Met zijden handschoenen


Ruim tien jaar geleden berichtte deze krant over het proces dat de Naamse arbeider Laurent Dufey had aangespannen tegen Volvo. Dufey nam het niet dat zijn wagen veel meer verbruikte dan Volvo had voorgespiegeld. Vijf jaar later moest Dufey bakzeil halen. Een onafhankelijke expert had met een test in extreem gunstige rijomstandigheden vastgesteld dat het ‘officiële’ cijfer haalbaar was. Case closed.

De kwestie is illustratief voor het gemak waarmee de auto-industrie jarenlang wegkwam met het verdraaien van de waarheid. Of, iets minder vriendelijk uitgedrukt: met het voorliegen van de samenleving. Niet alleen over het verbruik, maar ook over de milieu-impact publiceerden de fabrikanten cijfers die erg ver van de waarheid lagen. Waarnemers haalden er jarenlang de schouders over op. Tot in de VS ontdekt werd dat Volkswagen de volksverlakkerij net iets te ver had doorgedreven. Het sjoemelschandaal veranderde alles.

Als de autofabrikanten niet jarenlang hun uitstootcijfers hadden kunnen manipuleren, zou de bolletjeskaart van CurieuzeNeuzen er compleet anders hebben uitgezien. De NOx-uitstoot zou in dat geval 44 procent lager hebben gelegen. Dat blijkt uit een analyse die het Vito al in 2015 heeft uitgevoerd, maar waar destijds, in het pre-sjoemelsoftwaretijdperk, weinig ruchtbaarheid aan werd gegeven. Conclusie: de autosector heeft jarenlang willens en wetens meegewerkt aan het bezoedelen van de leefomgeving. Een typisch geval van een bedrijfscultuur die door een combinatie van hybris, winstbejag en vermeende onaantastbaarheid het algemeen belang ondergeschikt maakte aan het eigen gelijk.

Maar niet alleen de autosector treft schuld. De verdraaiing van de werkelijkheid was immers alleen mogelijk doordat de overheid – die soms ook aandeelhouder was – een oogje dichtkneep voor de kunstmatig gun*stige testprocedures. De werkgelegenheid, de winsten en de exportbaten van de Europese auto-industrie waren belangrijker dan de gezondheid van de bevolking. Die mentaliteit is zelfs na het sjoemelschandaal nog niet helemaal verdwenen.

De auto-industrie wordt nog altijd met zijden handschoenen aangepakt. Dat bleek gisteren nog, toen de Duitse regeringsleden hun nachtrust opofferden om de toekomst van de dieselmotor veilig te stellen. Dat de echte vernieuwing in de auto-industrie steevast van buiten Europa komt, of het nu de hybride Toyota Prius is of de uitstootvrije Tesla, is in die omstandigheden niet verwonderlijk.


DS, 03-10-2018 (Ruben Mooijman)