Overlastboete voor zwartrijders op trein
• maandag 02 november 2009
• Auteur: Filip Verhoest
• Bron: www.destandaard.be
Overlastboete voor zwartrijders op trein
pdw/corelio
BRUSSEL - Treinreizigers zonder ticket riskeren een administratieve boete van 75 tot 250 euro. Bij herhaald zwartrijden of zwaardere feiten als vandalisme kunnen de Spoorwegen een stationsverbod opleggen.
Van onze redacteur

Liefst 250.267 treinreizigers zijn in 2008 betrapt op zwartrijden. De helft ervan vocht de boete die ze hiervoor van de Spoorwegen kregen, aan bij de politierechter. Met als gevolg dat ze de boete niet moesten betalen.

Voor de politieparketten is zwartrijden geen prioriteit. Sinds september geldt er wel een richtlijn van het college van procureurs-generaal: reizigers die drie keer worden betrapt op zwartrijden, komen in elk geval voor de politierechter.

Maar ook die richtlijn heeft geen einde gemaakt aan de feitelijke straffeloosheid van zwartrijders. Een politierechter in Verviers sprak vorige week een treinreiziger vrij die vier keer een boete van 200 euro had gekregen omdat hij geen geldig vervoerbewijs kon voorleggen.

Die boete is vastgelegd in de contractuele voorwaarden van het reisticket. Volgens de politierechter in Verviers volstaat dit niet en kan zo'n hoge boete alleen met een wet worden opgelegd.

De minister van Binnenlandse Zaken, Annemie Turtelboom (Open VLD), stelt nu voor zwartrijders bij het spoor een boete op te leggen via het systeem van de administratieve sancties. Zes gemeenten op de tien gebruiken dergelijke boetes in de strijd tegen overlast en vandalisme. Ook De Lijn pakt zwartrijders sinds 2007 met een administratieve boete aan.

'We willen zwartrijders op een meer eenvoudige en efficiënte manier aanpakken, naar het voorbeeld van de gemeentelijke administratieve sancties', zegt Turtelboom. 'Het gaat om minder zwaarwichtige feiten, die toch heel wat maatschappelijke overlast veroorzaken en een sanctie vereisen. Het is beter dit niet via de justitie af te handelen, maar met een administratieve boete.'

Turtelboom heeft een wetsontwerp klaar dat de controleurs van de Spoorwegen de bevoegdheid geeft een proces-verbaal op te stellen tegen zwartrijders. Zij mogen daarvoor de identiteit van personen controleren - wat ze vandaag niet kunnen. Bij weigering kunnen de controleurs de politie oproepen.

Er komen twee soorten administratieve sancties bij het spoor. De eerste is een boete tussen 75 en 250 euro voor onder meer zwartrijden, dronkenschap, dieren laten loslopen, bedelen, parkeren zonder betalen of gevaarlijk parkeren op een parkeerterrein van de NMBS.

De tweede categorie bestaat in een boete tussen 150 en 500 euro voor vandalisme, roken of gevaarlijke situaties scheppen. Daarnaast voorziet het wetsontwerp van Turtelboom in de mogelijkheid om een stationsverbod op te leggen van 15 dagen tot zes maanden. Beroep tegen een administratieve sanctie is mogelijk bij de politierechter. Ook jongeren vanaf 14 jaar kunnen een boete krijgen, met een maximum van 250 euro.


Persoonlijk vind ik dit artikel maatschappelijk relevant, omdat heel wat mensen de trein nemen. Bovendien blijkt ook uit bovenstaand artikel dat velen hierbij geconfronteerd worden met zwartrijden. Ook andere feiten als roken, vandalisme en verkeerd parkeren, zullen iedereen wel bekend in de oren klinken. Toch weten volgens mij slechts weinigen welke mogelijke gevolgen hieraan vasthangen.

Zwartrijden, dronkenschap, vandalisme, roken… Het zijn allemaal misdrijven die niet ongestraft mogen blijven. Nochtans is het etiket “zwartrijder” niet altijd gegrond. Mensen die bijvoorbeeld hun go-pass pas op de trein invullen of hun abonnement thuis vergeten, kunnen al snel een boete voor zwartrijden krijgen. Is dit dan gegrond? Volgens mij niet… Ik herinner me hierbij een artikel dat eerder dit jaar in de krant verscheen: een jongen die een boete van de conducteur kreeg voor zwartrijden. Nochtans wou hij zijn kaartje op de trein kopen, maar kreeg hij niet eens de kans om dit aan de conducteur te vragen. Hij vocht zijn boete aan en moest ze, terecht, niet betalen. Eerder deze week (woensdag) werd onze klas (op weg naar een uitwisseling in Louvain La Neuve) ook geconfronteerd met een slechtgehumeurde kaartjesknipper tijdens de ochtendspits. Iemand had per ongeluk begin- en eindstation verwisseld en moest onmiddellijk een nieuwe regel op de go-pass invullen. De conducteur moest dit ook gepaard laten gaan met de opmerking “dat zit dan op de universiteit en dan kunnen ze nog geen kaartje invullen”. Vergissen is menselijk, hoor! Dat de helft van de “zwartrijders” de boete aanklaagt, heeft volgens mij de betekenis dat een groot deel van die boetes niet terecht zijn.
Nochtans ben ik wel een voorstander van een streng optreden indien er wel een (bewuste) overtreding wordt begaan. Mensen die herhaaldelijk met opzet zwartrijden, kan men niet zomaar hun gang laten gaan. Toch vind ik dat hierbij moet opgemerkt worden dat treinkaartjes erg duur zijn. Als men wil dat meer mensen gebruik maken van het openbaar vervoer, zal hier toch iets aan gedaan moeten worden. En misschien heeft een prijsdaling wel een positief effect op het aantal zwartrijders.
Andere misdrijven als vandalisme, dronkenschap, verkeerd parkeren,… kunnen natuurlijk sowieso niet door de beugel. Hierover kan men moeilijk zeggen dat het “per ongeluk” en “niet bewust” was. Daarbij vind ik het dan ook meer dan terecht dat men een administratieve boete oplegt. Zoals in het artikel vermeld, zijn dit minder zwaarwichtige feiten die toch voor heel wat maatschappelijke overlast zorgen.

Het feit dat zwartreiders de laatste jaren alleen maar toegenomen is, begrijp ik volkomen.

Zowel de trein- als busprijzen zijn, naar mijn mening, veel te hoog, zeker voor jongeren.
Ik heb het vroeger zelf genoeg meegemaakt. Als 16jarige puber ging ik het liefst met mijn vriendinnen iets drinken of shoppen in Turnhout. Zelf woonde ik zo'n 3km van Turnhout. Aangezien het weer hier in België koud, regenachtig en vooral onvoorspelbaar is, besloot ik vaak met de bus te gaan.
Een paar jaar geleden betaalde ik iets van een 1,20 euro voor een enkele rit. Dit bedrag is de laatste jaren alleen nog maar toegenomen en volgens mijn circuleert de prijs nu rond de 2euro. Dat wil zeggen dat ik voor 10 minuutjes in de bus te zitten (heen&terug) 4euro moet betalen, kom op!

Ook de prijzen van de trein zijn, naar mijn mening veel te hoog. Voor jongeren bestaat er nu wel een go-pass, maar hiermee betaal je nog steeds 10euro .

Volgens mij zouden de zwartreiders heel wat afnemen moest de prijs van het openbaar vervoer (zowel voor jong en oud) dalen.

Ik ben het volledig met Sanne eens. Het openbaar vervoer is schandalig duur geworden. Men promoot het openbaar vervoer, maar houdt geen rekening met de (talrijke) negatieve kanten. Wie heeft er nog nooit op een overvolle (enkele) bus gezeten, toen je een andere (dubbele) bus zag rijden waar bijna niemand in zit? Ook moeten sommige bussen een belachelijk grote omweg maken om tot een bepaalde bestemming te komen. Neem nu de 200 Retie – Turnhout, die helemaal binnendoor door Lichtaart rijdt waar niemand opstapt… De Lijn wint hier niets bij.
Bovendien is het merendeel van de buschauffeurs enorm onvriendelijk! Het is overduidelijk dat De Lijn nieuwe chauffeurs zoekt. Ze zullen ongetwijfeld wanhopig geweest zijn toen ze zulke zuurpruimen in dienst hebben genomen!
Natuurlijk keur ik zwartrijden niet goed. Anderen moeten ook betalen, dus wat maakt jou zo speciaal dit niet te doen. Maar De Lijn mag wel eens beter nadenken over hun prijzen en de personen die ze in dienst nemen.

Een aantal reacties op de verschillende opmerkingen in vorige posts:

1. "Het te betalen bedrag voor een busrit ligt te hoog, en is de voorbije jaren alleen nog maar toegenomen"

-> De prijzen liggen hoog, inderdaad, uit eigen ervaring weet ik dat een busrit van Herentals naar Gierle €2,70 kost, volgens mij de maximum prijs voor een busrit. Maar is dit te hoog? Als je af en toe, zoals mezelf, een enkele busrit moet betalen, vind ik €2,70 niet teveel. En in het geval je meerdere malen per week de bus neemt, zijn er verschillende abbonementen mogelijk, die de prijs per busrit aanzienlijk verlagen. Het feit dat de prijs enkel toeneemt, vind ik vanzelfsprekend, er zijn, denk ik, weinig producten en/of diensten die de voorbije jaren, qua prijs, stabiel zijn gebleven en/of gedaald zijn.

Over de prijs van een treinrit kan ik moeilijk argumenteren, aangezien ik hier geen ervaring met heb.

2. "Het feit dat het aantal zwartrijders de laatste jaren alleen maar toegenomen is, begrijp ik volkomen."

-> Ik begrijp dit ook. De prijs zal hier ook zeker iets mee te maken hebben. Maar controle op zwartrijders is er ook niet echt veel. Tenminste niet als je de bus neemt. Ten eerste heb ik, na laten we zeggen.. ongeveer 50 busritten, nog nooit iemand gezien die controleert op een betaalbewijs. Ten tweede zie ik voortdurend mensen, voornamelijk jongeren, op de bus stappen zonder enige vorm van abonnement of pasje te laten zien. De buschauffeur reageert hier niet op, ervan uitgaande dat de persoon in kwestie een abonnement heeft, of dat hij maar 1 halte verder moet zijn. Vele mensen weten dat dit er zo aan toe gaat, waardoor het erg aanlokkelijk is om simpelweg op te stappen en niet te betalen.

Ik ben het volledig met jullie eens.
Een busrit wordt steeds duurder, waardoor het minder uitdagend wordt om in een overvolle, stinkende bus vol duwende en luidruchtige mensen op weg naar Antwerpen te zitten, laat staan ervoor te betalen.
Toch vind ik het niet kunnen dat er zoveel mensen zwartrijden. Een bus heeft inderdaad weinig controle, en 9 kansen op 10 lukt het dan ook om zwart te rijden. (Misschien zelfs meer!!)
Een trein kost inderdaad nog meer. Een abonnement is in zo'n geval enkel voordelig als je dagelijks de trein neemt.
Op de trein komt echter wel elke rit controle, waardoor veel zwartrijders gepakt worden. Ik vind het dan ook raar dat er zoveel mensen zwartrijden, als je alleen al kijkt naar het vermelde cijfer van de zwartrijders die hun boete aanvechten. Ik vind het niet kunnen dat die mensen er vanaf komen zonder de boete te moeten betalen. Zwartrijden is bij wet verboden, terwijl er andere omstandigheden zijn waar je een belachelijke boete voor krijgt...
De regel dat je pas na 3x voor de politierechter moet komen, vind ik niet helemaal correct. Ook de situatie van de man die na 4x zelfs nog vrijgesproken wordt, is niet normaal. De man heeft natuurlijk wel geluk, maar door dit te publiceren, worden veel meer mensen aangezet tot zwartrijden.
Als ze de prijzen gewoon democratisch maken, zodat een bus- en/of treinrit voor iedereen mogelijk wordt, zal er veel minder misbruik worden gemaakt, denk ik. Op die manier moeten ze misschien ook minder controleurs aan het werk zetten, en dan wordt een extra uitgave voor de NMBS of lijn (goedkopere tickets) gecompenseerd door een extra opbrengst (minder personeel).