Het begrotingsakkoord nader bekeken


Na vijf weken onderhandelen, een forse rentestijging en een Belgische ratingverlaging zijn formateur Elio Di Rupo en de zes onderhandelende partijen PS, CD&V, MR, Open Vld, sp.a en cdH deze middag dan toch tot een akkoord gekomen over de begroting en een rist structurele hervormingen. Het vastgelegde begrotingstraject moet tegen 2015 minstens een evenwicht opleveren.


In 2012 duikt de begroting met een tekort van 2,8 procent alvast onder de kritieke 3%-grens van Europa. De daarvoor noodzakelijke 11,3 miljard euro werd gevonden via 42 procent besparingen, 34 procent nieuwe belastingen en 24 procent diverse maatregelen. Tegen 2014 dikt het aandeel besparingen aan tot 53 procent, terwijl de nieuwe belastingen terugvallen tot 28 procent.

Het akkoord kwam er wel pas na een ultiem potje armworstelen tussen Open Vld en de PS van formateur Di Rupo. Dat leverde uiteindelijk nog 300 miljoen euro extra besparingen en 100 miljoen euro minder aan belastingen. Op vlak van structurele hervormingen ging onder meer de leeftijd voor het brugpensioen de hoogte in, terwijl de degressiviteit in de werkloosheidsuitkeringen aangescherpt wordt. De formele voorstelling volgt pas morgen, maar links en rechts viel - onder enig voorbehoud - toch al heel wat informatie te rappen.


VERMOGENSWINSTBELASTING

De aangekondigde vermogenswinstbelasting voltrekt zich via een "harmonisering" van de roerende voorheffing. Zo wordt die voor alle roerende inkomsten onder de 20.000 euro - behalve uit spaarboekjes - vastgelegd op 21 procent. Vanaf 20.000 euro wordt dat opgetrokken tot 25 procent, wat neerkomt op een extra belasting van vier procent. De onderhandelaars hopen zo op 900 miljoen extra.


BEURSTAKS

Een meerwaardebelasting op aandelen komt er uiteindelijk enkel voor bedrijven, de gezinnen blijven ervan gespaard. Wel wordt de taks op beurstransacties opgedreven, wat vooral zij die veel beursverrichtingen doen - zoals speculanten - zouden moeten gaan voelen. De onderhandelaars mikken hier op een bedrag van 50 miljoen euro.


INDEX

Aan het systeem van de loonindexering raken de onderhandelaars niet.


GEEN HOGERE ARBEIDSLASTEN, VLIEGTUIGTAKS OF FISCALE AMNESTIE

De zoektocht naar 11,3 miljard lukte voorts zonder bijkomende lasten op arbeid, benadrukken de onderhandelaars ook. Wat het finale akkoord evenmin haalde is de fiscale amnestie die plots weer was opgedoken, evenmin als een taks op vliegtickets. Wel mikt de tekst nog op een reeks miljoenen uit een taks op aandelenopties, een accijnsstijging op alcohol en tabak en een strengere aanpak van sociale en fiscale fraude.


ZIEKTEVERZEKERING

De groeinorm in de gezondheidszorg wordt zoals bekend naar beneden aangepast. Momenteel bedraagt die nog 4,5 procent, maar daarvan wordt lang niet alles ook effectief aangewend. Op welk percentage de groeinorm zal afklokken is nog niet bevestigd, maar volgens De Tijd zou 2,3 miljard euro minder uitgegeven worden dan nu voorzien.


NOTIONELE INTRESTAFTREK

De notionele intrestaftrek is uiteindelijk afgetopt op 3 procent, tegenover 3,425 nu. De overdraagbaarheid van verliezen wordt in de toekomst dan weer afgeremd. De verliezen die de bedrijven tot op heden opgebouwd hebben, blijven wel nog overdraagbaar. Een en ander moet leiden tot zo'n 1,6 miljard euro ademruimte.


BEDRIJFSWAGENS

De voordelen van bedrijfswagens schroeven de onderhandelaars minder terug dan gepland. Eerdere voorstellen spraken van 500 miljoen euro, maar daar blijft uiteindelijk nog 200 miljoen van over. De aankoopwaarde en de CO2-uitstoot worden zeker opgenomen in de berekeningen, maar voor de af te leggen afstand ligt dat nog niet vast.


DIENSTENCHEQUES

Voor dienstencheques moeten we pas in 2013 een euro meer neertellen. Ze blijven fiscaal aftrekbaar, maar zouden de jaren nadien wel geïndexeerd worden. Naargelang de levensduurte zou de kostprijs dan per vijftig cent worden aangedikt. Door te mikken op minstens zestig procent werkzoekenden zou tegelijk tot 35 miljoen euro bespaard kunnen worden, hopen de onderhandelaars.


PENSIOENEN

Op vlak van structurele hervormingen konden de onderhandelaars niet om de effectieve pensioenleeftijd heen, waarvan Europa België in haar aanbevelingen vraagt die op te krikken. Concreet zal brugpensioen voor 55 vanaf 2016 niet meer mogelijk zijn, en zelfs dan enkel in het kader van collectief ontslag. Het conventionele brugpensioen zou pas kunnen vanaf 60. De leeftijd voor vervroegd pensioen wordt tegen dezelfde datum dan weer opgetrokken tot 62, op voorwaarde van een loopbaan van veertig jaar.


WERKLOOSHEIDSUITKERINGEN

In het uiteindelijke akkoord wordt ook de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen verder aangescherpt. Volgens Le Soir omvat die een eerste periode van drie maanden waarin de uitkering wordt opgetrokken tot 65 procent van het laatste loon, in plaats van 60 procent nu. In de periode die volgt vallen de uitkeringen dan stelselmatig verder terug. Voor de precieze cijfers is het echter wachten op de voorstelling van het akkoord.


NIEUWE UITGAVEN

Tot slot spraken de zes quasi-regeringspartijen nog af om dertig miljoen euro extra vrij te maken voor politie, brandweer en justitie. Dat moet de legitieme verwachtingen van de bevolking op vlak van veiligheid ten goede komen, luidt het nog.

Voor het definitieve overzicht van alle maatregelen blijft het echter wachten op de bekendmaking door formateur Elio Di Rupo zelf. Hij roept de pers morgennamiddag samen in het parlement om het akkoord toe te lichten.


Blog DM, 26/11/11 (belga/kve)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB