BRUSSEL - Het dagcentrum van De Sleutel in Mechelen experimenteert met een nieuwe behandelmethode waarbij jonge cannabisverslaafden worden beloond als ze niets gebruiken.

Van onze redacteur

'Als ouders willen dat hun kind geen cannabis meer gebruikt, zeggen ze soms: als je stopt, dan beloof ik je dat je voor Kerstmis een brommer krijgt. Maar zo werkt het niet. Alleen als je de jongere in kwestie systematisch controleert en daar telkens een kleine beloning aan vasthangt, houd je hem bij de les en kun je resultaat boeken.'

Dat zegt Annemie Vrijders. Als arts in het dagcentrum van De Sleutel in Mechelen begeleidde ze een nieuwe soort van behandeling die in de wetenschappelijke literatuur bekendstaat als 'contingency management'. Het komt erop neer dat cliënten niet alleen een klassieke behandeling volgen, waarbij ze met een therapeut praten, maar ook een geldelijke beloning krijgen als ze van de drugs afblijven.

Het drugshulpcentrum De Kiem paste die tactiek de afgelopen jaren al toe bij cocaïneverslaafden. De conclusie luidde daar dat de cliënten drie keer meer kans hebben om van drugs af te blijven als ze geld krijgen (DS 19 april).

Niet om het geld

In Mechelen lag de focus op cannabisgebruik bij jongeren. 24 jongeren onder de 21 jaar stapten er in het beloningtraject dat twaalf weken duurde. Elke week moesten ze twee urinesneltests laten afnemen. Als er geen sporen van cannabis werden gevonden, verdienden ze een waardebon. Hoe meer negatieve tests, hoe hoger het bedrag werd.

Twee jongeren haalden het maximum van 24 negatieve tests en verdienden zo 262 euro. Gemiddeld verdienden de jongeren 135,4 euro. Met dat geld konden ze op het einde van de rit iets kopen, als het maar een drugsvrij leven bevorderde. 'In de praktijk ging dat meestal om kledij of een gsm', zegt dr. Vrijders.

Ze noemt de resultaten positief. 'Twee op de drie jongeren maakten hun beloningstraject volledig af. Bovendien evolueerde het drugsgebruik gunstig. Bij 71 procent van de testresultaten konden we een beloning geven.'

'Literatuur toont aan dat een beloningstraject een beter resultaat geeft. Het is de jongeren niet om de beloning an sich te doen. Die is niet zo hoog, al vindt 78 procent van de jongeren van wel. Geld is geen bezorgdheid, omdat ze vaak nog thuis wonen. De motivatie om tegenover hun ouders te bewijzen dat ze geen drugs gebruiken, is minstens even belangrijk. We merken wel dat het essentieel is om de ouders beter te betrekken, anders is het voor de jongeren niet makkelijk om twee keer per week zelfstandig naar het centrum te komen.'

Structurele steun

De Sleutel diende bij het federaal fonds ter bestrijding van verslavingen een aanvraag in om het project te verlengen, maar kreeg een negatief antwoord. 'Toch gaan we ermee door, met dank aan giften', zegt Vrijders.

Ook De Kiem heeft bij het fonds een verlenging aangevraagd. Een antwoord kwam er nog niet.

Beide centra hopen in elk geval niet veel langer van projectsteun te moeten afhangen en voor de nieuwe behandeling snel structurele ondersteuning van het Riziv te krijgen, zodat het initiatief in de hele sector gevolg kan krijgen. Ze zijn van plan om daarvoor samen bij het Riziv aan te kloppen.

'In Nederland en Spanje zoeken ze al naar oplossingen. In België zijn we nog zo ver niet. Nochtans merken we dat het systematisch belonen van een positieve evolutie bij onze doelgroep werkt', zegt Koen Dhoore, directeur zorgverlening van De Sleutel.

'Recent konden we met Rotary nog een drugspreventieproject op die manier lanceren. Jeugdbewegingen in Brugge krijgen een cheque als ze hun leiders een preventietraining laten volgen. Als ze er in de eigen vereniging mee aan de slag gaan, krijgen ze nog eens een cheque erbovenop.'

Gevonden op internet op 13/10/11, http://www.standaard.be/artikel/det...ikelid=053GVV14

Positief belonen voor het niet gebruiken van cannabis: een goed initiatief omdat het goede gedrag beloond wordt. Waar ik me wel vragen bij stel is dat ze geld krijgen voor het niet gebruiken. Hebben ze eerst dit experiment uitgeprobeerd met een andere vorm van positieve beloning? Eens deze jongeren de instelling mogen verlaten, wie gaat hen dan geld geven als net niet gebruiken?

Ik vind het wel goed dat ze een oplossing proberen te vinden om mensen te stimuleren om van de drugs te blijven, maar ik stel me toch ook de vraag wie gaat dit verder zetten wanneer ze in de buitenwereld terecht komen ? In het centrum hebben ze steeds het gevoel gekregen ik doe iet goed en ik krijg daar geld voor, in het echte leven is dit echter anders daarvoor moet je zelf werken voor je geld kan krijgen. Ik denk ook dat als ze meteen veel geld toegestopt krijgen en ze vrijkomen ze er misschien slechte bedoelingen mee kunnen hebben en het ook opnieuw voor drugs kunnen gebruiken.

Ik denk wel dat dit op korte termijn een uitkomst kan bieden. Het is algemeen geweten dat straf en beloning zeer effectief werkt in het sturen van gedrag.

Het is echter de vraag of dit op lange termijn een goed idee is. Men kan namelijk niet blijven aankomen met geschenken en beloningen. De persoon in kwestie moet zelf tot het besef komen dat een leven zonder drugs veel waardevoller is dan een leven mét. Om tot dergelijk (volwassen) besef te komen, is volgens mij meer nodig dan beloningen en straffen.

Ook is deze aanpak sterk afhankelijk van de persoon waarmee je te maken hebt. Er is geen universele aanpak die voor alle gebruikers werkt.
Misschien is het dan aangewezen om een aangepast plan uit te dokteren in samenspraak met ouders/vrienden/... om de gebruiker te helpen in zijn proces.

Ik vind dit absoluut een verkeerde oplossing!
De techniek van het behaviorisme wordt hier toegepast om personen te doen afkicken en volgens mijn persoonlijke mening is dit helemaal verkeerd.
De techniek dient om positief gedrag te belonen en niet om negatief gedrag te vermijden. Wanneer de personen dan terug op eigen benen staan en de beloning weg valt, hebben ze niets meer dat hen tegen houdt om terug drugs te gaan gebruiken ook krijgen ze geen geld meer en dit is ook weer een grote aanpassing.
Ik vind het geven van geld op zich al zeker geen goed idee! Als men dan toch deze personen wilt belonen, zou ik toch zeker opteren voor een andere beloning dan geld.