Een contactlens die vanzelf donkerder wordt als de zon schijnt. Over een jaar of twee kan ze klaar zijn, schatten ingenieurs uit Leuven en Gent. Maar eerst een oplossing vinden voor de stroomvoorziening.


In sciencefictionfilms als Terminator lijkt het allemaal gemakkelijk. Robots zijn er uitgerust met systemen die tekst en beelden van buitenaf direct op hun netvlies projecteren.

In het echte leven ligt zoiets lastiger, tenzij je bereid bent je oog eruit te laten halen en het te verruilen voor een digitale oogbal, die signalen van buitenaf doorgeeft aan de oogzenuw. Voor mensen met onherstelbare oogschade is het voorbije decennium met dergelijke technieken veel vooruitgang geboekt.

Maar wat zijn de mogelijkheden voor mensen die over een normaal gezichtsvermogen beschikken, en dat niet willen laten schieten voor de toegevoegde-realiteit (of ‘augmented reality', met het Engelse modewoord) van een digitale contactlens?

Die zijn nog niet zo groot, al zijn wel al ontwerpen voorgesteld voor lenzen die de oogdruk meten (en zo glaucoom helpen te voorkomen). In dergelijke lenzen zitten micro-elektrische druksensoren verwerkt. Hun stroom betrekken ze van buitenaf, via een miniatuurantenne.

Ook wordt gewerkt aan lenzen die het suikergehalte in oogvocht meten, wat handig kan zijn voor diabetici.

Maar pogingen om teksten op het oog te projecteren met behulp van een digitale contactlens zijn tot dusver altijd op technische problemen gestoten, zegt Herbert De Smet van het Centrum voor Microsysteemtechnologie (CMST) van de Universiteit Gent.

Een van de onopgeloste problemen is de scherpstelling van het te projecteren beeld. ‘Niemand kan zijn eigen contactlens scherp zien', zegt De Smet, ‘en dus ook niet een beeld dat erop wordt geprojecteerd.' De wetten die hier spelen, zijn niet die van de klassieke optica.

Een ander probleem is dat van de stroomvoorziening. Om een lens beelden en tekst op het oog te doen projecteren, is energie nodig. Ingenieurs zijn er nog niet achter hoe ze batterijen of stroomdraden in zo'n lens kunnen inbouwen, zegt De Smet, zonder het hoornvlies te beschadigen. ‘Laat staan hoe zo'n batterij zou moeten worden herladen.'

Tandenborstel

Maar een antwoord op de vraag hoe je een beeldscherm in een contactlens verwerkt, is een stapje dichterbij gekomen dankzij onderzoek aan het CMST en het Leuvense elektronicabedrijf Imec. Onderzoekers slaagden erin een sferisch LCD-scherm in te bouwen in een contactlens. Anders dan al bestaande LED-schermen voor contactlenzen is dit niet beperkt tot een handvol pixels, maar kunnen ook contactlenzen met zeer veel pixels gerealiseerd worden.

Een prototype dat gisteren werd voorgesteld, toont het patroon van een dollarteken, een knipoog naar de tekenfilmfiguren met dollartekens in hun ogen. ‘Maar je zou ook een kunstmatige iris kunnen ontwerpen', zegt Herbert De Smet, ‘die de diameter van de pupil aan de lichtintensiteit aanpast – handig voor mensen bij wie de eigen iris beschadigd is. Of voor cosmetische toepassingen, zoals een iris waarvan je de kleur kunt veranderen. Of als een automatische zonnebril-lens, die zelf uitrekent hoeveel zon ze moet wegfilteren en sporters het leven gemakkelijker zou maken.'

Technisch staan die laatste toepassingen dicht bij de realiteit, aldus De Smet. Nog een jaar of twee en ze kunnen klaar zijn voor productie, schat hij. ‘Tenminste: als we het probleem van de energiebevoorrading kunnen oplossen.'

De oplossing zou kunnen komen van microbatterijen die in de contactlens worden geïntegreerd, en draadloos opgeladen worden, ‘zoals een tandenborstel'. Of van een ingebouwd fotovoltaïsch celletje in de contactlens. De ideeën zijn er, zegt De Smet, maar er is nog geld nodig om uit te zoeken of die pistes leefbaar zijn. ‘We praten momenteel met diverse Europese elektronicabedrijven over samenwerking.'

Maar een contactlens die tekst en beelden op je netvlies projecteert, zoals bij Arnold Schwarzenegger: daar is gemakkelijk nog een jaar of tien werk aan.

Bron:
de standaard
6 december 2012

Eigen mening:
Ik vind het wel tof dat ze dit uitvinden. Voor mensen met lenzen die geen bril willen opzetten is dit een goed alternatief. Ik sta er echt van versteld wat ze allemaal kunnen tegenwoordig. Nu nog een lens dat de leertof direct naar je hersenen projecteert?

Waarmee zijn ze nu weer bezig? Ik snap echt niet waarom zulke lenzen belangrijk zijn? Ik draag zelf een bril en heel af en toe ook lenzen. Ik heb echt geen nood aan lenzen die automatisch donkerder worden wanneer de zon te fel schijnt. Er bestaat nog steeds een zonnebril. Dat is ook handig. Lenzen met batterijen in, dat kan toch niet gezond zijn? Ik vind dit allemaal heel overbodig. Misschien dat het handig is voor een sporter, en mensen die echt problemen hebben met hun ogen, maar daar eindigt het volgens mij. Ik stel mij ook de vraag waarom lenzen een dollarteken moeten hebben? Is dit niet allemaal overdreven? Ik vind dat deze mensen zich misschien kunnen bezighouden met belangrijkere onderzoeken.