BRUSSEL - Een leerkracht moet, net zoals iedereen, mensen in nood helpen. Maar een pijnstiller geven aan een leerling die last heeft van hoofd- of buikpijn, valt daar niet onder. 'Een leraar is geen arts.'
Van onze redacteur

'Ik ben lerares in het tweede leerjaar van een vrije basisschool en bij ons wordt er heel los omgesprongen met medicatie.' Zo begint Katrien haar anonieme getuigenis in een video van Klasse. Het onderwijsblad waarschuwt voor de lakse manier waarop scholen met geneesmiddelen omspringen.
'Er zijn op onze school twee medicijnkastjes', zo gaat de getuigenis van de lerares verder. 'Een officieel medicijnkastje voor de inspectie, in geval van een controle, en een ander. In die (verborgen, red.) apotheek zitten, naast aspirines, ook zwaardere pijnstillers en zelfs pillenstrips waarvan de bedrukking is verdwenen. Niemand weet nog wat erin zit.'
'De pillen zijn ook voor iedereen toegankelijk: de leerkrachten, de directie, zelfs het personeel van de eetzaal. En niemand houdt bij welk kind welk geneesmiddel krijgt.'
Het verhaal van Katrien staat, volgens het onderwijsblad, symbool voor de houding in veel Vlaamse scholen. De meeste leraren en directies beseffen niet dat ze strafbaar zijn als ze op eigen houtje een pilletje toedienen aan een leerling met gezondheidsklachten, ook al gaat het om een onschuldig kindermedicijn.
'Scholen mogen op eigen initiatief geen geneesmiddelen aan leerlingen geven. Een leraar is geen dokter', zegt Inge Van Trimpont op TV Klasse. Zij is arts in een Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB). 'Het toedienen van medicatie aan leerlingen is niet zonder gevaar, want de leerkracht moet alleen afgaan op het verhaal van de leerling. Bovendien is hij niet opgeleid om een diagnose te stellen.'
Dat kan risico's inhouden, zegt Van Trimpont. 'Een pijnstiller geven aan een leerling met hoofdpijn kan bijvoorbeeld een beginnende hersenvliesontsteking verbergen. Maar bij een hersenvliesontsteking is het net belangrijk om de symptomen in een vroeg stadium te herkennen.'
Sommige kinderen kunnen ook allergisch reageren op medicijnen. Andere kunnen reageren op geneesmiddelen die ze thuis al genomen hebben. Ook is een volwassen dosis voor een kind soms al een overdosis.
Klasse roept leerkrachten op geen medicijnen meer te geven aan leerlingen zonder voorschrift van een arts. Heel wat scholen kiezen voor een middenweg. Ze houden een EHBO-koffer bij de hand, niet alleen met verbandmateriaal maar ook met medicatie. Aan een CLB-arts hebben ze toestemming gevraagd om alleen de geneesmiddelen die aanwezig zijn in de koffer, toe te dienen.
'We weten dat het niet mag,' zeggen die scholen, 'maar we doen het toch, omdat leerlingen zich anders bij andere leerlingen bevoorraden. En dan hebben we geen enkele controle meer.'
Klasse heeft vastgesteld dat in scholen die goede afspraken maken met leraren en ouders, er minder stiekem medicijnen worden toegediend of genomen. Het blad verspreidt nu een brochure in 200.000 exemplaren waarin het aandacht vraagt voor medicijnen op school (zie inzet).
www.klasse.be & www.destandaard.be

Als scholen al medicatie zouden geven aan leerlingen vind ik wel dat dit goed bijgehouden moet worden, m.a.w. een strenge controle op het geven van medicatie. Ik vind het niet kunnen dat elke leerkracht, op personeelslid van een school zomaar medicatie geeft aan leerlingen. Pijnstillers zijn immers drugs voor sommige jongeren. Toch vind ik dit een moeilijk onderwerp....

Dit kan inderdaad niet! Oké, scholen moeten medicatie in huis hebben, maar er moet wel bijgehouden worden aan wie wat gegeven wordt en wanneer. Als men hier te laks mee omspringt, zouden er nog ongelukken kunnen gebeuren. Het lijkt me daarom interessant om iemand vast in te nemen voor zulke gevallen, bijvoorbeeld iemand van Het Rode Kruis. Deze persoon is meer gespecialiseerd in zulke zaken en zal ook niet eender wat geven aan leerlingen. Tenslotte vind ik ook dat de medicijnen zelf in orde moeten zijn. Een bijsluiter is een must, want sommige leerlingen hebben een allergie en mogen bepaalde stoffen niet hebben. Zonder bijsluiter weet je niet wat er in zit en wat eventuele neveneffecten kunnen zijn..

Een school moet inderdaad niet voor dokter spelen. Maar sommige scholen gaan wel heel ver de andere richting uit. Ik heb een zus die in het secundair zit. Zij kreeg onlangs hevige hoofdpijn, maar kreeg geen medicijn van de school. Ze moest wel nog uren lang in de school blijven zonder dat de ouders verwittigd werden. Dit kan niet volgens mij.

Dat er duidelijke afspraken komen over het geven van medicijnen op school vind ik meer dan nodig. Leerlingen totaal niets meer geven terwijl ze duidelijk ziek zijn, kan ook niet. Er moet gezocht worden naar de gulden middenweg.

Ik vind toch wel dat iedere school een beperkte hoeveelheid van 'standaard medicijnen' in huis mag hebben. Plakkertjes en ontsmettingsmiddel zijn oké, maar wat doe je als je plots vervelende maagkrampen krijgt?
Zoals de meerderheid van de Belgen ligt er bij ons ook Dafalgan, Perdolan, Motilium, Immodium,... in het medicijnenkastje. Een echte noodzaak vind ik dat. Geregeld passeren er leerlingen bij de EHBO omdat ze hoofdpijn hebben en mogen dan op het ziekebed gaan liggen. Waarom hen geen dan geen dafalgan geven? Als secretariaat ben je normaal gezien op de hoogte van allergieën van leerlingen. Wanneer dit systematisch wordt bijgehouden in de EHBO-post mag dit toch geen probleem opleveren? Stel je voor, een leerling krijgt darmkrampen en zit meer op het toilet dan in de klas. Geef hem dan een Immodium-tabletje, kan heus geen kwaad en die leerling is binnen de 10 minuten weer fris en verlost van zijn problemen!
Misschien vinden sommigen dat ik hier wat luchtig over ga maar bij ons thuis wordt er niet moeilijk gedaan om een pilletje. Mijn moeder is verpleegster dus hebben wij altijd al een heel arsenaal van geneesmiddelen is huis gehad. Ik zie hier absoluut geen graten is, als er maar professioneel en legaal mee wordt omgesprongen.

Ik vind dat scholen toch wel enkele pilletjes in huis mogen hebben, zoals bijvoorbeeld een aspirine, of iets voor de maag... Want wat zou er gebeuren wanneer een kind maagpijn of buikpijn heeft en het geen pilletje krijgt op school? Dan wil het naar huis en kan het dus bijgevolg de lessen niet volgen...
Op mijn secundaire school had het secretariaat zo'n eerste-hulp-koffertje met zulke pilletjes in. Zij hielden wel goed bij welke leerling welk pilletje kreeg zodat we er zeker niet teveel konden innemen...
Ik vind dat dit toch wel moet kunnen.

Het niet bijhouden van wie welke medicijnen krijgt kan echt wel gevaarlijk zijn. Als dan een kind misschien een overdosis krijgt omdat men niet wist dat het kind in zijn/haar school dit medicijn al reeds had gekregen, dan begint de ellende pas goed.

Ik zou het toch wel normaal vinden dat dit bijgehouden wordt en ik zou als ouder ook niet gerust zijn als ik wist dat mijn kinderen naar zo'n school zouden gaan. Met medicijnen moet men altijd voorzichtig zijn, hoe klein de wonde of pijn ook.

__________________
Sven Raymaekers

Ook zou ik graag mijn mening hierover kwijt willen. Ten eerste vind ik wel dat de directie verantwoordelijk moet zijn voor zulk medicijnenkistje en de bijhorende documenten, zoals wie welke medicijnen neemt enzovoort. Het kan toch niet dat een school daar gewoon geen weet van heeft. Langst de andere kant begrijp ik ook wel dat je niet zomaar eender welk medicijn "snel" aan een leerling met bijvoorbeeld hoofdpijn mag geven. In het middelbaar werd daar vaak misbruik van gemaakt bij ons en dat vind ik natuurlijk niet kunnen. De directie moet zelf een goede balans vinden tussen die twee. Dat zou volgens mij al een grote stap zijn.

Scholen moeten niet eender welk medicijn 'in huis' hebben vind ik. De basisdingen zoals iets voor de hoofdpijn of keelpijn mag toch wel. Zoals Natasja zegt, de hele dag op school zitten zonder dat je iets krijgt voor de pijn is enorm vervelend. Hebben ze dan liever dat kinderen al hun medicijnen zelf mee naar school nemen? Uiteindelijk weet je dan ook niet meer wat ze juist innemen en kunnen al deze bijwerkingen ook optreden.
Het noteren van welke leerlingen welk medicijn krijgt is wel heel belangrijk. Als me dit niet doet kan men inderdaar wel eens voor heel wat problemen komen te staan.

Ik heb hier een dubbel gevoel bij. Ik ben ook voor een paar basismedicijnen. Zodat wanneer een leerling hoofdpijn hij of zij niet de rest van de dag op de schoolbanken moet zitten afzien, dan let je toch niet op.
Aan de andere kant heeft een vriendin in mijn klas in het secundair problemen gehad doordat school medicijnen uitdeelt. Ze had buikpijn en diarree, de directie gaf haar dus medicijnen daarvoor. Waarschijnlijk was dit motilium ofzo. Volgende lesuren was dit nog niet beter en hebben ze haar nog iets gegeven. Het heeft uren geduurd voor haar ouders op de hoogte gebracht werden. Die zijn met haar naar het ziekenhuis gemoeten want haar appendix moest eruit. Wanneer direct een juiste diagnose gesteld geweest was was er geen probleem geweest. Het was nog op tijd maar het werd al kantje boordje.
Dit is het probleem wanneer directie apotheek begint te spelen. Ze gaan in op symptonen maar die kunnen andere dingen verbergen dan dat op het eerste zicht lijkt.