Het Grondwettelijk Hof ziet er geen graten in dat de Vlaamse regering in 2014 een betere kennis van het Nederlands voor ouders invoerde om voorrang te kunnen krijgen bij de inschrijving in een Nederlandstalige secundaire school in Brussel. De norm, die geldt vanaf schooljaar 2018-2019, nog verstrengen, kan voor de rechters evenwel niet.

Bij de inschrijving in een Nederlandstalige school in Brussel, voorziet de Vlaamse regering een voorrangsregeling voor kinderen van ouders die een bepaalde kennis van het Nederlands kunnen aantonen. Die is begrensd tot 55 procent van de beschikbare plaatsen. Vroeger moest één van de ouders het niveau B1 halen van het Gemeenschappelijk Europees Referentiekader voor Talen.

Enkele jaren geleden werd die voorwaarde verstrengd en trok de Vlaamse regering de vereiste kennis op tot niveau B2. Reden was dat de scholen het vroegere niveau als onvoldoende ervaarden om de communicatie met de ouders vlot te laten verlopen en om te spreken van een versterking van het Nederlandstalig karakter van het onderwijs in de hoofdstad. De maatregel geldt pas vanaf schooljaar 2018-2019.

'Recht niet ontzegt'
De vzw Foyer en verschillende ouders vochten de bepaling aan bij het Grondwettelijk Hof. Dat zegt echter dat de voorrangsregeling jongeren het recht op onderwijs niet ontzegt. Bovendien legt de regeling geen verplichte kennis van het Nederlands op. Ze voert enkel een voorrangsregeling in. Het Grondwettelijk Hof preciseert voorts dat elke school 25 procent van de plaatsen moet vrijhouden voor kinderen uit kansarme gezinnen. Overigens wijst het Hof er nog op dat ouders drie jaar de tijd krijgen om het vereiste attest te halen.

De maatregel zou volgens de rechters wel onevenredig zijn indien hij van één van de ouders een kennis van het Nederlands zou eisen dat hoger ligt dan niveau B2. Ook mag het voor ouders niet overdreven moeilijk worden gemaakt een bewijs van de talenkennis voor te leggen. Dat moet zonodig door een rechter worden gecontroleerd.

Crevits blij
Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits is blij met de uitspraak van het Grondwettelijk Hof. 'Ik ben tevreden met de uitspraak en de bevestiging dat de regelgeving correct is', reageert ze. 'Het is van belang dat Nederlandstalige ouders een plaats vinden in het Nederlandstalige onderwijs. Dat is ook pedagogisch een goede zaak voor de Nederlandstalige Brusselse scholen. Naast de taalregeling blijven ook de andere voorrangsregels voor een aantal leerlingenkenmerken zoals opleidingsniveau moeder, buurt en schooltoelage gelden.'

Crevits herinnert er nog aan dat ze intussen investeert in de capaciteitsuitbreiding voor extra plaatsen in de Nederlandstalige scholen in Vlaanderen. Voor het Brussels Gewest gaat het om 30 miljoen euro gespreid over 3 jaar.

Tekort
De capaciteitsmonitor van de Vlaamse gemeenschap verwacht dat er tegen het schooljaar 2020-2021 in het Nederlandstalige basisonderwijs nog altijd een tekort van 1.215 plaatsen is. Het secundair onderwijs zal tegen dan met een tekort van 1.000 à 2.000 plaatsen kampen. Nochtans heeft elk kind die dat wil wettelijk recht op een plaats in het Nederlandstalig onderwijs.

Bron: De Standaard - 16/02/2017, http://www.standaard.be/cnt/dmf20170216_02734166

Motivatie: Langs de ene kant vind ik het zeer logisch dat ze deze regel hebben ingevoerd. Zo verloopt de communicatie tussen de school en de ouders een pak beter. Wanneer ouders hun best doen om dan thuis ook nog eens Nederlands te spreken, zal dit een meerwaarde zijn voor de taalkennis van het kind. Langs de andere kant kan het gaan om een kind dat snel dingen oppikt maar dat geen voorrang krijgt omwille van het feit dat de ouders maar moeilijk het Nederlands aanleren. Dat vind ik een groot minpunt aan deze regelgeving. In dat opzicht ben ik akkoord met de rechters die zeggen dat het verwachte niveau van taalkennis van de ouders niet omhoog mag.