld zodat elke partij er nog alle kanten mee uit kan. Het is een optie die mogelijk ook overwogen wordt als de regering ‘klaarheid schept’ over de kernwapens.

Bron: De Standaard

Mening:
Ik moet toegeven dat ik tevreden was bij het lezen van het artikel. Er zijn wel degelijk bedrijven die ervoor kiezen om hun creaties proberen uit de handen te houden van bepaalde praktijken. In dit geval gaat het over gebruik van kernwapens. Saab kiest ervoor om niet te willen verkopen aan een land waar men de toestellen zou gebruiken om er kernwapens mee af te vuren. Ik was mij er niet van bewust dat er bedrijven waren die dit zouden doen. Dergelijk nieuws was mij nog nooit ter oren gevallen. Toch ben ik zeer tevreden dat ik dit nu wel te horen heb gekregen. Dit artikel zorgt ervoor dat ik mijn kijk op deze industrie moet bijstellen. Dit is een stap in een goede richting om minder kernwapens te gebruiken. Een stap die denk ik heel belangrijk is voor de verdere ontwikkeling van onze wereld. Dit vooral omdat er vandaag de dag nog steeds oorlogen zijn in de wereld. En er gebruik wordt gemaakt in deze wereld van diverse wapens. Wapens die vele (onschuldige) mensenlevens hebben genomen. Daaronder is het kernwapen er één van.

Ik zet mij achter Saab, die zegt nee tegen de landen die kernwapens willen gebruiken, of waar de kans is dat ze deze gaan gebruiken. Ik vind het knap dat ze hier tegen in willen gaan en ik hoop dat ze hiermee verder blijven doen.