Een gevaarlijke wereld


De kans is klein dat de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-il zich ook maar iets aantrekt van de unanieme veroordeling van de ondergrondse kernproef die zijn land uitvoerde en die volgens het Russische ministerie van Defensie een kracht van 20 kiloton had. Een regime dat er geen graten in ziet om de eigen bevolking te laten verhongeren, ligt niet wakker van verklaringen van de EU of spoedbijeenkomsten van de VN-Veiligheidsraad.


Twintig jaar na de val van de muur van Berlijn blijkt hoe 'veilig' de wereld ten tijde van de Koude Oorlog in zekere zin was. De twee grote machtsblokken - de VS en de toenmalige Sovjet-Unie - beschikten over kernwapenarsenalen om de wereld talloze keren te vernietigen, maar het principe van de mutually assured destruction (MAD) zorgde ervoor dat een nucleaire aanval zinloos was. De vuile oorlogen werden indirect uitgevochten, op slagvelden in Afrika, Azië en Latijns-Amerika.

Anno 2009 is de wereld veel complexer en gevaarlijker geworden dan de grootste pessimisten in 1989 hadden durven te voorspellen. Twee evoluties dragen daartoe bij: de opkomst van de zogenaamde non-staatsactoren zoals terreurgroeperingen én de nucleaire proliferatie.

De kernmacht Pakistan wordt van binnenuit uitgehold door Taliban-milities. Noord-Korea en Iran lijken aan elke invloed te ontsnappen, werken actief aan de ontwikkeling van kernwapens en dreigen daarmee nieuwe regionale bewapeningswedlopen op gang te brengen. De ultieme nachtmerrie is die van een terreurbeweging die nucleair materiaal in handen krijgt.

De vaststelling maken is eenvoudiger dan oplossingen aanreiken. Op lange termijn kan alleen kernontwapening een antwoord bieden, zoals de Amerikaanse president Barack Obama in april in Praag aankondigde. De VS en Rusland kunnen dit jaar al het goede voorbeeld geven bij hun onderhandelingen over een nieuw verdrag voor de beperking van strategische wapens. Onvermijdelijk zullen vroeg of laat ook Israël, India en Pakistan in beeld komen, die buiten het non-proliferatieverdrag kernwapens ontwikkeld hebben.

Een ernstige en snelle afslanking van de kernwapenarsenalen zou de inspanningen versterken om tot elke prijs te voorkomen dat Iran en Noord-Korea kernwapens ontwikkelen. Het zou daarbij nuttig zijn indien China en Rusland zich binnen de Veiligheidsraad soepeler zouden opstellen als het aankomt op de uitwerking van gerichte sancties die de ontwikkeling van een kernwapen moeten bemoeilijken en vertragen. In april ging China nog op de rem staan nadat Noord-Korea een raket had gelanceerd, en inzake Iran stellen Moskou en Peking zich terughoudend op als er over strengere sancties gesproken wordt. Hun verontwaardiging gisteren klonk daarom hol.


DS, 26-05-2009 (Bart Beirlant)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB