De multiculturele president


'Als onze familie aan tafel zit, lijkt het wel de Verenigde Naties', vertelt Michelle Obama graag. Haar man, de presidentskandidaat, promoot zichzelf als de bruggenbouwer tussen culturen.


Barack Obama's blanke moeder, Ann Dunham uit Kansas, werd aan de universiteit van Hawaï verliefd op een zwarte Keniaanse student, Barack Hussein Obama. Ze trouwden en kregen op 4 augustus 1961 een zoontje dat ze ook Barack - 'de gezegende' - noemden.

Toen het ukje twee jaar was, verliet vader Obama zijn gezin om te gaan doctoreren aan de befaamde Harvard-universiteit. Later keerde hij terug naar zijn geboorteland, waar hij een nieuwe familie stichtte.

Bij zijn thuiskomst had vader Obama een goed betaalde baan gevonden bij een Amerikaans oliebedrijf. Hij werd een man van aanzien, tot hij gebroodroofd werd wegens zijn verzet tegen de corrupte regering van president Jomo Kenyatta. Zijn derde vrouw verliet hem en hij begon te drinken.

De jonge Obama zou zijn vader slechts één keer terugzien voor hij omkwam in een auto-ongeluk. De presidentskandidaat hoorde het verhaal van zijn vader pas enkele jaren geleden, toen zijn halfzus Auma, die in het Verenigd Koninkrijk woont, hem vertelde hoe de oude man stierf als een verbitterde dronkaard. Het wedervaren van zijn vader maakte diepe indruk op Obama, schreef de politicus in zijn autobiografie. Hij had zich altijd opgetrokken aan het beeld van de briljante academicus.

Na het vertrek van Obama senior ontmoette ook moeder Dunham een nieuwe liefde, de Indonesische zakenman Lolo Soetoro. En zo trok de zesjarige Barack met mama en stiefvader naar Indonesië, waar Baracks stiefzusje Maya werd geboren.

Barack ging naar de lagere school in het overwegende moslimland - gedroomd materiaal voor zijn conservatieve Republikeinse belagers in de presidentscampagne. Obama, luidt een onuitroeibare roddel in die kringen, werd er geïndoctrineerd in een madrassah, een extremistische koranschool.

Ook het tweede huwelijk van zijn moeder liep spaak en na vier jaar was Obama terug in Hawaï, bij zijn grootouders. Als halfzwarte jongeman had hij het niet gemakkelijk in dat blanke milieu. In zijn memoires vertelt hij hoe hij vaak werd aangezien voor de portier die de auto's moest parkeren. Hij begon te experimenteren met cocaïne en marihuana. 'Het was een uiting van de strijd en de verwarring van een tienerjongen', getuigde hij.

Maar Obama herpakte zich en ging studeren aan de prestigieuze universiteiten van Columbia en Harvard. Hij ontmoette er Michelle Robinson uit Chicago, trouwde met haar en kreeg twee dochters: Malia (1999) en Sasha (2001). Obama's 'drie vrouwen' staan hem dezer dagen breed glimlachend terzijde.

Na een periode als welzijnswerker in Chicago en docent rechten ging Obama in de politiek. In 1996 werd hij tot senator van de deelstaat Illinois verkozen en in 2004 werd hij de enige African American in de federale senaat in Washington.

Eerder dat jaar had hij zich in de nationale schijnwerpers gewrongen door op de Democratische partijconventie presidentskandidaat John Kerry vlotweg van het podium te praten. Hij begeesterde de conventiegangers met zijn hoogst ongewone levensverhaal. Zijn boodschap van verandering, verzoening en bruggenbouwer tussen culturen maakte van Obama in een mum van tijd een superster.

African Americans aarzelden evenwel. Ze waren een beetje beducht voor een nieuwe ontgoocheling: zou blank Amerika bereid zijn voor een zwarte te stemmen? Was Obama trouwens wel zwart genoeg? Begreep hij hen wel, ook al was hij geen afstammeling van slaven? Opinie-onderzoek leert dat ze nu helemaal warm lopen voor hem. Blanken appreciëren hem omdat hij hen niet voortdurend met de neus op hun verantwoordelijkheid voor eeuwen discriminatie duwt. 'Maar ik wil niet doen alsof ik niet zwart ben of dat huidskleur niet belangrijk is', zegt Obama zelf.

Eén ding mist Obama: ervaring. Maar hij dat maakte hij goed door zich te omringen met ervaren experts, vooral ex-medewerkers van... Bill Clinton.


DS, 05-01-2008 (Evita Neefs)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB