Goede communicatie maakt overgang gemakkelijker


Hoe meer ouders betrokken zijn bij de schoolcarrière van hun kinderen, hoe makkelijker de overgang van de lagere naar de middelbare school verloopt. Dat ondervond Maaike Seghers van Schoolopbouwwerk Brussel.


September 2006: tien basisscholen en een secundaire school uit Sint-Jans-Molenbeek en Koekelberg stappen in het project rond 'overgangsmomenten op school' van Schoolopbouwwerk Brussel. Doel is scholen en ouders dichter bij elkaar te brengen zodat de kinderen beter en makkelijker naar school kunnen gaan.

In de betrokken wijken wonen heel wat kansarme gezinnen, zegt schoolopbouwwerker Maaike Seghers. 'De schoolloopbaan van die kinderen verloopt vaak niet rimpelloos, terwijl dat gedeeltelijk kan worden verholpen door een betere communicatie. Ouders zijn te weinig op de hoogte van wat er op school gebeurt en de scholen weten te weinig af van de thuissituatie om in te spelen op specifieke noden of behoeften.'

De ploeg van Schoolopbouwwerk Brussel vertrok van het principe dat gelijke kansen voor een betere doorstroming zorgen. Ze maakte een analyse van de wijk met een overzicht van de bevolking en de scholen. Voor elke ouder moet er een plaats zijn op school, maar in de praktijk bleek dat niet het geval. 'Activiteiten zoals oudercontacten waren voor veel ouders te hoogdrempelig. Ze kwamen er niet op af en daardoor waren ze niet voldoende op de hoogte van wat hun kind precies kan. En dan komt het hard aan als hun kind een jaar moet overdoen of naar een bepaalde studierichting verwezen wordt.' Seghers stelde ook vast dat heel wat leerlingen na hun eerste middelbaar meteen van studierichting veranderden. 'Vaak betekende dat ook dat ze van school moesten veranderen en dan zie je dat ouders de weg niet vinden. Velen begrijpen het schoolsysteem niet en kunnen hun kinderen ook niet begeleiden.' Het onderwijs van vandaag focust zich op vaardigheden als concentreren, analyseren en luisteren, terwijl veel ouders volgens Seghers nog altijd denken in termen van 'uit het hoofd leren'. 'Ze kunnen zo helemaal niet goed inschatten wat hun kind waard is op school.'

De ouders naar de school halen, was één van de eerste stappen die de schoolopbouwwerkers zetten. 'Om beter te begrijpen hoe er vandaag les gegeven wordt', zegt Seghers. 'Ze zien meteen waar hun kind zit, hoe de klas eruitziet en wat er tijdens de les verteld wordt.' De voorbereiding op het middelbaar onderwijs gebeurt al in het vijfde leerjaar. Vanaf dan zijn er regelmatig informatiemomenten. De leerlingen bezoeken met de klas een studiekeuzebeurs en sinds 2 jaar kunnen ook de ouders mee. Vorig jaar kwamen er 30 ouders op af, dit jaar zijn het er al 70. Om leerlingen voor te bereiden op het technisch of beroepsonderwijs is er een jaarlijks bezoek aan het Beroepenhuis in Gent gepland. 'Maar daar krijgen we minder respons op, vaak omdat de afstand wat groter is.'

Seghers trekt ook regelmatig met ouders naar opendeurdagen van scholen, in groep. 'Hele families gaan zo samen een school ontdekken en dat is aangenaam voor ouders en kinderen. Die vertrouwdheid proberen we te onderhouden door ouders en leerlingen van het secundair een keer per trimester samen te brengen. Dan kunnen ze praten over problemen of vragen die ze hebben. Vaak werkt dat verhelderender dan een gesprek met bijvoorbeeld de directie.'

Veel acties tijdens elk scharniermoment van de schoolloopbaan, is de filosofie van ons schoolopbouwwerk, zegt Seghers. 'De klassieke infomomenten zijn onvoldoende, omdat er te weinig ouders naartoe komen. Hoe meer actie je onderneemt, hoe groter het publiek dat je bereikt. En daar worden de kinderen alleen maar beter van.'

Al mag men zich niet alleen focussen op de overgangsmomenten. 'Ouders moeten tijdens de hele schoolloopbaan van hun kinderen kunnen inspelen op mogelijke veranderingen. Zolang een kind goed presteert, is er niets aan de hand, maar eens dat verandert, slaat de paniek toe. 'Veel ouders reageren dan met privélessen, extra taken of huiswerk, maar dat is niet de goede methode. Ouders moeten geen school spelen, integendeel. Ze moeten hun kind motiveren en stimuleren om bewust om te gaan met hun studie en zo te werken aan hun zelfstandigheid.'


DS, 07-04-2008 (Leen De Witte)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB