Waarom Formule 1 plots miljarden waard is


Dalende kijkcijfers, stagnerende winst en halflege tribunes. En toch betaalt kabel-cowboy John Malone - de Amerikaanse peetvader van Telenet - liefst 8 miljard dollar voor het Formule 1-circus van Bernie Ecclestone. Francorchamps slaapt niet op beide oren.


Hoe kan een sport in verval zoveel waard zijn? Dat is de gedachte die vandaag bij veel buitenstaanders door het hoofd schiet. Want het even kleurrijke als lawaaierige Formule 1-circus kan dan wel nog altijd een zekere uitstraling hebben, de miljardenovername door Liberty Media komt op een moment dat de sport in een forse dip zit.

In vrijwel alle landen dalen de kijkcijfers en de toeschouwersaantallen bij heel wat races vallen ook tegen. Te traag, te stil, te makkelijk te besturen, te voorspelbaar en te saai, zijn de voornaamste klachten van steeds meer fans. Onder meer bij de Grand Prix van Duitsland en Oostenrijk waren er daardoor veel lege en halflege tribunes.

En hoewel de inkomstenstroom onder Bernie Ecclestone gestaag groeide - van 1 miljard tot 1,9 miljard euro - volgde de winst niet. Uit een recent intern rapport van F1-bestuurslid Jean Marc Huët (ex-financieel directeur van Unilever) blijkt dat de rendabiliteit van het commerciële circus stagneert.


Controle over de uitzendrechten

En toch legt de Amerikaanse mediamagnaat John C. Malone, bijgenaamd de ‘cablecowboy’, niet minder dan 8 miljard dollar op tafel. Zijn bedrijf, Liberty Media, koopt in eerste instantie 18,7 procent van de aandelen van het F1-circus en wordt later volledig eigenaar.

Malone is via zusterbedrijf Liberty Global ook eigenaar van diverse Europese kabelbedrijven waaronder Telenet in België. Zijn bedrijven hebben een totale beurswaarde van vele tientallen miljarden en zijn voortdurend op zoek naar geschikte ‘content’ om tegen betaling aan hun kijkers voor te schotelen.

De voornaamste reden waarom Liberty Media een belang in Formule 1 Group neemt, lijkt dan ook het verkrijgen van de controle van de uitzendrechten. Iedereen die in de toekomst wil uitzenden of online zetten, zal straks moeten aankloppen bij de Amerikaanse zuster van Telenet. Waarmee meteen ook duidelijk wordt dat voor de Belgische kijkers de Formule 1 in de toekomst enkel op datzelfde net - dat vandaag ook al de uitzendrechten heeft - live te bewonderen zal zijn.


Nieuw leven inblazen is nodig

Maar als Malone daar als investeerder echt geld wil mee verdienen, dan zal hij wel eerst de Formule 1 nieuw leven moeten inblazen. En dat is makkelijker gezegd, dan gedaan. Want volgens kenners is de huidige organisatie van de Formule 1 zeer ondoorzichtig.

Het is dan ook geen verrassing dat Malone de 85-jarige Bernie Ecclestone heeft gevraagd om nog drie jaar langer aan te blijven. Want als ‘supercapo’ weet alleen de flamboyante Brit de vaak tegenstrijdige belangen van de F1-teams telkens weer met elkaar te verzoenen. En alleen hij weet hoe de ingewikkelde aandeelhoudersstructuur in elkaar zit en hoe verdienmodel werkt.


Hoe komt het circus aan geld?

Van buitenuit gezien lijkt de F1-sport te teren op drie inkomstenstromen: racepromotie, televisie en advertenties, en sponsoring. Met wisselend succes en vooral met het oog op de inkomsten op korte termijn. Zo verkocht Ecclestone de televisierechten wel aan tal van betaalzenders, maar daardoor kijken er vandaag ruim een derde minder fans naar de Formule 1 dan de 600 miljoen in 2008. En de marketingrechten voor vijf jaar en 150 miljoen euro verkopen aan biergigant Heineken bracht eveneens veel geld in kas. Maar het betekent wel dat de sport de marketingteugels niet langer zelf in handen heeft.


F1 zal snel moeten moderniseren

Maar dat zal Malone en Liberty Media worst wezen. Zij hebben niet alleen grote plannen met de sport, ze hebben ook veel ervaring. In de VS zijn ze eigenaar van de baseballploeg uit Atlanta, de Braves. En een ander zusterbedrijf, Discovery (van onder meer de Eurosport-zenders), kocht vorig jaar nog de uitzendrechten van de Olympische Spelen.

Verwacht wordt dan ook dat de nieuwe Amerikaanse eigenaar de Formule 1 in sneltempo gaat moderniseren. Bijvoorbeeld door de teams (Mercedes, Ferrari, ....) iets terug te geven van de winst die de sport maakt, door ze aandeelhouder te maken van de sport. Wat volgens sommigen een eerste stap is naar een beursgang. Vandaag delen de F1-teams namelijk alleen mee in de opbrengsten van de televisierechten van de Formule 1. Sommige renstallen zouden zich volgens de nieuwe eigenaar al hebben gemeld.


Blijft Francorchamps bestaan?

Van Chase Carey, de nieuwe topman naast Ecclestone, wordt verwacht dat hij de positie van de Formule 1 in de digitale media en sociale media gaat uitbouwen.

Hij kondigde vandaag al aan dat hij de racekalender gaat evalueren - waarbij het de vraag is Spa Francorchamps op de kalender zal blijven - en gaat onderhandelen met nieuwe sponsors over commerciële samenwerkingen. Misschien kan dat ervoor zorgen dat sommige traditionele racecircuits - die nu weggedrukt worden door de royaal betalende exotische circuits als Bahrein, Azerbeidjan - terug op de kalender kunnen verschijnen.

Etienne D’Avignon, voorzitter van het organisatiecomité van Spa Francorchamps, maakt zich voorlopig weinig zorgen. ‘We hebben nog een contract lopen met Ecclestone tot en met 2018. Aangezien Bernie zeker nog drie jaar blijft, zullen we zoals altijd met hem onderhandelen over een verlenging daarvan.’ D’ Avignon hoopt wel dat de overname de Formule 1-sport zal dynamiseren. ‘Ik hoop dat er nu zal gekeken worden hoe we bijvoorbeeld meer publiek en belangstelling kunnen wekken voor de dagen voor de koers - donderdag, vrijdag en zaterdag - wanneer onder meer de testritten worden gehouden.’


Amerika veroveren

Carey - afkomstig van 21st Century Fox en een vertrouweling van mediamagnaat Rupert Murdoch - wil voor de autosport niet alleen nieuwe geldbronnen aanboren en de sport op via digitale kanalen vermarkten. Hij wil de Formule 1 ook in thuisland Amerika op de kaart zetten - waar Liberty Media miljoenen klanten heeft. Want ondanks een bestaande Grand Prix die op 23 oktober wordt gereden in Austin, Texas, is de reputatie van de koningsklasse van de autosport bij de Amerikanen opvallend slecht.

Voor een deel heeft dat te maken met het incident in 2005, toen vlak voor de start van de Amerikaanse Grand Prix veertien van de twintig wagens uit veiligheidsoverwegingen in de pits verdwenen. Maar ook de Amerikaanse racewedstrijden als Nascar en de Indy 500 overschaduwen er sedert mensenheugenis de Formule 1. Ook omdat die vooral in Europa en Azië wordt verreden en dus op ongunstige tijden in de VS worden uitgezonden. Hoe Liberty dat wil veranderen, is vandaag nog niet duidelijk.


Blog DSAvond, 08-09-2016 (Nico tanghe)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB