Vlaanderen aarzelt


Gehoord in het RTBF-journaal van zondag 30 augustus: 'De IJzerbedevaart geeft doorgaans de toon aan van de Vlaamse eisen voor het komende jaar.' Ik hoop dat ze op dat moment naar de Franstalige omroep keken, daar in Diksmuide. Dit heeft hen misschien getroost na de povere opkomst op hun weide. 1.500 man. Vergelijkbaar met de aanhang van een voetbalwedstrijd in derde klasse. Maar in wat vroeger een menigte heette, pronkte een absoluut kopstuk onder de IJzertoren, de man die Vlaanderen aan het joggen brengt: minister-president Kris Peeters. Peeters bleef kalm zitten toen de voorzitter van de bedevaart verkondigde dat de federale verkiezingen beter afgeschaft worden en dat de enige legitieme regering in het noorden des lands de Vlaamse is. De topman van de Vlaamse regering verduidelijkte na afloop dat hij deze woorden niet bijtrad. Maar hij bleef toch maar zitten.

In de daaropvolgende interviews pleitte hij nog eens voor zijn Copernicaanse revolutie: De federale overheid houdt alleen 'kerntaken' over. Die taken moeten worden uitgeoefend 'ten dienste' van de deelstaten. Copernicus schreef zijn De revolutionibus in 1543. Zijn ideeën vonden pas één eeuw later algemene ingang, dankzij Galilei. Zou snelle Kris zo veel geduld hebben?

Hoe dan ook, in Franstalige ogen is de houding van Kris Peeters in Diksmuide ondenkbaar. Waals nummer één Rudy Demotte zou prompt de benen nemen als een spreker voor de Waalse onafhankelijkheid pleitte. Of beter: hij zou zich niet verplaatsen naar een bijeenkomst waar dergelijke woorden jaarlijks vallen. In Franstalig België, vinden de (bij ons grote) bedevaarten in Beauraing en Banneux plaats. Daar is de Heilige Maagd verschenen. Niet de Waalse haan.

Aarzelend: zo omschreef Brussels minister-president Charles Picqué de houding van Kris Peeters en de Vlamingen. Een aarzeling tussen België en geen België meer. Picqué denkt dat het moment van de beslissende keuze aanbreekt: de uitkomst - zal in de komende twee jaar zichtbaar worden met de Vlaamse opstelling rond BHV en Brussel.

Gezien vanuit Wallonië lijkt die interne Vlaamse strijd te zijn losgebarsten. Ongeveer vier op de tien op 10 juni gekozen Vlaamse parlementsleden zijn de separatistische gedachte genegen. Bij de vorige stembeurt was dat drie op de tien. Als de evolutie zich doortrekt, zal binnen vijf jaar de helft van het Vlaams parlement worden samengesteld uit separatisten en is het hek van de dam.

De polemiek rond Leve België van Clouseau toont aan dat 'Vlaams' en 'Belg' tegenstrijdige begrippen worden. Groot nieuws, dit lied, ook in het zuiden. Zelfs Rudy Demotte gaf commentaar: 'Het nummer toont aan dat er verschillende meningen over België bestaan in Vlaanderen', verklaarde hij. De Waalse premier wil de broers Wauters uitnodigen op de Waalse Feesten. De Franstalige kranten kopten als volgt: 'De populairste Vlaamse band zingt in de twee talen een pro-Belgisch lied', en aansluitend: 'Clouseau jaagt Vlaams-nationalisten tegen zich in het harnas'. 'We hadden zulke felle reacties niet verwacht', gaf Koen Wauters toe. Voor een Franstalige lijkt het nu overduidelijk: Vlamingen kunnen niets positiefs meer over België verklaren zonder (interne) problemen te krijgen. 'Nog steeds Clouseau-fan?' vroeg De Standaard zich af. Alsof een Belgischgezinde outing een Vlaamse artiest sowieso de grond in boort. De stelling van Vlaamse vicepremier Bourgeois sprak eveneens boekdelen: 'De song is een propagandalied. Clouseau breekt een lans voor slecht bestuur, aangezien België tot niet meer werkt.'

Maar werkt Vlaanderen? De vraag kan gesteld worden na de onthullingen rond het Vlaams Huis in New York. Toevallig ken ik Philip Fontaine, de ontslagen directeur van het Huis. In de eerste kandidatuur rechten (1983-1984) zaten we samen op kot in Leuven. Toen heette hij nog Filip, op zijn Vlaams. Toffe kerel. Veel succes op de dansvloer. Hij had een deel van zijn schooltijd in het Frans doorlopen. Hij maakte me vriendelijk wegwijs op de universiteit. De Amerikaanse omvorming van zijn voornaam ging allicht gepaard met zijn stijgende Vlaamsgezindheid. Ik las in deze krant dat hij als directeur van het Vlaams Huis weigerde de kosten van een receptie ter gelegenheid van 11 juli te dragen, omdat er in de zaal een affiche hing ter promotie van een evenement voor de Belgische Feestdag. Hoe wordt iemand zo kinderachtig anti-wat-dan-ook? Ik herinner me Filip niet bepaald als een slachtoffer van de Waalse tirannie.

Zal Vlaanderen binnenkort tussen België en zichzelf kiezen, zoals Charles Picqué aangeeft? Of is blijven aarzelen toch niet de beste optie? 'L'hésitation est le propre de l'intelligence', schreef Henry de Montherlant. 'Ja, leve België oh, oh, owowo', voegt Clouseau hieraan toe.

Christophe Deborsu is RTBF-journalist.


DS, 08-09-2009

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB