Voorbij de karikaturen


Franstalige randbewoners zijn bang. Dat komt sterk naar voren uit een reportage die De Standaard de voorbije dagen in Vlaams-Brabant maakte. Ze zijn bang dat ze, na de onvermijdelijke splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde, in een toestand van verdrukking zullen komen. Tweederangsburgers in een in zichzelf gekeerd, welvarend gewest. Vlaanderen in de rol van verknechter van minderheden.


De Vlamingen zelf zijn dan weer bang van de oprukkende verfransing die, samen met de schaduw van de grootstad en de opwaartse druk op de grondprijzen, hun leefklimaat wijzigt. Wat verhindert een inwijkeling, van waar hij ook kome, om Nederlands te leren en zich in de lokale leefwereld in te schakelen? Wat heeft die dan om bang voor te zijn?

We zijn bang van elkaar, maar we zien elkaars vrees aan voor agressie. De schrik verhardt de wederzijdse beeldvorming. Bang en boos willen we elkaar aan de onderhandelingstafel tot toegevingen dwingen. Verwondert het iemand dat dat niet zo best wil lukken? De politiek speelt een pokerspel met deze heftige emoties. De Vlaamse partijen dreigen, soms luidop, soms stiller, met de eenzijdige splitsing van BHV. De Franstalige partijen noemen dat vervolgens oorlogsstokerij en zelfmoord. Waarna de basis voor een uitweg weer verderaf is dan ooit.

Op onze opiniepagina's zijn al talrijke voorstellen gepasseerd om uit de impasse te geraken. Vaak komt daarbij naar voren dat Vlaanderen - nog één keer - grondgebied moet afstaan met het oog op een definitieve pacificatie. Soms gaat het over één of een paar randgemeenten, anderen zien de hele kieskring, de provincie Vlaams-Brabant of zelfs heel de oude provincie Brabant als een Groot-Brussels gewest. Het blijft vreemd dat we ons met zijn allen niets creatievers kunnen voorstellen dan het hertekenen van interne grenzen. Terwijl het toch de voortdurende aanpassing aan talentellingen is geweest die ons in deze institutionele chaos heeft gebracht. Hoe kan deze grenscorrectie-logica ooit tot een definitieve communautaire vrede leiden?

De Vlaamse publieke opinie maakt zich begoochelingen over het effect van een gesplitste kieskring op de sociologische realiteit in de Rand. Anderzijds maken Franstaligen zich overdreven voorstellingen van wat er hen na de splitsing boven het hoofd hangt. Kennelijk kan geen van beide zijden zich indenken hoe de situatie er, voorbij de karikaturen, zou kunnen uitzien als we eenmaal met elkaar zijn overeen gekomen de taalgrenzen niet meer ter discussie te stellen. Vanuit die zekerheid kan een volwassen Vlaanderen toch leren om te gaan met zijn minderheden? Zo'n Vlaanderen is in elk geval te verkiezen boven een Vlaanderen dat de illusie van homogeniteit najaagt.


DS, 22-09-2007 (Bart Sturtewagen)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB