Vlaanderen moet er radicaal anders gaan uitzien

Vaarwel rommelig Vlaanderen: Schauvliege wil betonstop

Tegen 2050 mag in Vlaanderen geen extra open ruimte meer ingenomen worden door huizen, industrie en wegen. Dat zegt Vlaams minister van Ruimtelijke Ordening Joke Schauvliege (CD&V). Ze wil het makkelijker maken om oude verkavelingen te verbouwen of af te breken.

Schauvliege legt momenteel de laatste hand aan het nieuwe Beleidsplan Ruimte Vlaanderen (BRV). De Morgen kon het plan, dat de ruimtelijke verrommeling moet stoppen, exclusief inkijken. Vlaanderen heeft op dit moment de grootste bebouwde oppervlakte van Europa. Bovendien komen er nog elke dag negen voetbalvelden beton en asfalt bij.

"Er wordt te veel open ruimte aangesneden. We moeten die trend keren", benadrukt Schauvliege. Tegen 2050 wil ze een betonstop doorvoeren. Elk nieuw bouwproject moet tegen dan gecompenseerd worden door elders minstens evenveel ruimte terug te geven aan de natuur. Het zijn de lokale besturen die daarop moeten toezien.

In de praktijk betekent dit dat we straks allemaal dichter bij mekaar moeten wonen en ook efficiënter moeten omspringen met het kleine lapje grond dat Vlaanderen heet. Schauvliege heeft een reeks voorstellen klaar die hiervoor moeten zorgen. "Ik wil een evolutie, geen revolutie."

Het opvallendste voorstel is de afschaffing van de verouderde verkavelingsvoorschriften. De woningen uit de jaren 60 en 70 zijn vaak te groot voor één gezin, maar door deze voorschriften is het moeilijk om ze te verbouwen tot een meergezinswoning, of om ze af te breken.

In de toekomst zal dit gemakkelijker worden. Meer en meer oude verkavelingen, zeker in de dorpscentra, zullen dan moeten wijken voor kleinere woningen of appartementsblokken. Schauvliege: "Als mensen vroeger bouwden, wilden ze weten dat er rondom hen geen 'gekke' dingen konden gebeuren. Verkavelingsvoorschriften zorgden voor uniformiteit. Maar in de toekomst moeten we anders gaan wonen, en dat vraagt veranderingen."

Groennorm

Zo wil Schauvliege de ruimtelijke ordening hertekenen.
Dichter bij mekaar gaan huizen moet tegelijk wel leefbaar blijven. Daarom wil Schauvliege een 'groennorm' invoeren. Wie in Vlaanderen nog wil bouwen, zal dat dan niet meer kunnen zonder op zijn bouwgrond een stukje groen te voorzien.

Of dat zal moeten gebeuren per verkaveling of per bouwgrond, is nog niet uitgemaakt. Om hoeveel groen het precies moet gaan, evenmin. Maar het principe staat wel vast voor Schauvliege. "Iedereen moet de kans krijgen om te sporten of tot rust te komen in het groen, zonder dat ze eerst in de file moeten staan op weg naar het dichtstbijzijnde park."

In de toekomst wil Schauvliege niet meer toelaten dat een verkaveling wordt volgepropt met zoveel mogelijk huizen, elk met hun eigen vierkante meter grasveld. De christendemocrate verwijst zelf naar vakantieparken zoals Centerparcs, waar kleine huizen een grote tuin delen.

Schauvliege zal haar plannen eerstdaags voorleggen aan de regering. Tegen volgend jaar moeten ze helemaal klaar zijn.

Privétuintje

Coalitiepartner Open Vld heeft de plannen nog niet kunnen inkijken, maar steunt de grote principes. "We moeten af van de oude verkavelingen. Een betonstop, meer verdichting en hoogbouw moeten dus zeker kunnen", zegt Vlaams Parlementslid Lydia Peeters. Voorwaarde is wel dat lokale besturen hun autonomie bewaren. "En de bouw van parken mag niet ten koste gaan van wie graag een privétuintje wil", luidt het.

Ook bij N-VA kijken ze reikhalzend uit naar het plan van Schauvliege. "Een perceel van 1.500 vierkante meter met daarop een kleine villa: daar kun je meer mee doen. Vooral als je weet dat we meer ruimte nodig hebben", zegt Vlaams Parlementslid Wilfried Vandaele. "Al klinkt een betonstop wel wat kort door de bocht."

Datum: 23/05/2016
Bron: De Morgen, http://www.demorgen.be/binnenland/v...tzien-b7ae8229/
Eigen mening:
Ik besef dat er echt wel iets moet gebeuren want dat er anders binnen zoveel jaren geen natuurvlaktes meer zullen overschieten.
Toch ben ik niet volledig overtuigd van het plan van Minister Schauvliege.
Ik vind het een goed idee om ervoor te zorgen dat verbouwen en afbreken eenvoudiger wordt. Er zijn veel oudere huizen die leegstaan en die eigenlijk perfect verbouwd kunnen worden. Deze procedure is echter zeer ingewikkeld, maar een versoepeling zou al een hele stap voorwaarts kunnen betekenen. Van het andere deel van het plan ben ik nog niet volledig overtuigd. De minister stelt voor om aan hoogbouw te doen met meer gemeenschappelijke tuinen en parken. In Duitsland onder andere zijn hier al heel wat mooie voorbeelden van te vinden. Toch denk ik dat de Vlamingen hier niet klaar voor zijn en dat er dan eerst een mentaliteitsverandering moet plaatsvinden. Wij, Vlamingen zijn heel erg gesteld op privacy. Ik denk dat iedereen er wel naar streeft om een huis met een tuin te bezitten. Ik woon zelf op het platteland in een ruim huis en tuin met zwembad en zou dit voor geen geld ter wereld willen inruilen voor een appartement.
Ook wil ik zelf later het liefst dit soort huis met tuin bewonen. Dit is dus wat ik bedoel met de mentaliteitsverandering. Ik denk dat de meeste Vlamingen niet klaar zijn om hun privacy te moeten afgeven in ruil voor een gemeenschappelijke tuin. Als ik naar mezelf kijk, zou het toch moeilijk zijn om dit ideaalbeeld aan te passen.

Hoewel ik enorm geschrokken ben van het feit dat er elke dag negen voetbalvelden aan beton en asfalt bijkomen in Vlaanderen, ben ik het volledig eens met de mening van Valerie. Volgens mij zijn de Vlamingen (met hun baksteen in de maag) inderdaad niet klaar voor het opgeven van het ideaalbeeld van een huisje met een tuintje. Het principe van een tuin delen is volgens mij ook niet ideaal. De meeste mensen willen in hun tuin tot rust komen en ik denk dat dit niet echt meer mogelijk is wanneer er nog 20 andere mensen rondlopen. Bovendien werkt dit volgens mij ook alleen maar wanneer de personen die een tuin delen, het goed met elkaar kunnen vinden. Wanneer twee gepensioneerden een tuin moeten delen met een gezin met luidruchtige kindjes, zie ik al snel burenruzies ontstaan. Ook in appartementsgebouwen heb je al snel (geluids)overlast van de buren en ook hier zijn de Vlamingen volgens mij niet klaar voor. Ik begrijp wel dat er iets moet gebeuren aan het feit dat er in Vlaanderen nog elke dag zoveel groen verdwijnt. Daarom vind ik het goed dat minister Schauvliege de wetgeving rond verbouwen en afbreken wil versoepelen. Er zijn nu heel wat leegstaande panden waar niemand weg mee weet, en die dus staan te verkommeren. Ook oude huizen zouden door de versoepeling van de wetgeving een nieuw leven kunnen krijgen. Er voor zorgen dat verbouwen aantrekkelijker wordt, zal er volgens mij voor zorgen dat meer mensen voor deze optie kiezen, waardoor een deel van de betonstop al vanzelf zal ontstaan.

Zet een hek om de natuur


Leg de betonstop van Joke Schauvliege naast het huidige tempo waarin Vlaanderen vol geplamuurd wordt, en je beseft dat het om een geval van politieke spin gaat, schrijft Maartje Luif.


Als Hollander dacht ik altijd dat België zo groen was. Ik verfoeide het platte Nederland met de industrieterreinen rond de snelweg, de natuurgebieden met overal afvalbakken en afrasteringen, de planologische controledwang en de neiging om tot op de meter te bepalen waar de natuur haar gang mag gaan. Natuur voelt minder als natuur als er een hek omheen staat.

Als ik in de Ardennen kwam, dacht ik: kijk, dít is pas natuur! Glooiende velden en uitgestrekte bossen waar je een hele dag kunt zwerven zonder een levende ziel tegen te komen. Geen hekjes, geen afvalbakken, geen stoepranden in het struweel. In gesprekken verwees ik graag en vaak naar België: zo zou het in Nederland ook moeten zijn! Niet zo aangeharkt en overgeorganiseerd, maar een beetje go with the flow.

Natuurlijk wist ik wel dat Nederland ook veel natuurschoon kent: de Waddeneilanden, Zeeland, de Hoge Veluwe, Waterland, de Drentse veengronden, de Utrechtse heuvelrug, het rivierengebied, het Groene Hart, de Friese meren. Maar het gevoel van ongerepte natuur is toch een stuk minder als je eerst je auto moet parkeren op een parking die elke dag wordt aangeveegd.


De tuin van Jean-Marie Pfaff

Tien jaar geleden verhuisde ik naar Vlaanderen en de eerste jaren bleef ik heerlijk in mijn Belgische ongereptenatuurdroom hangen. Natuurlijk, er stonden wat huizen in de bossen in Vlaanderen en dat is jammer als je een boswandeling maakt, maar ik kon het ook wel begrijpen: wie wil er niet in een bos wonen? En oké, het leek niet echt alsof er iemand een helder beleid voerde ten aanzien van het openbaar groen, maar was dat niet exact wat het Vlaamse platteland zo aantrekkelijk maakte? Dat je er geen tekentafel doorheen zag schemeren?

Maar naarmate de jaren vorderden, werd ik zachtjes doch dwingend uit mijn droom wakker geschud: Vlaanderen heeft weinig tot niets te maken met de Ardennen, er staan niet wat huizen in de bossen, maar in vrijwel alle bossen staan huizen. En er wordt niet weinig beleid gevoerd ten aanzien van openbaar groen, maar er wordt ronduit averechts beleid gevoerd. Denk aan het kafkaëske gedraai over de kapvergunning voor logistiek bedrijf Essers in Genk en de vaststelling dat bij de statistieken over de hoeveelheid bos in Vlaanderen de berm van de autostrade en de tuin van Jean-Marie Pfaff worden meegerekend door de Vlaamse overheid.

Gisteren passeerde er weer een voorlopig hoogtepunt: Vlaams minister van Ruimtelijke Ordening Joke Schauvliege (CD&V) liet weten dat er in 2050 een betonstop zal komen. De meeste media lieten zich gewillig meevoeren op deze politieke ‘spin’ van Schauvliege: ‘Schauvliege wil betonstop’, ‘Vlaanderen moet er radicaal anders uit gaan zien’, ‘Vaarwel rommelig Vlaanderen’. Terwijl het eerlijker en logischer zou zijn om in de kop te schrijven dat er nog meer dan honderdduizend voetbalvelden aan beton bijkomen. Want op dit moment worden er elke dag 9 voetbalvelden bebouwd. Als er in dit tempo tot 2050 wordt door gebouwd dan is dat 33 jaar x 365 dagen = 12.045 dagen x 9 voetbalvelden. Dat zijn 108.405 voetbalvelden.

Geert Noels vertelde op Twitter dat je de concrete jungle ook letterlijk kunt nemen. Belgen consumeren per hoofd van de bevolking per jaar twee keer zoveel cement, namelijk 600 kilo, als de Nederlanders, die 300 kilo per capita verbruiken.

Nog steeds krijg ik de kriebels van de Nederlandse voorliefde voor bedachte natuur, maar ik realiseer me steeds beter dat respect voor groene ruimte juist gebaat is bij al die bedachtzaamheid en afbakening. Ik zal niet zeggen dat in Nederland door de beleidsmakers nooit een loopje met de werkelijkheid wordt genomen, maar als ze beweren dat Nederland voor tweederde uit groene ruimte bestaat dan kan ik dat met eigen ogen zien.

Sinds we ons bewust zijn van de bouwwaanzin spelen mijn man en ik onderweg in Vlaanderen altijd het spelletje: vind een mooi groen uitzicht zónder huis. Dat is op zich al een tijdverdrijf om somber van te worden. Maar door de aankondiging van Schauvliege vrees ik dat het spelletje in de toekomst nooit meer een winnaar zal kennen.


DS, 24-05-2016 (Maartje Luif)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB