Geluk als thema voor de vakantie


Rotterdam, 17 juli. De ‘extra dikke zomernummers’ staan vol geluk – met een vage grens tussen populaire wetenschap en damesbladgeleuter.


Het overkoepelende thema van de zomernummers van zowel week- als maandbladen is Geluk: hoe dat te vinden in zaken, in de maatschappij, in het geloof, in de liefde en in de kleine dingen van het leven. Net als bij de horoscoop geldt bij dit soort artikelen: iedereen herkent er wel iets in.

Het zomernummer van Elle beschrijft hoe de twee christelijke hoofdstromen van weleer zich hier hebben ontwikkeld tot ontelbaar veel op het individu toegesneden relipakketten. „Praten over geloof is inmiddels bijna even normaal als praten over de laatste aflevering van Desperate Housewives”, schrijft Elle. „Je zou haast denken dat het hip is.” Vooral de jeugd is overwegend religieus, stelt Elle vast: 34 procent van de Nederlanders tussen de 18 en 34 jaar gelooft in een god, terwijl onder twintigers 80 procent regelmatig bidt.

In het zomernummer van Elsevier bekent de geestelijke (en sinds kort bijzonder hoogleraar te Tilburg) Antoine Bodar als twintiger een poging tot zelfdoding te hebben gedaan „toen hij van het geloof was afgedwaald”. Zo zie je maar. Elders in het blad een reportage vanuit Monaco, waarin een bevestiging wordt gezocht van de stelling dat geld niet gelukkig maakt: „Nergens zijn langere gezichten en chagrijniger hoofden dan in het verwende Monte Carlo.” Het ‘rijkste meisje van de wereld’, Athina Onassis de Miranda, kijkt zelfs „kattig en onvriendelijk” als de verslaggeefster haar een vraag stelt: „I don’t give interviews”, snibt het rijke meisje, „and I don’t give photos.”

Het blad Psychologie werpt simpelweg 50 levensvragen op „die iedereen zichzelf zou moeten stellen”, verdeeld over de ‘levensgebieden’ familie, vriendschap, liefde, werk, geld, creativiteit en spiritualiteit. Het gaat om uiteenlopende kwesties als „Waar bent u het best in als partner?” tot „Wat moet er op uw grafsteen komen te staan?” De grens tussen populaire wetenschap en damesbladgeleuter is aan het vervagen. Gelukkig zijn is een kwestie van leren, betoogt een ander artikel. Het gaat zo: deel prettige dingen met anderen, bouw herinneringen op, feliciteer jezelf, scherp je zintuigen en geef je helemaal over aan het geluksmoment.

Opzij stelt de vraag hoe je je relatie ‘fris’ moet houden: in therapie gaan of een minnaar erbij? Al gaat het themanummer over ‘avontuur’, de panacee is: „Behandel een vaste geliefde als een los contact en langdurig geluk zal uw beider beloning zijn.” Anders gezegd: „Blijf beleefd tegen elkaar. De ander is geen meubelstuk.” In de ‘polygame relatie’, beschrijft Opzij in een ander stuk, bestaat de mogelijkheid er naast de vaste partner één of meer minnaars of minnaressen op na te houden. Sommigen zweren bij zo’n ‘open’ verhouding: „Het kan goed werken als alternatief voor vreemdgaan en scheiden. In plaats van kapotmaken en opnieuw beginnen breid je uit.”

In het themanummer over ‘de vrouw’ van HP/De Tijd worden vier bewust kinderloze vrouwen geïnterviewd. Meest ergerlijk vinden deze vrouwen dat ze hun keuze vooral tegenover moeders moeten verdedigen: „Ik heb wel eens gedacht: overgang, kom maar, dan ben je van het gezeur af.”

‘Domweg gelukkig’ heet het zomernummer van De Groene Amsterdammer, met als kern een essay van Aart Brouwer over ‘Het maakbare geluk’. Hij beschrijft het eeuwig utopisch verlangen naar een wereld van vrede, overvloed en geluk, met een bloedige geschiedenis van totalitaire staten als gevolg. Mede daardoor brandt niemand zich vandaag de dag nog graag de vingers aan een dergelijk maatschappelijk idealisme. Er is echter volgens de auteur „geen enkele reden waarom in dit land niet duizend utopieën zouden bloeien. We staan er met onze neus bovenop. We moeten alleen weer leren ze als zodanig te benoemen en ze in de politiek toe te laten, uiteraard zonder dat ze ten koste gaan van de individuele vrijheid.”

Lag vroeger het geluk besloten in gezin, geloof en samenleving, nu is geluk een individuele zoektocht – liefst buiten de traditionele paden.


NRC, 17 juli 2006

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB