Fraudeurs ontdekken


Intelligentie zou ontstaan zijn om ons systeem tegen valsspelers te beschermen.


Ze zijn alomtegenwoordig, de mensen die er de kantjes proberen af te lopen, die hun eigen succes proberen te vergroten op de kap van anderen. Ze zijn ook alomtegenwoordig in het wetenschappelijke debat over de ware aard van de mens. De consensus groeit dat onze sociaal geïnspireerde maatschappij alleen mogelijk was bij gratie van efficiënte systemen om valsspelers te bestraffen. Anders zouden de valsspelers zo belangrijk worden - wegens het grote persoonlijke voordeel dat ze uit vals spelen puren - datelk sociaal weefsel onmogelijk wordt.

Een studie in het topvakblad Proceedings of the National Academy of Sciences trekt deze denklijn nog een stap verder. Ze stelt niet meer of niet minder dan dat wij slim geworden zijn om valsspelers efficiënt te kunnen opsporen en uit het systeem te verwijderen. Ze baseert zich daarbij op onderzoek dat uitwijst dat wij veel beter in staat zijn fraude op te sporen dan andere systemen waarbij de regels niet worden nageleefd (zoals het maken van onbewuste fouten in een beoordeling). Eigenschappen die een fout loskoppelen van actieve fraude zullen minder snel detectiesystemen voor valsspelers op gang brengen.

Het is evident dat een hypothese die veel gewicht geeft aan één element om de ontwikkeling van onze cognitieve vaardigheden vanuit evolutionair standpunt te verklaren, op weerstand stuit. Maar het debat erover is in ieder geval naar een andere dimensie verschoven.

In het topvakblad Science wordt aangetoond dat er in de loop van het volwassen worden een bijna onontkoombare evolutie naar het aanvaarden van ongelijkheid in de wereld is. Kinderen hebben nog geen besef van ongelijkheid, maar in de tienerjaren wordt dat gecultiveerd en blijkbaar zo gekneed dat het als onoverkomelijk wordt gecatalogiseerd. De ongelijkheden moeten echter wel een rationele basis hebben, en niet zomaar aan geluk gelinkt zijn.

De aanvaarding van ongelijkheid impliceert evenwel niet dat er ook een tendens groeit om minder solidair te zijn met 'minder-gelukkigen'. Dat is niet het geval. De perceptie is losgekoppeld van de concrete actie.

Het feit dat de perceptie groeit tijdens de tienerjaren versterkt de notie dat ze vooral gebaseerd is op sociale ervaringen.


Knack, 07-07-2010

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB