Nietsvermoedende influencers uit Europa misbruikt door pro-Trump-nepaccounts op X


Tientallen nepaccounts op X misbruiken beelden van Europese influencers om politieke boodschappen en desinformatie te verspreiden in de Verenigde Staten. Zonder het te willen zijn de influencers het gezicht van pro-Trump-propaganda.


“Ik ben gewoon een normaal meisje dat op Trump gaat stemmen. Wie doet er mee?”, vraagt een jonge blondine aan haar duizenden volgers op het platform X. Het bericht wordt massaal gedeeld en geliked, en mensen reageren enthousiast met pro-Trump-leuzen. Waar haar volgers zich waarschijnlijk niet bewust van zijn, is dat de vrouw op de foto helemaal geen Amerikaanse Trump-supporter is, maar een nietsvermoedende influencer uit Europa.

De internationale non-profitorganisatie Centrum voor Informatieveerkracht (Centre for Information Resilience, CIR) heeft in samenwerking met de Amerikaanse nieuwszender CNN 56 nepaccounts ontmaskerd. De accounts zijn zogenaamd van jonge Amerikaanse vrouwen die bij de presidentsverkiezingen in november op Trump gaan stemmen en die hun volgers aanmoedigen dat ook te doen. Ook uiten ze racistische en anti-lhbti+-taal, en verspreiden ze desinformatie, onder meer over het coronavirus.

Maar de foto’s blijken gestolen van Europese influencers. In sommige gevallen zijn ze met AI bewerkt om het te laten lijken alsof de vrouwen kleding dragen met pro-Trump-slogans.


‘Gecoördineerde aanpak’

De nepberichten leveren duizenden likes en reacties op. Volgens het CIR-rapport vergroten de accounts hun bereik door populaire hashtags als #MAGAPatriots en #MAGA2024 aan hun berichten toe te voegen en elkaar onderling te promoten. Daarnaast gebruiken de accounts veelvoorkomende vrouwennamen zoals Eva, Isabel en Samantha, en hebben ze vaak een blauw verificatievinkje.

Voor de overname van X door Elon Musk was dat vinkje een teken van authenticiteit. Tegenwoordig laat het slechts zien dat de eigenaar van het account een premium-abonnement heeft, en dus de mogelijkheid om via advertenties geld te verdienen. X heeft niet gereageerd op het rapport. Wel zijn veel van de nepaccounts inmiddels opgeschort.

Volgens experts van het CIR is dit slechts het topje van de ijsberg, en is er sprake van een ‘aanhoudende, gecoördineerde aanpak om kiezers te beïnvloeden’. Anders dan bij geautomatiseerde nepaccounts, ook wel bots genoemd, wijst het regelmatig bijwerken van de profielen en de mate waarin individuele foto’s bewerkt zijn er volgens het CIR op dat deze accounts door mensen beheerd worden.

Het is niet duidelijk wie er achter de accounts zit. Er zijn volgens het rapport geen aanwijzingen dat de Trump-campagne erbij betrokken is. Volgens Emily Horne, voormalig hoofd beleidscommunicatie bij X, wijst de mate van professionaliteit op mogelijke betrokkenheid van buitenlandse autoriteiten, zoals uit Rusland, Iran of China.


Influencers staan machteloos

Over de reden dat foto’s van deze vrouwen worden ingezet om politieke boodschappen te verspreiden, zegt Horne: “Berichten met afbeeldingen van vrouwen zorgen doorgaans voor veel betrokkenheid bij de doelgroepen van dit soort content, met name jonge ontevreden mannen die zich bezighouden met dergelijke politieke onderwerpen”. Benjamin Strick van het Cir voegt daaraan toe dat de alledaagse foto’s van influencers worden gekaapt om een “geloofwaardige menselijke persona” te creëren.

Demi Maric, een Nederlandse influencer wier foto’s zijn misbruikt door pro-Trump-accounts, zegt dat haar content bijna dagelijks wordt gebruikt door nepaccounts. “Maar het feit dat dit profiel zich fanatiek over een politiek standpunt uitlaat maakt het extra zorgwekkend. Die uitlatingen zijn aan mijn gezicht gekoppeld, wat in mijn nadeel kan werken.” Maric geeft bovendien aan helemaal niet bezig te zijn met de Amerikaanse politiek. “Het is schokkend dat er met mijn foto’s een compleet ander personage kan worden gecreëerd.”

Het is op X verboden om je voor te doen als iemand anders om te misleiden. Het bedrijf doet er volgens Maric nog te weinig aan om identiteitsfraude tegen te gaan. Net zoals Meta, het bedrijf achter onder andere Instagram en Facebook. “Als influencer kun je vaak weinig doen, behalve rapporteren in de hoop dat er ooit serieus naar gekeken wordt.”


Trouw, 03-09-2024 (Fate Minderhout)