'Ik doe het niet'


BRUSSEL - Op 20 december, luttele minuten voor hij het CD&V-congres om vertrouwen vraagt, ontvangt Yves Leterme een bloedstollende sms. 'Ik geef de leiding onmiddellijk aan u.' Guy Verhofstadt past voor het premierschap.


'Ik doe het niet.' De boodschap van Guy Verhofstadt (Open VLD) voor Yves Leterme (CD&V) leest kristalhelder. De CD&V-kopman kan de boom in. Aan de vooravond van zijn derde eedaflegging als Belgisch premier is Verhofstadt het aanhoudend geduvel spuugzat. Hij wil de handdoek in de ring gooien.

De setting oogt hallucinant. Op donderdagavond 20 december, na 193 dagen politieke crisis, kan 'de teller' eindelijk worden gestopt. Rond halftien loopt op het CD&V-congres in de KU Brussel de speech van scheidend voorzitter Jo Vandeurzen, waarin hij de toestemming vraagt toe te treden tot de interim-regering Verhofstadt III, op zijn laatste benen. Leterme speelt met zijn Blackberry en leest een pas binnengekomen bericht.

Onbewogen veert de man van 800.000 stemmen recht. 'Het beste moet nog komen', oreert hij. 'Ik sprak met de blik op oneindig en het verstand op nul', geeft hij achteraf toe. Hij oogst een open doekje. Niemand merkt de onrust, niemand legt hem een strobreed in de weg. Alleen kamerlid Hendrik Bogaert vraagt zich luidop af of het 'een schande is om Verhofstadt niet voor de volle honderd procent te vertrouwen'.

Daarna beent Leterme ijlings de veel te kleine aula uit. 'Wat is dat nu? Dat is de afspraak niet. De afspraak is dat gij dat gaat doen', snauwt hij via de telefoon naar Verhofstadt.

Een smeulend geschil wakkerde zo in de vooravond aan tot een uitslaande ruzie. Eerder die dag had Verhofstadt tijdens een informele persbriefing gepocht met zijn nota waarmee hij de Octopuswerkgroep op weg wilde zetten. Daarbij stak hij de draak met Letermes aanpak. Maar het communautaire overleg in VerhofstadtIII staat onder de leiding van Leterme zelf. CD&V en kartelpartner N-VA reageerden ziedend op 'die torpedo'.

Verhofstadt maakt er meteen een erezaak van. Hij pikt het niet dat Leterme 'interne problemen' op hem afwentelt. 'Er is geen vertrouwen. Ik geef de leiding van de regering onmiddellijk aan u', zo bijt hij zijn toekomstige vicepremier toe. Het bitsige telefoongesprek in de catacomben van de KUB sleept een kwartier aan. Een vergelijk volgt. Op 23 maart neemt Leterme het premierschap over, Verhofstadt behoudt de verwijzing van zijn communautaire nota in de regeerverklaring.

De woordenwisseling vormt opnieuw het bewijs dat nooit eerder het wantrouwen bij een startende regeringsploeg zo groot was. 'Veertien ministers maar geen regering', zegt kamervoorzitter Herman Van Rompuy (CD&V) steevast smalend. Hij heeft gelijk. Achterdocht, misprijzen en haat kleurden ook haar voorgeschiedenis: de langste formatie uit de Belgische geschiedenis. De politieke redactie van De Standaard maakte een minutieuze reconstructie van 193dagen van politieke narigheid waarin België leek op te houden te bestaan.

'L'enfer, c'est la répétition', mompelde N-VA-voorzitter Bart De Wever na een zoveelste sessie. Wie de tien afleveringen leest, beseft dat dit samen met de boutade 'L'enfer, c'est les autres' maar een eufemisme is.


DS, 08-02-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB