Leercontract slaat niet meer aan bij jongeren


BRUSSEL - Het aantal jongeren dat via een 'leercontract' werk vindt, is de voorbije jaren dramatisch gedaald. Nochtans hadden de onderwijsnetten en de sociale partners enkele jaren geleden er de mond van vol.


Leerlingen die in het voltijds beroepsonderwijs niet slagen, hebben vandaag nog twee reddingsboeien: het deeltijds beroepsonderwijs of de leertijd. Beide systemen bestaan eruit dat de jongeren deels een opleiding volgen en deels gaan werken, om later vlot de overstap te maken naar de arbeidsmarkt.

Maar die overstap gebeurt steeds minder vlot. Dat blijkt uit cijfers van het kabinet Onderwijs en de opleidingscentra van Syntra.

Het aantal jongeren dat via een 'leercontract' wordt tewerkgesteld, is de voorbije vijf jaar gedaald van 4.599 naar 3.705. Twintig jaar geleden zaten we zelfs nog op het niveau van ongeveer 10.000 leercontracten.

Het 'leercontract' of de leertijd is een opleidingsvorm waarbij jongeren vanaf 15 jaar één dag per week theoretische vorming krijgen bij Syntra en vier dagen per week gaan werken, om het beroep ook in de praktijk te leren.

Volgens Syntra is de daling van het aantal leercontracten te wijten aan het negatief imago bij jongeren en ouders.

'Ouders vinden een diploma secundair onderwijs nog altijd meer waarde hebben. Wij mogen alleen een getuigschrift leertijd geven', zegt An Van de Ven, coördinator praktijkopleiding.

'De jongeren haken dan weer af omdat ze vier dagen werken in de week toch wel zwaar vinden of omdat de opleidingsvergoeding die ze krijgen te laag is.'

Vanaf volgend jaar kan Syntra ook de eerste diploma's uitreiken die gelijkstaan aan een diploma secundair beroepsonderwijs. 'Wij hopen dat dat het tij kan doen keren', zegt Van de Ven.

Maar er is meer aan de hand. Het principe van deeltijds leren en werken wordt vandaag nog al te vaak als noodoplossing gezien voor leerlingen die echt schoolmoe zijn. Nochtans is het een volwaardige opleiding en is het voor bepaalde vakken of beroepen zelfs leerzamer dan voltijds secundair onderwijs. Een goede goudsmid word je immers niet op de schoolbanken.

Dat zeggen wij niet, maar dat zeiden de verschillende onderwijsnetten en de sociale partners jaren geleden al. Ze ondertekenden zelfs een gemeenschappelijke verklaring om het alternerend leren nieuw leven in te blazen.

Er zijn sindsdien ook tal van maatregelen genomen - zo heeft de bedrijfswereld meer jobs aangeboden - maar het leercontract heeft daarvan niet geprofiteerd. Het deeltijds beroepsonderwijs wel. Dat deeltijds onderwijs heeft immers altijd een streep voorgehad op de opleidingscentra van Syntra: zijn band met de scholengemeenschappen.

Jongeren die in het voltijds beroepsonderwijs niet slagen, worden door de Centra voor Leerlingenbegeleiding vooral doorverwezen naar het deeltijds beroepsonderwijs, met het idee om ze zo lang mogelijk op de schoolbanken te houden. Het aantal inschrijvingen in het deeltijds beroepsonderwijs is de voorbije jaren dan ook stelselmatig gestegen. Vorig jaar ging het om 6.700 leerlingen. Drie jaar geleden waren dat er nog maar 6.169.

Toch stromen ook hier steeds minder jongeren snel door naar de reguliere arbeidsmarkt. Het voorbije schooljaar was 36 procent van de leerlingen tewerkgesteld in een privébedrijf, in het schooljaar 2005-2006 was dat nog bijna 41 procent. Dat cijfer daalt elk jaar lichtjes.

Dat hoeft echter niet dramatisch te zijn. Veel meer dan vroeger worden leerlingen in het deeltijds onderwijs op maat begeleid. In de praktijk betekent dat dat hen vaak eerst de juiste arbeidsattitude (op tijd komen, zich fatsoenlijk kleden, de baas gehoorzamen, ...) wordt aangeleerd vooraleer ze in een bedrijf aan de slag mogen gaan.

Ze worden ook steeds vaker eerst enkele maanden in een beschermde omgeving tewerkgesteld, zoals de stedelijke en gemeentelijke overheden (plantsoendienst, parkwachter, ...).

De steden en gemeenten hebben hiervoor de voorbije jaren trouwens heel wat meer arbeidsplaatsen opengesteld.

www.deeltijdsonderwijs.be

www.syntra.be


Blog DS, 21-08-2009 (Yves Delepeleire)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB