Leerling-tovenarij


Is het probleem van de moeizame regeringsvorming voorbij als CD&V N-VA loslaat, zoals de Franstalige groenen eisen? Met andere woorden: is deze hele onoverzichtelijke toestand het gevolg van de kartelband tussen beide partijen omdat het traditioneel gematigde christendemocratische kiespubliek gekaapt en gegijzeld is door een separatistisch clubje? Als het zo simpel was, ging de formatie niet binnenkort haar vierde maand in.


Het is ironisch dat de hervorming van het kiesstelsel onder paars-groen ons deze situatie heeft gebracht. Het was toen, in 2003, de bedoeling door de vergroting van de kieskringen en de invoering van een kiesdrempel de versnippering van het politieke landschap tegen te gaan en tot werkbare meerderheden te komen.

Pienter plan. Maar we moeten vaststellen dat het beoogde resultaat er niet is gekomen. Het eerste slachtoffer van het systeem was Agalev (intussen Groen!), dat erdoor van de kaart werd geveegd. Maar de conclusie van de partij, of toch van de grote meerderheid ervan, was niet om dan maar in een groter geheel op te gaan. Die weigering speelt, volgens Patrick Janssens in zijn deze week bekendgemaakte analyse, geen geringe rol in de zwakke electorale positie van de SP.A. De hervorming dreef wel de N-VA in de armen van CD&V. Dat verbond kraakte paars en zette Yves Leterme op weg naar megastatus in Vlaanderen. Ook de versnippering is niet weg, want Groen! kwam terug en Lijst Dedecker deed het onmogelijk gewaande: een nieuwe partij op het schaakbord zetten.

Van leerling-tovenarij gesproken! Voeg er nog bij dat door de hertekening van de kiesomschrijvingen het aloude probleem van Brussel-Halle-Vilvoorde weer uit de nevelen opdoemde en het is wel duidelijk dat de aftredende coalitie de institutionele chaos waarin we zijn beland, zelf in de hand heeft gewerkt.

Betwistbaar is ook dat de radicalisering van de Vlaamse publieke opinie het gevolg is van het kartel. Het is eerder andersom. In 2003 verloor CD&V nog de verkiezingen omdat harde communautaire standpunten - de Big Bang - de kiezers kopschuw maakten. Vier jaar later was datzelfde discours winnend. Dat is het cement dat het kartel anno 2007 samenhoudt. Pas als het niet meer vaststaat dat Vlaamse hardnekkigheid kiezers aantrekt, kan dat veranderen. Op dit ogenblik is het tegendeel het geval. Als het kartel onder de lat doorloopt, dreigt een afstraffing waarvan Vlaams Belang én Dedecker het meeste profiteren.

Te midden van de groeiende roep om meer redelijkheid in het formatiedebat zijn dit rationele elementen: Het is logisch dat Joëlle Milquet (CDH) het been stijf houdt, het is logisch dat Didier Reynders (MR) voor de FDF'er Maingain kiest. Het is logisch dat Ecolo de lat hoog legt. Maar het is ook niet meer dan logisch dat CD&V en de N-VA elkaar vasthouden. Dat is de impasse waarin we zijn beland.


DS, 05-09-2007 (Bart Sturtewagen)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB