Boem, elleboogslag, daar ligt alles plat


Als Marcin Wasilewski een openbeenbreuk getrapt wordt, roept Anderlecht op tot meer ethiek in het voetbal. Als Marcin Wasilewski zijn elleboog in andermans gezicht plant, minimaliseert Anderlecht de feiten. Interessante ethiek, zegt IGNAAS DEVISCH.


Beeldt u even in: iemand slaat op straat een voorbijganger in elkaar, met de duidelijke intentie hem hard te raken, en dat zonder concrete aanleiding. De man valt neer en het bloed gutst van zijn gezicht. Wat doet u, en ook, hoe zou u daarover oordelen? Laten we er gemakshalve vanuit gaan dat u fysiek geweld veroordeelt. De kans is zeer groot dat u de politie opbelt, hoopt dat de dader wordt opgepakt en wordt veroordeeld, zeker als blijkt dat hij eerder voor vergelijkbare feiten is opgepakt. Niet?

Welnu, als dit soort situaties in de ‘gewone' openbare ruimte duidelijk is, waarom hebben we dan ogenschijnlijk meer moeite met een oordeel over een vergelijkbare scène in een andere context, met name het professionele voetbal? Afgelopen zondag was Marcin Wasilewski de (recidiverende) beul van dienst door simpelweg zijn tegenstander met de elleboog brutaal neer te slaan, zonder aanleiding, zonder bal in de buurt, kortom zonder verzachtende omstandigheden. En toch is niet iedereen het eens over wat moet gebeuren.

Akkoord, zijn werkgever heeft vorderingen gemaakt in dezen. RSC Anderlecht noemde dit soort van gedrag ontoelaatbaar en legt de speler spontaan een boete op. ‘Wat Marcin gedaan heeft, is onaanvaardbaar en strookt niet met de ethische waarden van de club', klonk het. Maar de ethische waarden van diezelfde werkgever stroken blijkbaar wel met het feit dat hij gisteravond gewoon aan de wedstrijd tegen Zulte Waregem begon.

Meer zelfs, het feit dat de gevolgen van de gemene slag al bij al nog lijken mee te vallen – lees: de betrokkene is niet maandenlang werkonbekwaam – wordt aangegrepen door de manager van Anderlecht om in een nieuw persbericht de zaak te minimaliseren: ‘Als de straf in verhouding is tot wat Wasilewski deed, dan gaan wij niet in beroep', zei Herman Van Holsbeeck. ‘Maar ik hoor dat sommigen nu pleiten voor zes weken schorsing. Komaan, zeg! Wat Wasyl deed, is ontoelaatbaar. Maar als we dezelfde normen gaan hanteren als voor de straf van Witsel, die iemands been brak (dat van Wasilewski, red.), dan is dat niet juist.'

Een interessante ethiek toch. Nogmaals, dat Anderlecht zelf spontaan naar buiten komt met een boete, is positief, maar roept tegelijk enkele cynische vragen op. Ten eerste de wel zeer beperkte reikwijdte van de gehanteerde ethiek: de speler lost zijn schuld in met een symbolische boete en geforceerde want laattijdige excuses. Voor de rest? Voortspelen tot het bondsparket heeft uitgezocht of de speler kan geschorst worden. Dat over dat laatste ook nog maar discussie kan bestaan, is hemeltergend, en vraagt om een aanpassing van de spelregels, maar dat is een kwestie op zich.


Sla subtiel

Mij gaat het eerder om de inzet van het woord ethiek en dat brengt bij mij de tweede opmerking: de suggestie dat wanneer de gevolgen meevallen, de straf lichter moet zijn. Welnu, dat is minstens voor discussie vatbaar. Het zou betekenen dat je met die cynische ‘ethiek' spelers de grasmat kan opsturen met de bedoeling om zo veel mogelijk spelers te kwetsen zonder zware gevolgen. Dat doet net iets te veel denken aan die Spaanse imam die in 2004 een boek publiceerde over hoe moslims hun vrouw kunnen slaan zonder zichtbare sporen achter te laten. Trouwens, als je alleen uitgaat van de gevolgen, moet je consequent zijn en pakweg twee spelers die met elkaar botsen zonder intentie elkaar te kwetsen maar met ernstige gevolgen, zeer zwaar sanctioneren. Klinkt dit (voetbal-)logisch?

Mochten we alleen afgaan op de gevolgen, dan wordt elke contactsport vanaf vandaag onmogelijk. Iedereen die bij voetbal is betrokken weet dat ook. Het kan niet anders dan om de intentie gaan of het wordt nog meer een oorlogsveld dan het nu al is, want duels zijn er nu eenmaal. Die zaken reguleren lijken me trouwens meer een kwestie van duidelijke spelregels en recht, dan van ethiek.

Maar als er dan meer ethiek moet en mag zijn, laat deze dan geen schaamlapje zijn. Trouwens, enkele jaren geleden, na de meest besproken tackle op de Belgische velden, werd door Anderlecht-manager Van Holsbeeck de volgende oproep gelanceerd: ‘Er is nood aan meer ethiek in de voetbalsport'. Zijn oproep kreeg toen veel bijval, maar wat blijft daar nu nog van over? Want laten we wel wezen, het gebeurde feit is helaas geen uitzondering. Elk weekend zie je wel ergens dat soort van welbewuste smeerlapperij gebeuren, vrijwel altijd gevolgd door een ondermaats stukje commedia dell'arte.

Conclusie? Wees consequent, zet er een camera op, veroordeel de daders altijd, zeer zwaar en met onmiddellijke ingang. Zo niet heeft het geen zin om decreten over ‘ethisch verantwoord sporten' uit te schrijven en de jeugd te leren hoe ze zich te gedragen. Dan kun je voetballertjes beter een cursus EHBO laten volgen. Weten ze hoe te reageren als hun vriendje ko wordt geslagen op het veld.


DS, 22-03-2012 (Ignaas Devisch)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB