Congolees beter af in 1970 dan nu


BRUSSEL - De VN zijn nagegaan hoe de wereld zich de laatste veertig jaar ontwikkeld heeft. Opvallend: democratie en ontwikkeling gaan lang niet altijd hand in hand.


'Algemeen genomen zijn mensen vandaag gezonder, rijker en beter opgeleid dan veertig jaar geleden', luidt de belangrijkste positieve boodschap uit het ontwikkelingsrapport van de Verenigde Naties. Tegelijk is de wereld er wel minder duurzaam op geworden. Voor het eerst werd een grondige historische studie gemaakt die een blik werpt op de ontwikkeling van de wereld sinds de jaren zeventig. De opvallendste conclusies van het Human Development Report op een rijtje.


Drie pijnlijke uitzonderingen op vooruitgang

Het is nauwelijks te geloven, maar een Congolees leeft anno 2010 slechter dan in 1970. En dat ondanks de grote steun van de internationale gemeenschap. Er zijn nog twee andere landen die een uitzondering vormen op de regel dat alle landen er op het vlak van ontwikkeling in meer of mindere mate op vooruitgegaan zijn de afgelopen veertig jaar. Het gaat om Zimbabwe en Zambia. Niet alleen het criterium van economische groei wordt daarbij in rekening gebracht, maar ook de evoluties op het vlak van onderwijs, levensverwachting en gezondheidszorg.


Democratie en ontwikkeling gaan niet hand in hand

'Goede dingen gaan niet altijd hand in hand', klinkt het bij de VN. Jammer genoeg zijn er geen statistieken die aantonen dat een democratie sowieso meer ontwikkeling brengt voor zijn burgers dan een dictatuur. Het lijstje van landen die er gevoelig beter aan toe zijn dan in 1970 bevestigt dat (zie tabel). China en Laos bijvoorbeeld zijn niet meteen democratische uitblinkers. 'Wel is het in die gevallen de vraag of de ontwikkeling wel blijft duren', aldus Antonio Vigilante, hoofd van het VN-ontwikkelingsprogramma (UNDP) in Brussel.


Economische groei leidt niet sowieso tot meer ontwikkeling

De Human Development Index maakt het mogelijk om landen te rangschikken op het vlak van ontwikkeling. Het concept werd in de jaren negentig ontwikkeld uit onvrede met het feit dat ontwikkeling enkel in economische termen uitgedrukt werd. Groeide het bbp, dan was een land goed bezig, zo was het motto. Of burgers ook beter opgeleid werden of gezonder waren, leek nauwelijks relevant. Het nieuwe rapport bevestigt dat economische groei niet alles is. 'Weinig middelen zijn nodig om grootse dingen te verwezenlijken', klinkt het.

China is dan weer een uitzondering. Het land staat op de tweede plaats van landen die de grootste sprong vooruit maakten, maar heeft dat louter en alleen aan zijn economie te danken.

Voorts blijkt dat - als naar economische groei gekeken wordt - de kloof tussen Noord en Zuid er sinds de jaren zeventig alleen maar groter op geworden is. Dat is niet het geval als naar ontwikkeling in het algemeen wordt gekeken.


Een langer leven, maar Russen sterven sneller

De levensverwachting steeg wereldwijd van 59 jaar in 1970 naar 70 jaar in 2010. In 1970 ging 55procent van alle kinderen naar school tegenover 70 procent vandaag. Het bbp per inwoner verdubbelde wereldwijd. De verschillen tussen landen zijn wel indrukwekkend. Neem Noorwegen, het land dat het beste scoort als een rangschikking wordt gemaakt op basis van economische groei, onderwijs en gezondheidszorg, en Niger dat onderaan bengelt. Een Nigerees leeft 26 jaar minder lang dan een Noor, hij geniet 9jaar minder onderwijs en zal in heel zijn leven 53 keer minder consumeren.

In de Arabische landen steeg de levensverwachting gemiddeld met 18 jaar in die periode, in Afrika maar met 8 jaar. Landen van de voormalige Sovjet-Unie scoren ondermaats. Vooral op het vlak van gezondheid is er vaak nauwelijks verbetering. In Rusland was de levensverwachting in 1970 nog 69 jaar. Dat is vandaag gezakt naar 67. Ook Wit-Russen en Oekraïners leven minder lang dan 40 jaar geleden. Ter vergelijking: in ons land is de levensverwachting 80 jaar. Wij staan op de 18de plaats in de rangschikking.


DS, 05-11-2010 (Annelien De Greef)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB