Lawaai maakt auto's veiliger


ROTTERDAM - Stille elektrische auto's kunnen voetgangers gevaarlijk verrassen. Fabrikanten laten daarom autolawaai componeren.


Het wil wel eens gebeuren, vooral op een parkeerterrein. Opeens doemt er naast je een Toyota Prius op, of een Honda Civic Hybrid. Je had 'm niet gezien, want je had 'm niet gehoord. Hybride auto's rijden de eerste tientallen meters vaak volledig elektrisch en zijn bij die lage snelheden vrijwel onhoorbaar. Dat kan gevaarlijk zijn en daarom studeren steeds meer fabrikanten op de vraag hoe je stille auto's lawaaieriger kunt maken.

Zo zal de Japanse Infiniti M35h de voetgangers waarschuwen met een luidspreker in de voorbumper en met een aanzwellende zoemtoon. Het geluid lijkt op dat van een stofzuiger, maar er zit ook een flinke portie Star Trek in. Ongetwijfeld doordat Japanse componisten van filmmuziek aan het geluid hebben bijgedragen.

De Infiniti komt volgend voorjaar op de markt. Nissan, het moederbedrijf van Infiniti, zal de elektrische Leaf die binnenkort op de markt komt, al uitrusten met het VSP-systeem (Vehicle Sound for Pedestrians). Boven dertig kilometer per uur wordt het systeem uitgezet.

Ook Toyota, dat het met zijn hybrides heel goed doet, bracht een paar maanden geleden een luidspreker met een waarschuwingsgeluid als accessoire voor zijn Prius op de Japanse markt, om tegemoet te komen aan Japanse richtlijnen. Als er in Europa regels voor komen, zal de geluidsgenerator ook hier op de markt komen. En de andere automerken volgen.

Het is een vreemde opgave voor de industrie, die er tot nu aardig was in geslaagd de auto steeds stiller te maken. Met de komst van de elektrische en hybride aandrijving was het ideaal zo goed als bereikt - al wordt bij hogere snelheden dan dertig kilometer per uur het bandengeruis belangrijker dan het motorgeluid. Maar bij lagere snelheden kan de stilte gevaarlijk zijn.

Dat blijkt bijvoorbeeld uit een onderzoek dat vorig jaar door het Amerikaanse verkeersministerie is uitgevoerd. Uit de analyse van ruim 3.500 aanrijdingen tussen auto's en voetgangers bleek dat elektrische auto's een twee keer zo hoge kans hebben om een aanrijding te veroorzaken als auto's met een verbrandingsmotor. Dat wil zeggen: bij lage snelheid. Bij wegrijden, op een parkeerterrein, of bij het nemen van een bocht. Onderzoek aan de Universiteit van Californië in Riverside toonde aan dat een gewone auto die met vijf kilometer per uur op een parkeerterrein rijdt, al op 8,5 meter afstand wordt opgemerkt, een elektrische auto pas op 2,10 meter.

SWOV, het Nederlandse instituut voor verkeersveiligheidsonderzoek, werkt eveneens aan een publicatie over het stille gevaar. 'We bestuderen de gegevens die bekend zijn en we onderzoeken of toevoegen van geluid noodzakelijk is', zegt de onderzoeker Chris Schoon. 'En als dat zo is, of standaardisering dan een goed idee is.' Worden elektrische scooters daar ook in betrokken? De combinatie van geluidsloosheid en de robuuste rijstijl van jeugdige berijders kan voetgangers nogal eens verrassen. 'Jazeker. Vooral de elektrische snorscooter, die dus op het fietspad moet rijden, is een risico.'

Elif Özcan, onderzoeker aan de TU Delft en pionier in de wetenschappelijke aanpak van sound design, is er niet van overtuigd dat het toevoegen van geluid dé oplossing is. Er is al zoveel lawaai, vindt ze, en het is juist mooi dat elektrische auto's zo stil zijn. 'Maar ik begrijp het wel. Het speelt vooral in de VS. Autofabrikanten zijn heel bang dat ze aansprakelijk worden gesteld voor ongelukken met elektrische auto's.'

'Natuurlijk, als slechtzienden door stille auto's in de problemen komen, moet je daar iets aan doen. Misschien kun je een apparaat maken dat hen waarschuwt als er een auto in aantocht is. En je kunt op riskante plekken de wegen met klinkers bestraten, zodat auto's beter hoorbaar worden.'


Blog DS, 27-12-2010 (Warna Oosterbaan, NRC)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Het is inderdaad zo dat je alle zintuigen gebruikt tijdens het autorijden. Ik zelf vertrouw ook regelmatig op wat ik hoor, wanneer het zicht onvoldoende is. Als er dan opeens blijkt dat de auto die je niet zag ook nog eens geen geluid maakt, dan kan je het resultaat wel bedenken.
Het is dus wijselijk om elektrische auto's te maken maar laat deze een soort van lawaai simuleren waardoor we hen toch horen.

__________________
Divide and Conquer