Italiaanse premier Renzi stapt op na nederlaag bij referendum

De Italianen hebben zondag tijdens het referendum massaal tegen de grondwetswijziging gestemd die door premier Matteo Renzi werd voorgesteld. Premier Renzi heeft zijn nederlaag toegegeven en zal maandag zijn ontslag indienen bij president Sergio Mattarella.

”Het ‘neen’ heeft gewonnen”, aldus Renzi, die spreekt van een “helder en duidelijk” resultaat. “Als je verliest, kan je niet doen alsof er niets gebeurd is. Mijn ervaring als regeringsleider stopt hier”, aldus de premier, die toevoegt dat hij er niet in geslaagd is de Italianen te overtuigen rond zijn hervorming. “We hebben het geprobeerd. We hebben de Italianen een mogelijkheid gegeven, een kans op verandering. Het was een gemakkelijke en duidelijke kans, maar het is ons niet gelukt”, aldus Renzi. “Ik vind het jammer, maar ik vertrek zonder berouw.”

Renzi feliciteerde ook het “neen”-kamp en wenst de tegenstanders van de hervorming het beste toe om te handelen voor het belang van Italië en de Italianen.

De Italianen spraken zich uit over een grondwetshervorming die onder meer het wetgevende proces moet versnellen en de macht van de Senaat beperkt. De facto zou Italië in belangrijke mate vervellen tot een éénkamersysteem. Volgens tegenstanders was de hervorming anti-democratisch, maar veel mensen stemden ook gewoon tegen premier Renzi, die op voorhand had aangekondigd dat hij bij een nederlaag zijn ontslag zou indienen.

Het referendum wordt echter vooral gezien als een test voor premier Renzi, die op voorhand al aangekondigd had dat hij zou aftreden indien zijn kamp zou verliezen.

“Overwinning voor het volk”

Verschillende partijen, van het klassieke rechts tot de populistische Vijfsterrenbeweging (M5S) en Lega Nord, hadden een offensief gestart tegen een “ja” bij het referendum, dat tot een te grote machtsconcentratie bij de regering zou zorgen. “Hoera! De democratie heeft gewonnen”, zei M5S-leider Beppe Grillo na de publicatie van de exitpolls.

De leider van de extreemrechtse Lega Nord Matteo Salvini verklaarde kort zondagavond al dat Renzi “binnen enkele minuten” na het verlies van het referendum ontslag moet nemen, indien de exitpolls correct blijken te zijn.

“Dit resultaat zou een grote overwinning zijn voor het volk”, aldus Salvini, die blij is met de hoge opkomst bij de verkiezing. Hij noemt het resultaat ook nog een duidelijke overwinning voor de figuren uit het Italiaanse en buitenlandse establishment die Renzi hebben gesteund, en pleit meteen voor nieuwe verkiezingen, zonder dat er eerst een interim-regering op poten wordt gezet. Voor de rechtse Forza Italia is het “fundamenteel dat Renzi nu naar huis gaat. Game over”, aldus Renato Brunetta.

Simone Peter, de leidster van de groene partij, verklaarde dan weer dat Renzi mede verantwoordelijk is voor de “neen”-overwinning. “Door te ermee te dreigen op te stappen bij een nederlaag, zette hij zijn tegenstanders voor een onmogelijke keuze”, schreef ze op Twitter.

Nieuwe regering

Verwacht wordt dat president Mattarella toch zal proberen om een nieuwe regering samen te stellen en die het mandaat te geven om de electorale wetgeving aan te passen.

De twee populistische partijen Lega Nord en M5S hebben ondertussen opgeroepen om meteen nieuwe verkiezingen te organiseren na het vertrek van Renzi. Het is volgens beide partijen niet nodig om eerst een interim-regering aan te duiden, waartoe politici uit de klassieke partijen wel oproepen.

Jongste regeringsleider ooit in Italië

De 41-jarige Renzi volgde in februari 2014 partijgenoot Enrico Letta op als premier, nadat hij hem gevraagd had om af te treden. Hij was de jongste regeringsleider in de Italiaanse geschiedenis, en beloofde Italië “eenvoudiger, moediger en competitiever” te maken. Hij werd er echter ook van beschuldigd om alleen te willen regeren en geen compromissen te willen maken, wat leidde tot een diepe verdeeldheid binnen zijn Democratische Partij.

Euro op laagste niveau

Door de overwinning van het neen-kamp in Italië krijgt ook de euro klappen. De Europese munt is maandag tegenover de dollar in waarde gezakt tot zijn laatste niveau in 20 maanden tijd in de vroege handel op de Aziatische beurzen.

De euro zakte om 23.22 uur tot 1,0506 dollar. Het is geleden van maart 2015 dat de euro nog zo zwak stond tegenover de dollar. Toen zakte de euro tot 1,0458 dollar. De Zwitserse frank, die gezien wordt als een veilige haven in de financiële markten, won dan weer een half procent tegenover de euro. En ook de Japanse yen won 0,3 procent tegenover de dollar en ongeveer 1 procent tegenover de euro. De beurs van Tokio opende maandag lager. De Nikkei-index verloor 0,41 procent, de bredere Topix-index 0,51 pct.


Bron: Het Nieuwsblad
Datum: 5/12/16

Eigen mening:

Het volk heeft gesproken en er wordt ook naar geluisterd, iets waar we in onze contreien nog iets van kunnen leren, zeker als we kijken naar Nederland. Het is spijtig genoeg een regelrechte schande dat bijvoorbeeld in Nederland het enkel een raadgevend referendum kan zijn, duidelijk om de macht van het volk te beknotten, zou de regering handelen tegen wat goed is voor Nederland. Dit is al duidelijk te zien met het associatie verdrag van Oekraïne.

Of zoals in België dat referendum enkel mogelijk zijn op gemeentelijk of provinciaal niveau. Vroeger was het mogelijk om dit over gans België te doen, ten tijde van Leopold III werd dit veranderd om dat het heel het land in rep en roer zetten, mede doordat de regering weigerde te luisteren naar de bevolking. Nog maar eens te meer een voorbeeld dat het volk eigenlijk niets te zeggen heeft, in eigen land. Terwijl een land wordt gemaakt door de burgers.

Daarom kan ik deze overwinning van het "neen"-kamp enkel maar toejuichen en hopen dat er zo nogmaals een krachtig signaal wordt gegeven dat de burgers het allemaal moe zijn en het heft in eigen handen beginnen te nemen.