Business as usual in het Midden-Oosten?


Het vredesproces in het Midden-Oosten blijft een processie van Echternach. Ook als er een vermoeden van lichte winst is, moet BRIGITTE HERREMANS vaststellen dat die hoop snel weer de kop wordt ingedrukt.


De internationale gemeenschap schoot Israël onmiddellijk ter hulp bij het blussen van de massale bosbranden waar het de afgelopen week mee geconfronteerd werd. Verrassend was dat - naast het Westen en de buurlanden - ook Turkije insprong. Het Flotilla-incident, waarbij de Israëlische marine negen Turkse opvarenden van een internationale vloot doodde, heeft toch niet zo'n diepe wonden geslagen in de diplomatieke relaties. Ook de hulp van de Palestijnse Autoriteit ging niet onopgemerkt voorbij. De Israëlische regering betuigde haar dank voor de internationale hulp. Daarnaast probeerde ze de binnenlandse kritiek tegen te gaan.

De bosbranden maakten immers pijnlijk duidelijk dat Israël onvoldoende investeerde in de veiligheid van zijn burgers. De raketaanvallen van Hezbollah tijdens de Libanonoorlog in 2006 in het noorden van het land toonden al aan dat er te weinig schuilkelders zijn. Israël is niet opgewassen tegen grote crisissen, of het nu oorlogen of natuurrampen zijn. De voorbije regeringen hadden weinig aandacht voor civiele bescherming. Dit wordt bevestigd door het minieme brandweerkorps: ongeveer 1.500 brandweerlui voor een land van meer dan zeven miljoen inwoners. Verschillende waarnemers vroegen zich af hoe Israël zou omgaan met vuurhaarden, bijvoorbeeld bij raketaanvallen in een nieuw gewapend conflict. Deze ramp bevestigde nogmaals dat een open conflict met een land als Iran te allen tijde moet voorkomen worden en dat Israël vooral moet investeren in diplomatieke inspanningen. De heropening van de diplomatieke kanalen met Turkije, zou één positieve uitkomst van deze catastrofe kunnen zijn. Een tweede uitkomst zou een andere, holistische visie op veiligheid van de burgerbevolking moeten zijn. Een visie waarbij internationale samenwerking en civiele bescherming op het militaire aspect primeren.


Pragmatisch, maar ook pervers

De uitspraak van Hamas-leider Ismail Haniyeh, dat de bosbranden een goddelijke straf zijn, is wansmakelijk en onbegrijpelijk. Ze is niet alleen schadelijk, maar ook pervers. Volgens de Palestijnse journaliste Johara Baker kan ze ook op de Palestijnen worden toegepast. In die logica ondergingen zij al heel wat goddelijke straffen. De uitlating toont aan dat Hamas nog een lange weg te gaan heeft als verantwoordelijke politieke speler. Bovendien ondermijnt Haniyeh hiermee zijn pogingen om aan te tonen dat Hamas pragmatisch kan zijn.

Eerder verklaarde Haniyeh tijdens een internationale persconferentie dat Hamas bereid is de resultaten van een breed referendum over vrede met Israël te aanvaarden, zelfs al stroken ze niet met de basisprincipes van zijn partij. Hij verklaarde dat Hamas de oprichting van een Palestijnse staat binnen de grenzen van 1967, met Oost-Jeruzalem als hoofdstad niet zal verhinderen. Daarnaast pleitte hij voor een oplossing voor het vluchtelingenprobleem en de vrijlating van Palestijnse gevangenen. Opvallend is dat hij geen voorwaarden stelde en een opening creëerde voor president Abbas om een akkoord met Israël uit de brand te slepen.


Het struikelblok van de nederzettingen

De hamvraag is natuurlijk of zo'n akkoord mogelijk is en of Israël bereid is tot compromissen. Hierdoor zou het aanslepend en uitzichtloos conflict voor alle partijen een heel nieuwe wending krijgen. Het jaarlijkse rapport van de Europese missiehoofden in Jeruzalem bevestigt nogmaals dat Israëls nederzettingenbouw een van de grote struikelblokken voor een tweestatenoplossing is. 'Als de huidige tendensen niet dringend gestopt worden, wordt het vooruitzicht van Oost-Jeruzalem als hoofdstad van een Palestijnse staat onwaarschijnlijk en onwerkbaar. Op zijn beurt ondermijnt dit de kansen op een duurzame vrede op basis van twee staten met Jeruzalem als hun toekomstige hoofdstad.' Hier zijn we opnieuw bij af.

Europese diplomaten leggen de vinger op de wonde: de nederzettingen maken vrede onmogelijk. Tegelijkertijd besluiten de VS om niet meer aan te dringen op een nederzettingenstop, omdat de vredesgesprekken voor geen meter opschieten. Een zoveelste overwinning van premier Netanyahu, die aantoonde dat de VS toch Israëls wil aanvaarden. De Palestijnse president Abbas beaamde al dat het vredesproces nu in een grote crisis verkeert. Bij nader inzien toch business as usual?

Brigitte Herremans, medewerker Midden-Oosten voor Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen


DS, 11-12-2010

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB