Grootste hervorming van justitie in jaren


Met een nu-of-nooit-gevoel stelt minister De Clerck zijn hervorming van de gerechtelijke organisatie voor. Kleine rechtbanken verdwijnen. Het is een radicale hervorming, die tegen regionale reflexen moet opboksen.


De Belgische justitie wordt grondig vertimmerd. Alle rechters van de eerste lijn komen in één centrale rechtbank samen te zitten. Bovendien verdwijnen de meeste kleinere rechtbanken. Van de bestaande 27 gerechtelijke arrondissementen zullen er nog 16 overblijven. Dat heeft de minister van Justitie, Stefaan De Clerck (CD&V), gisteren op een studiedag in Leuven aangekondigd.

De Clerck stelt zijn hervorming midden juni - 'na de verkiezingen' - voor aan het federale parlement. Het zal veel stof tot discussie opleveren. Al sinds 1967 gaan er stemmen op om de vele kleine - en weinig efficiënte - rechtbanken in ons land te doen opgaan in een grote centrale rechtbank. Dat zou de dienstverlening aan de burger sterk verbeteren. Maar tot vandaag is er aan al de voorstellen nooit uitvoering gegeven.

'De politiehervorming is gelukt, de justitiehervorming niet', erkende De Clerck tien jaar na het Octopus-akkoord (1998). Hij pleit voor een tweede Octopus-hervorming: een groot politiek akkoord tussen alle partijen over de modernisering van het Belgische gerecht. 'Er is geen enkele reden waarom onze justitie niet even efficiënt zou werken als andere overheidsdiensten', verklaarde De Clerck.

Een belangrijke voorwaarde is dat hij voldoende steun voor zijn voorstel krijgt in de federale regering, zo niet dreigt ernstig gezichtsverlies. Een plan voor schaalvergroting van de vorige minister, Jo Vandeurzen (CD&V), vond geen meerderheid in het kernkabinet. Als kleine rechtbanken afgeschaft dreigen te worden, spelen allerhande regionale reflexen op. Daardoor kon zelfs een voor de hand liggende fusie van de rechtbanken van Veurne, Ieper en Kortrijk onder de regering LetermeI niet doorgaan.

Door de hervorming van De Clerck zullen er heel wat bazen ('korpschefs') verdwijnen. België heeft liefst 320 gebouwen waar recht wordt gesproken. In Nederland gaat het om slechts vijftig vestigingsplaatsen. De eerstelijnsrechtbank brengt niet alleen de rechtbank van eerste aanleg, het arbeidsgerecht en de rechtbank van koophandel samen. Zelfs de vrederechters en de politierechters krijgen er onderdak. Dat is een ingrijpende operatie.

Op het niveau van de eerste aanleg zouden er bovendien maar 16 centrale rechtbanken overblijven. Dezelfde hervorming staat de parketten te wachten. En ook de hoven van beroep en de arbeidshoven zouden fuseren.


Blog DS, 26-05-2009 (Filip Verhoest)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB