Oude begrafenisrituelen onder Amerikaanse druk


BRUSSEL - Een overledene begeleiden tot het graf: het is een gewoonte die nog slechts door een zesde van alle Vlaamse gemeenten wordt aangemoedigd. Priester Luc Versteylen van de beweging Helaba legde in de aanloop naar Allerzielen een 'erelijst' aan van 47 gemeenten ,,waar nog echt begraven mag worden.''


De doden begraven, de kist neerlaten in het graf en met aarde bedekken. Het is volgens Versteylen een diepmenselijk ritueel dat in Vlaanderen onder druk staat van Amerikaanse gewoonten. ,,Het gaat om een oeroud, Vlaams gebruik dat bijna volledig is verdwenen. De meeste gemeenten in Vlaanderen verhinderen of verbieden zelfs dat de familie de dode begeleidt tot het graf. Ze doen dat vooral uit besparingsoverwegingen.''

In de meeste gemeenten, aldus Versteylen, krijgt de familie te horen dat ze de kist kunnen achterlaten aan de ingang van het kerkhof, bijvoorbeeld bij een kapel. Gemeentearbeiders staan dan in voor de teraardebestelling. ,,De bulldozer staat vaak naast het graf klaar. En het gebeurt maar al te dikwijls dat, eenmaal de familie weg is, de dure versierselen van de kist worden afgeschroefd.''

Dat is een zware beschuldiging. Versteylen: ,,Ik kan die hard maken. Ik heb als priester heel wat begrafenissen gedaan en die praktijken persoonlijk vastgesteld.''

Versteylen schreef drie jaar geleden alle gemeentebesturen aan. ,,Een vijftigtal antwoordde trots dat ze het 'echt begraven' aanmoedigen. Wij geven hen daarvoor een pluim, door de namen van die gemeenten op een erelijst te plaatsen. De andere gemeenten dulden, verhinderen of verbieden het begraven tot het einde toe. Ze doen dat met de medeplichtigheid van de begrafenisondernemingen in Vlaanderen, die nagenoeg allemaal worden opgekocht door een Amerikaanse vennootschap, de Service Corporation Houston .''

Sinds de jongste wijziging van het decreet over begrafenisrituelen ,,zijn de rouwenden gerechtigd bij het hele verloop van de begrafenis aanwezig te zijn''. Versteylen: ,,De meeste gemeenten voeren drogredenen aan om dat niet te doen. Of er staat water in het graf. Of de teraardebestelling zou voor de familie emotioneel te zwaar wegen. Het omgekeerde is waar: mensen die de kist van een overleden familielid onbeheerd moeten achterlaten, zitten opgezadeld met schuldgevoelens. Het verwerkingsproces verloopt er moeilijker door.''

Versteylen schrijft nu ook de Brusselse gemeenten aan. ,,De meeste reageerden al positief'', zegt hij.

De 'erelijst' van 47 Vlaamse gemeenten: Beersel, Bierbeek, Borgloon, Brasschaat, Deerlijk, Erpe-Mere, Essen, Galmaarden, Geetbets, Grimbergen, Herselt, Hoeilaart, Horebeke, Ieper, Izegem, Kapellen, Keerbergen, Kluisbergen, Knesselare, Koekelare, Kontich, Kortemark, Lennik, Lommel, Lovendegem, Maasmechelen, Melle, Mesen, Middelkerke, Niel, Oostrozebeke, Overpelt, Retie, Riemst, Schelle, Schilde, Schoten, Sint-Lievens-Houtem, Sint-Martens-Latem, Sint-Pieters-Leeuw, Stekene, Turnhout, Wemmel, Wingene, Zele, Zonnebeke en Zwalm.


20/10/2004 Filip Verhoest

©Copyright De Standaard

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Ik woon in Kapellen, en wij staan dus nog in de lijst waar het nog volgens de oude gewoonte wordt gedaan.
Persoonlijk vind ik dat deze gewoonte ook wel meer respect heeft voor de familie van de overledene.
Stel je even voor dat je man dood is. Zijn kist wordt achtergelaten aan het begin van het kerkhof en wat verder zie je een bulldozer staan.Je weet eigenlijk helemaal niet wat er gaat gebeuren en of het wel met de nodige respect gebeurt.
Als ik dan nog eens lees wat er met de versieringen gebeurt, vind ik het helemaal al grof worden.

__________________
doe je mond maar open als je zeker weet dat wat je wil zeggen mooier is dan de stilte

Jongeren bestellen begrafenisplechtigheid -
KEMPISCH UITVAARTBEDRIJF begint met PRIJSCAMPAGNE


Waar de overgrote meerderheid van de mensen pas naar een begrafenisondernemer stapt na het overlijden van een familielid, ziet de jongere generatie het volgens begrafenisondernemer Goretti Van Craenenbroeck anders. ,,Ze leggen van tevoren vast hoe hun uitvaart er zal uitzien. Ze kiezen al de kleur van de bloemen en de kaarsen, de tekst van het prentje en het genre uitvaart, inclusief de kerk.''


Volgens Van Craenenbroeck doet het fenomeen zich dikwijls voor bij jonge mensen die in familie- of vriendenkring een begrafenis hebben meegemaakt, en tot de conclusie zijn gekomen dat zij geen emotionele beslissingen op het laatste moment willen nemen, hoe goed ook de begeleiding van de begrafenisondernemer. ,,Het zijn geen jonge mensen met zelfmoordneigingen.''

Bruno Quirijnen, de woordvoerder van de Vlaamse Autonome Raad voor het Uitvaartwezen (VARU), noemt het te vroeg om te spreken van een trend, maar zegt dat hij steeds meer jongeren over de vloer krijgt. ,,Waar het vijf jaar geleden nog uit den boze was, heb ik nu maandelijks in mijn zaak vijf mensen met wie ik de uitvaart tot in detail bespreek. Ik stel ook vast dat die jongere generatie zich veel beter informeert. De website van VARU kent een hoog bezoekersaantal.''

Zodra de afspraken met de begrafenisondernemer zijn gemaakt, komt het erop aan een vertrouwenspersoon aan te wijzen met wie de informatie kan worden gedeeld. Die kan er de familie of nabestaanden bij overlijden op wijzen dat voor de begrafenisplechtigheid al een contract werd opgemaakt, en ook een kopie voorleggen. Volgens Van Craenenbroeck deponeren jonge mensen ook een exemplaar van de modaliteiten bij de notaris en hebben ze in hun portefeuille een kaartje zitten met de nodige gegevens.

Het Kempische uitvaartbedrijf Huys van Geel is een marktonderzoek begonnen onder de klanten, en stelt daarbij vast dat de prijs van een uitvaart nauwelijks tot niet in beeld komt. Volgens Bruno Quirijnen wordt prijsinformatie met grote openheid doorgegeven aan klanten, maar is affichering taboe.

Goed wetend dat hij in de sector een ,,oorlog'' zal ontketenen, wil zaakvoerder Remy Langereis (38) dat taboe doorbreken. Zodra het marktonderzoek achter de rug is, deponeert hij in de Kempische brievenbussen een folder met exacte prijsinformatie over het aandeel van de begrafenisondernemer, van ceremoniemeester, over lijkwagen, dragers, drager, funerarium, drukwerk, lijkwade tot kist en administratie. ,,Dit is voor onze branche not done, maar behoort tot de tijdgeest van openheid onder jongeren.'' Quirijnen, noemt het een gevaarlijke stap. ,,Vragen naar de prijs van een begrafenisondernemer is vragen naar de prijs van een auto. Spreken we dan over een BMW of een deux-chevaux?''


29/10/2004 Guy Fransen

©Copyright De Standaard

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB