De hervorming van het secundair onderwijs stoot op verzet. Al 135 leerkrachten, directeurs, opvoeders en professoren ondertekenden een onlinepetitie. Inzet: het behoud van de structuren van middelbare scholen: ASO, TSO en BSO. 'Waarom iets veranderen dat goed is? Onze Vlaamse leerlingen scoren bij de besten in Europa.' Christine De Herdt



Dat er iets zal veranderen, staat vast. Het katholiek onderwijs stelde dinsdag in Gent een totaal andere visie voor dan wat de misnoegde leerkrachten voor ogen hebben. De traditionele opdeling van de middelbare scholen in een algemeen (ASO), technisch (TSO), beroeps- (BSO) en kunstonderwijs (KSO) moet eraan geloven. En daar huiveren ze nu net voor. In de eerste twee jaren zou iedereen dezelfde algemene vakken moeten krijgen. En daar hoort ook bijvoorbeeld techniek bij. Pas in het derde zouden de veertienjarigen gerichter kunnen kiezen uit vijf studiedomeinen: 'taal en cultuur' -waaronder Latijn- 'wetenschap en techniek', 'kunst en creatie', 'welzijn en maatschappij' of 'economie en maatschappij'. De richting Handel bijvoorbeeld, die nu nog hoort bij het technisch, zal dan in het domein 'economie en maatschappij' thuishoren. Uiteindelijk worden de leerlingen in het vijfde en zesde jaar voorbereid op de arbeidsmarkt, hogescholen en universiteiten.

Ons systeem wérkt

Maar die structuur wordt niet overal met open armen ontvangen. Raf Feys, hoofdredacteur van de Onderwijskrant, lanceerde een onlinepetitie tégen de hervormingen. Die telt intussen 135 handtekeningen. 'Vlaanderen beschikt voor TSO, BSO en KSO-leerlingen over een uniek systeem, waarbij algemene vakken gecombineerd worden met meer beroepsgerichte technische vakken. En het werkt. Onze 15-jarige TSO'ers zijn bij de beste leerlingen van Europa en scoren op wiskunde 531 punten. Veel meer dan de gemiddelde leerling in de Scandinavische landen, waar wij zo naar opkijken. De meesten stromen ook door naar het hoger onderwijs. Waarom iets veranderen dat goed werkt?' Ook Ronnie Belmans, professor Elektrotechniek aan de KU Leuven, 'huivert': 'Wij hebben dringend nood aan technici. Het tekort is dramatisch, terwijl het onderwijs er nu alles aan doet om het knelpuntberoep nog minder aantrekkelijk te maken. Laat die kids toch gewoon doen waar ze goed in zijn. En laat hen zeker geen drie tot vier jaar algemene cursussen blokken. Het is niet alleen tijdverlies, het zal er ook voor zorgen dat sommigen sneller schoolmoe worden.'

Bieke De Fraine, pedagoge aan de KU Leuven, begrijpt de kritiek, maar vindt tegelijk dat er iets moet veranderen. 'Kinderen maken vandaag nog te vaak de foute studiekeuze. Dikwijls gaan ze voor bepaalde vakken, zoals Latijn. Omdat hun ouders het zo graag willen. Die keuzes leiden vaak tot mislukkingen. En daar wil men nu vanaf. De vraag is natuurlijk of een nieuwe structuur daar iets zal aan veranderen. Je hebt dan geen ASO, TSO en BSO meer, maar wel andere richtingen, die hoog en laag zullen worden ingeschat.'

Voorlopig blijft het koffiedik kijken hoe de plannen uiteindelijk zullen geïntegreerd worden. Nog voor de zomer zou ook bevoegd minister Pascal Smet (SP.A) in zijn kaarten laten kijken. Tegen 2014 zou er een decreet moeten zijn.

Bron: DS, 10-05-2012 (Christine De Herdt)

Mening:
Ik begrijp dat de leerkrachten in opstand komen omdat zij ook deze veranderingen mee moeten ondergaan. Het zal niet gemakkelijk zijn voor de leerkrachten omdat ze deze onderwijsstructuur gewoon zijn. Maar gaat het niet om de leerlingen? Leerlingen maken nog teveel een foute studiekeuze. Wat ze in het artikel vermelden dat door de nieuwe onderwijsstructuur de knelpuntberoepen niet aantrekkelijk worden gemaakt, snap ik niet. Alle jongeren komen dan juist in contact met bijvoorbeeld techniek terwijl dit nu in het ASO niet gebeurt. Ik denk juist dankzij de nieuwe onderwijshervorming die ze willen invoeren dat de jongeren vanalles kunnen 'proeven' zodat ze na enkele jaren de juiste beslissing kunnen maken! Dit is voor de leerlingen dat men het doet!

Zoals een groot deel van de huidige leerkrachten, ben ik ook tégen de hervormingen. Ik denk niet dat de studiekeuze uitstellen een goede manier is om het aantal 'mislukkingen' te doen dalen.

Mensen zullen de studierichtingen blijven opdelen in hokjes en dan zullen andere richtingen opgedeeld worden volgens aanzien. Vooroordelen zullen er altijd blijven.
Volgens mij is het niet nodig om alle jongeren te laten doorstromen naar hoger onderwijs. Leerlingen die graag met hun handen werken, hebben niets aan de extra jaren algemene opleiding. Ik vrees dat ze zo sneller een afkeer zullen krijgen van het onderwijs.
De nood aan specialisatie is in vele beroepen erg groot. Op zes of zeven jaar tijd kan je de leerlingen niet én een brede vorming geven én een beroep aanleren én hen laten specialiseren.

Voor vele leerlingen is het na de lagere school een opluchting om eindelijk naar een studierichting te gaan die beter bij hun capaciteiten past. Het is goed voor hun zelfbeeld om les te krijgen op hun eigen niveau. In theorie is het mooi om te horen dat men meer wil gaan differentiëren, maar in de praktijk is dat in heterogene klassen niet perfect realiseerbaar.
Zowel sterke leerlingen, als zwakkere leerlingen, als de leerkrachten secundair zullen de dupe zijn van deze hervormingen.

Ik denk dat we momenteel over te weinig informatie beschikken om hier een mening over te vormen.
Zijn er nadelen verbonden aan het opdelen in ASO, TSO en BSO? Jazeker! Maar ga je die nadelen kunnen wegwerken door de verdeling in studiedomeinen?
Ik betwijfel het... Mensen blijven denken van "Aah, dat is dan den BSO van vroeger?!" Ik vind het zeer jammer dat mensen ASO, TSO en BSO als een hiërarchie bekijken. Het ene is niet beter dan het andere , het is anders. Wat de studenten uit het BSO kunnen, doen heel wat ASO'ers hen niet na en andersom. We hebben al deze mensen nodig en al deze mensen zijn niet gelijk maar wel gelijkwaardig. Het zou fijn zijn moest deze boodschap doordringen maar welke hervorming er ook wordt doorgevoerd, mensen zullen altijd een waarden blijven toekennen aan de verschillende mogelijkheden.
Wat ik in mijn omgeving vaak te horen krijg als de grootste frustratie t.o.v. de werking van ons secundair onderwijs is het feit dat één vak, één minder punt, je kan tegenhouden om te doen wat je graag doet. Er zijn heel wat voor- en tegenstanders en ik zal me bij beiden wel in enkele standpunten kunnen inleven maar om dit probleem aan te pakken zou het integreren van algemene vakken in projecten (zoals al gebeurt bij PAV) een positieve evolutie zijn. Ze leren de theorie toe te passen (Hiermee wordt de "Waarom moeten wij dit kennen??"-vraag zeer goed beantwoord.) en worden niet verplicht om de studierichting van hun keuze op te geven omdat ze bijvoorbeeld een beetje minder goed zijn in Frans. Uiteraard mag er wel een bepaald minimum gesteld worden. Dit wil ook niet zeggen dat ik geen belang hecht aan de algemene vakken maar ik ken veel mensen die al vrij vroeg wisten wat ze wilden doen en dan werden tegengehouden door één algemeen vak dat hen wat minder lag. Hierdoor worden ze gedemotiveerd (soms zelfs schoolmoe) en ze zijn heus wel slim genoeg om in hun latere carrière te kiezen voor een tewerkstelling of hogere studie waarbij dat ene mindere vak veel minder van belang is. Als dat niet het geval is, lopen ze dan wel tegen de muur.
Een algemene vorming is een goede basis maar wanneer je niet verder kijkt dan dat verlies je alle oog voor het individu.

Zoals sommigen hier al aangeven gaat het "onderscheid" dat er nu is niet verdwijnen met een technische ingreep. Het probleem is niet dat de TSO, KSO, BSO, ASO indelingen bestaan, het probleem is dat wij ze altijd noteren als ASO, TSO, BSO en KSO. De rangschikking wordt door de maatschappij gemaakt, je wisselt niet tussen richtingen, je zakt af. Die visie beperkt zich ook niet alleen tot het onderwijs. In onze maatschappij zijn de beslissers en grootverdieners de idolen. De handenarbeider is per definitie gefaald in het leven. Ik hoor mijn ouders en grootouders het nog zeggen: "Leer maar goed, dan moet je niet heel u leven int fabriek staan en voor den baas werken." (Zélf arbeiders die aan het "minderwaardigheidscomplex" leiden.)

Als de minister van onderwijs denkt dat hij met een technische ingreep, met een "hervorming" heel die diepgewortelde problematiek gaat aanpakken, dan is hij mis. We gaan de lagere school 2 jaar langer laten duren, maar dan met enkele andere vakken. Vergeet vooral niet hoe heterogeen die klassen gaan zijn. Nu zijn 1ste graadsklassen vaak heel heterogeen (hoeveel kinderen zitten niet in ASO omdat het mooi staat, terwijl ze veel liever iets anders zouden doen én succes zouden kunnen ervaren). Nu gaat het nog veel erger worden. Dat wordt dan opgelost met differentiatie natuurlijk. Een magisch woordje waarmee alle problemen van de baan zijn, het lijkt wel een toverspreuk. Vandaag trouwens nog vernomen dat uit (goed gevoerd) onderzoek blijkt dat differentiatie geen invloed heeft op de resultaten... Dat wordt nog spannend.

Ik wil deze nieuwe vorm zeker een kans geven. Ik denk niet dat de maatschappij dat ook wil doen. De structuren zullen ook niet meteen vergeten worden zoals Sanne al zei. Er zijn mensen die ASO nog steeds humaniora noemen, om maar een idee te geven hoe lang het duurt voordat ingebakken structuren vergeten zijn.

__________________
"Er gaat meer boven je pet, dan er onder." - Toon Hermans