Lerarenbrugpensioen kost 238 miljoen euro


BRUSSEL - De TBS-regeling, het brugpensioen voor leraars, kost 238 miljoen euro per jaar, goed 2,5 procent van het onderwijsbudget.


Het zogenaamde TBS-stelsel (terbeschikkingstelling voorafgaand aan het pensioen) van het Vlaams onderwijs - het brugpensioen van de leraars - kost de onderwijsbegroting 238,5 miljoen euro per jaar.

Dat is ongeveer 2,5 procent of één veertigste van de onderwijsbegroting, of het equivalent van het bedrag dat nodig is om 4.700 gemiddelde voltijdse leerkrachten te betalen.

Er maken ruim 10.000 leerkrachten kortere of langere tijd gebruik van dit stelsel. Het verschil met het cijfer 4.700 zit in het feit dat die uitkering beperkt is en dat velen vooraf deeltijds werkten.

De afgelopen jaren is het aandeel van de leraars dat gebruikmaakt van deze regeling, gedaald. Onlogisch is dat niet. De speciale regeling voor het hoger onderwijs, waar veel jobs sneuvelden, is aan het uitdoven. De minimumleeftijd werd opgetrokken van 55 tot 58 jaar (met overgangsmaatregelen en een uitzondering voor de kleuteronderwijzers), en de uitkering daalde.

Volgens het Rekenhof zou de uitkering gemiddeld rond de 75 procent van de laatste wedde bedragen, maar voor wie vooraf gebruikmaakt van specifieke loopbaanonderbrekingsstelsels, zou het inkomensverlies beperkt zijn en geen rem vertegenwoordigen.

De totale kostprijs werd bekendgemaakt door minister van Onderwijs Frank Vandenbroucke (SP.A), in antwoord op een vraag van Vlaams parlementslid Jos De Meyer (CD&V).

Het is de eerste keer dat die kostprijs zo precies bekend is. Het Rekenhof gaf eind vorig jaar kritiek op het onderwijsdepartement omdat het die uitgaven niet precies budgettair opvolgde. Vandenbroucke belooft dit voortaan te doen. Hij doet geen uitspraken over de toekomst van het stelsel.

Het Rekenhof had nog wel meer kritiek. Onder meer dat de doelstellingen van het stelsel niet duidelijk zijn.

Het TBS-stelsel ontstond in 1984 toen er in het onderwijs aardig bezuinigd werd en er veel banen wegvielen, precies op het ogenblik dat het aantal afgestudeerden een hoge piek bereikte. Er werden in die jaren dubbel zoveel leraars opgeleid dan er strikt genomen nodig waren. Daarom liet men ouderen vertrekken om plaats te maken voor jongeren.

In 1989 was de arbeidmarkt op dat punt gesaneerd, maar werd het stelsel toch verlengd zonder einddatum, parallel aan wat elders in de samenleving gebeurde voor ouderen. Het Rekenhof gebruikt de term 'comfortredenen'.

In 2002 schroefde toenmalig minister van Onderwijs Marleen Vanderpoorten (Open VLD) het stelsel terug: de leeftijd werd verhoogd en de uitkering beperkt, tot grote woede van de onderwijswereld. Ze zei dat een tekort aan leraars dreigde. Sindsdien blijven leraars gemiddeld wat langer werken. Een tekort aan leraars dreigt niet meer op korte termijn, maar kan weer opduiken want grote groepen leraars naderen de pensioen- of de TBS-leeftijd.


DS, 17-01-2008 (Guy Tegenbos)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB