BRUSSEL - De VT4-realityreeks 'Superfans' oogst felle kritiek omdat ze zwakkere groepen uit de samenleving belachelijk zou maken.

Van onze redactrice

Superfans, de realityreeks op VT4 waarin fans hun liefde voor hun idool bezingen, heeft flink wat vijanden gemaakt. 'Sommige superfans hebben hulp nodig en geen cameraploeg. Een minimum aan ethiek graag. Uitlachtelevisie ten koste van alles. Hate it', twitterde Jeroen Meus over het programma.

'Wij krijgen gemengde reacties', zegt de VT4-woordvoerder Tom Vandersteegen. 'Of dit uitlach-tv is, moet iedereen zelf maar uitmaken. Wij willen gewoon laten zien dat er mensen bestaan die hevig fan zijn.'

Hevige reacties zijn er alvast op de beelden van Sylvia, een minderbegaafde vrouw van twintig, en haar moeder Anita De Wael, allebei fan van K3. In de aflevering van eergisteren waren er veel close-ups van een wenende Sylvia, die treurde omdat ze Josje van K3 niet had gezien. Net daarvoor had Anita aan Kristel van K3 gevraagd of ze haar zag als een goede vriendin of als een goede fan.

Toch vindt de zender niet dat de programmamakers Sylvia en haar moeder tijdens hun kwetsbare momenten in bescherming hadden moeten nemen. 'We steken niet weg dat Sylvia bijzonder onderwijs heeft gevolgd. In plaats van haar te herleiden tot iemand die minder begaafd is, wordt ze in het programma net geportretteerd als fan', zegt Vandersteegen. 'We tonen bovendien niet alles. Tegelijk willen we ook niets verbergen voor de kijkers: de fans uit het programma zijn nu eenmaal ook op die manier bezig met hun idool.'

Karl Verstrynge, docent media-ethiek aan de VUB, vindt de reeks helemaal niet zo onschuldig. 'De sensatiedrang waarop Superfans drijft, overschrijdt een ethische grens, omdat ze kwetsbare groepen ridiculiseert', zegt professor Verstrynge. 'Uiteraard zijn mensen vrij om aan zo'n programma deel te nemen. Maar hoe ze ten tonele worden gebracht, is voor de deelnemers veel minder in te schatten. Daar stelt zich al een eerste moreel probleem. Helemaal ethisch problematisch wordt het wanneer mensen getoond worden die de mogelijke impact van zo'n programma niet of moeilijk kunnen inschatten en zich niet of nauwelijks kunnen wapenen tegen dergelijke vormen van ridiculisering: de kwetsbare of zwakkere groepen in de samenleving, zoals Sylvia en Anita.'

Leen Dewitte van Beeldbazaar, het productiehuis van Superfans, begrijpt de hetze rond het programma niet. 'We hebben er lang over nagedacht of we mensen als Sylvia en haar mama op tv mogen brengen. Het is niet omdat zij wat 'anders begaafd' zijn dat zij geen deel uitmaken van onze maatschappij. Zij doen er absoluut niks verkeerds mee fan te zijn. Ik vind het best arrogant dat sommige mensen vinden dat wij hen moeten doodzwijgen.'

Anita De Wael noemt haar deelname aan Superfans zelf een positieve ervaring. 'Ze hebben mijn dochter en mij getoond zoals we zijn. Ik ben heel blij met het programma.'

Geen commentaar

Bij de VT4-top zelf blijft het opvallend stil over de realityreeks. Liesbet Vrieleman, de programmadirecteur van VT4, wenste niet te reageren en verwees door naar de persdienst. Vrieleman, sinds twee maanden in functie, werkte nog op de VRT toen het zendschema van het najaar werd samengesteld. Nochtans is zij diegene die kan beslissen om de programmering bij te sturen als dat nodig zou zijn. Thierry Tacheny, ceo van de SBS-zenders, wenste evenmin commentaar te geven.

De realityreeks wordt in ieder geval niet afgevoerd en zal ook niet anders gemonteerd worden, zo wist de persdienst.

Volgend najaar wordt VT4 een zender waar Woestijnvis de hofleverancier zal worden. De Vijver, de holding boven Woestijnvis, kocht in april de SBS-zender. Of Superfans ook op dat nieuwe VT4 kan, wil men bij de zender bevestigen noch ontkennen. Vandersteegen: 'Aan dat nieuwe VT4 wordt nu volop gewerkt. Zeker is dat dit programma zijn plek heeft op het huidige VT4. We bekijken de programmering seizoen per seizoen'.

Bron: De Standaard

Mijn mening:
Dit is in ieder geval al een veelbesproken programma: in mijn vriendengroep, familie, jeugdbewegingen, ... hebben we het er al over gehad. Ook ik heb grote vragen bij de bedoeling van dit programma. Het wordt op een erg slechte manier weergegeven. Ik vind dit uitlach-tv van de bovenste plank. Oké, Man Bijt Hond is ook een reeks waarin mensen naar voren worden gebracht met rare gewoontes, maar ik vind niet dat dat op een 'uitlachklare' manier wordt uitgezonden. Dat vind ik bij dit programma wél. Zeker ook als er mensen getoond worden die aan de zwakke kant van onze maatschappij zitten. Om nogmaals de vergelijking te maken: bij Man Bijt Hond had je ook Kris en Yves, maar die twee hebben veel respect in Vlaanderen gekregen. Nu worden die mensen echt gewoon uitgelachen en dat kan niet de bedoeling zijn.

In De Morgen stond er ook een artikel over het televisieprogramma 'Superfans" waarin Marc Van Gestel van de vzw Opvang Tekort, een vereniging van ouders van mentaal gehandicapten , het volgende zegt :

Bron : De Morgen
Mening : Enerzijds vind ik dat Marc Van Gestel hier een punt heeft. Dit is inderdaad pure uitlachtelevisie. Dat de programmamakers beslisten om de moeder geen ticket te geven voor de K3-musical is absoluut intriest en overduidelijk gedaan omwille van de pakkende beelden die dit oplevert.
Langs de andere kant heb ik het een beetje moeilijk met zijn visie. Dat dit programma beneden elk journalistiek niveau is, daar ben ik mee akkoord. Maar is dat dan de bedoeling van dit soort programma's? Er kijkt toch niemand naar superfans voor de journalistieke meerwaarde!? Hij vraagt zich ook af wat dit programma bijbrengt. Uiteraard bijzonder weinig, maar moet dat dan?
Als we programma's zouden beoordelen op hun journalistieke meerwaarde of op het feit of ze al dan niet iets bijbrengen, dan zouden er niet veel programma's meer overblijven hoor.
Intussen denk ik dat VT4 zich gelukkig prijst. Ze zijn erin geslaagd om een programma te maken waar veel over gesproken wordt, waar een heuse mediahetze rond ontstaat! Het kan niet anders dan dat dit extra kijkcijfers oplevert, want iedereen wil toch wel eens zien hoe erg het nu met 'Superfans' gesteld is. VT4 zou zich geen betere reclame kunnen indenken, lijkt mij.

Welke vlaming ligt niet in een deuk van het lachen als ze naar 'Superfans' kijken? Dat gaan er niet veel zijn. Deze mensen hebben zich niet ingeschreven om uitgelachen te worden. Ik vind dat VT4 toch iets moet doen aan de wijze waarop het programma gebracht wordt! Iemand die zoveel overheeft voor zijn/haar idool, is dat geen mooi voorbeeld van naastenliefde? Ik vind dat deze mensen respect verdienen en geen gelach!

Nou...

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Groot gelijk! Ikzelf volg het programma alle weken en vind het er soms echt wel overgaan. De personen die gevolgd worden, worden soms echt belachelijk gemaakt. Vooral het verhaal van Sylvia, een minderbegaafde vrouw van twintig, en haar moeder Anita De Wael, allebei fan van K3 vind ik niet kunnen. Dit is naar mijn mening echt gewoon sensatie tv. “In de aflevering van eergisteren waren er veel close-ups van een wenende Sylvia, die treurde omdat ze Josje van K3 niet had gezien.” dit is dus puur sensatie.

Ik weet dat dit niet echt journaal is maar ik vond dit toch een belangrijk artikel want het laat zien hoeveel kritiek er gegeven wordt op deze televisieserie. Naar mijn mening terechte kritiek.

Dit programma scoort zo goed omdat het tot de categorie 'uitlachtelevisie' behoort. VT4 gaat volgens mij niet zo snel iets doen aan de wijze waarop het die mensen in beeld brengt, omdat dit programma in zijn huidige vorm scoort bij het publiek. Een mooi voorbeeld van naastenliefde? Dit lijkt mij eerder een mooi voorbeeld van idolatrie. Het is mooi dat ze zo voor hun idool willen opkomen, maar ik denk dat bepaalde mensen meer nood hebben aan begeleiding dan aan een cameraploeg.

Mensen die hier aan mee doen, hebben volgens mij een groot aandachtstekort. Ze willen kost wat kost op televisie komen en belangrijk doen. Ik walg zelfs van programma's zoals 'komen eten'. Deze mensen willen voor heel Vlaanderen 'stoefen' over hun 'lekker' eten.
Waarom ze dit programma hebben gemaakt? Omdat mensen belachelijk maken goed verkoopt. Persoonlijk lach ik niet met dit programma, omdat het gewoon zielig is. Deze mensen hebben volgens mij in de eerste plaats hulp nodig, meer dan een televisieprogramma.

Het feit is wel dat VT4 en "de makers" (wat een vage term) het programma enkel aanbieden. Niemand wordt gedwongen om hiernaar te kijken, maar toch zijn we allemaal schuldig (ik ook) aan het kijken naar dit programma, ook al vinden we het ethisch onverantwoord. Kunnen we dan ook niet stellen dat wij, de kijker, de oorzaak zijn van het succes. Het is zoals een erg ongeval, afschuwelijk, maar je kan niet wegkijken. Als we morgen allemaal op iets anders afstemmen, dan wordt het programma volgende week afgevoerd. Zolang dit verkoopt, zal het echter uitgezonden worden en dat kan je de makers moeilijk kwalijk nemen, dat is nu eenmaal hun job.

Het is natuurlijk afschuwelijk om dit soort programma's uit te zenden. Het doet me sterk denken aan mensen die voor de leeuwen gegooid worden in een Romeinse arena. 2000 jaar geschiedenis en we zijn nog steeds geen haar veranderd.

Het is helemaal niet de bedoeling van VT4 om dit programma uit te zenden omwille van de journalistieke waarde. Sensatie, dat is waar het om draait. De close-ups zijn hier een heel duidelijk voorbeeld van.
Dit programma toont echter wel duidelijk waartoe mensen in staat zijn: het schenden van de privacy bijvoorbeeld, door binnen te gluren bij hun grote idool. Daarnaast gooien ze ook het geld langs ramen en deuren buiten om hun idool te plezieren: ze kopen knuffels en kleding of ze laten dingen maken. Sommigen laten zelfs de naam van hun idool (!) als tattoo op hun lichaam vereeuwigen...
Ik vind dat het op sommige momenten lijkt alsof deze mensen gebrainwasht zijn. Ze zien die mensen niet meer gewoon als hun idool, maar als god. Ze wijden hun leven aan die bekende persoon. Sommigen willen zelfs liever in de armen van hun idool sterven, dan in deze van hun man.
Je zou kunnen zeggen dat deze mensen inderdaad eerder (psychologische) hulp nodig hebben, maar aan de andere kant denk ik dan: laat ze maar doen. Deze mensen worden hier blijkbaar gelukkig van en waarom zou je iemands geluk afnemen. Pas op, ik vind wel dat er grenzen zijn: dat ze hun geld uitgeven, dat is hun eigen keuze, maar binnengluren bij je idool, dat doe je gewoonweg niet...
We vinden echter niet alleen op VT4 'vreemde' mensen terug: zet de tv maar eens op Één tijdens Man Bijt Hond, daar zie je immers ook het één en het ander...