DIEST/BRUSSEL - Joyce Croes (18) dubbelt haar laatste jaar aan het Sint-Jan-Berchmanscollege in Diest, maar volgt tegelijk één dag per week cursussen aan de Brusselse Erasmushogeschool. Via het 'Klaar voor de toekomst'-project mogen alle laatstejaars van het secundaire onderwijs vakken volgen aan een universiteit of hogeschool. Maar tot nu toe is er weinig interesse.

Joyce Croes (18) volgt aan de Brusselse Erasmushogeschool de cursussen Vaardig met ICT, Filosofie en taal en maatschappijstromingen en Internationale instellingen. Nochtans moet ze haar laatste jaar aan het Sint-Jan-Berchmanscollege dubbelen. Maar ze is zo goed in Engels dat haar leerkrachten vreesden dat ze haar tijd zou verdoen in de les. En dus mocht ze tegelijk gaan studeren in Brussel.

Goede voorbereiding

'Het is hard werken', zegt Joyce. 'Maar dit is wel een prima voorbereiding omdat ik al kan proeven van een studierichting. Daardoor ben ik nu niet meer zo zeker dat ik volgend jaar Toegepaste Taalkunde wil volgen. En dat kan ik beter nu ontdekken dan volgend jaar.'

Scholieren mogen in feite al vijf jaar lessen volgen in het hoger onderwijs, zoals Joyce, maar omdat het aanbod zich tot nu toe op de individuele scholier richtte, was er weinig interesse. Maar binnenkort trekken er alvast meer Diestse leerlingen naar de aula's. Want het college gaat, als eerste in Vlaanderen, alle laatstejaars vanaf februari 2012 de kans geven om een vak te volgen aan gelijk welke hogeschool of universiteit. 'Maar alleen wanneer wij dat toestaan: op woensdag na 10 uur of op andere schooldagen na 15.30 uur', zegt Marc Verdeyen, directeur van het Sint-Jan-Berchmanscollege. Het decreet dat de Diestse leerlingen toelaat al voor hun afzwaaien in de aula's te zitten, voorziet dat scholieren vier vakken mogen volgen in het hoger onderwijs. Diest houdt het voorlopig op één vak. 'Het is de bedoeling dat ze ook bij ons slagen. Voor één studiepunt in het hoger onderwijs moet de student al 25 uren tijd investeren.'

Vrijstellingen

Het systeem heeft heel wat voordelen voor de studenten van morgen: ze maken kennis met de manier van lesgeven in het hoger onderwijs, en kunnen al vrijstellingen verdienen. 'Wanneer ze 10 op 20 halen voor het vak, worden ze het jaar nadien voor dat vak vrijgesteld', zegt Verdeyen. Maar het belangrijkste voordeel is dat scholieren dankzij dit Klaar voor de toekomst-project minder verkeerde studiekeuzes zullen maken.

Tot nu toe was er niet zo veel interesse van scholieren om hun lessen te combineren met een vak in het hoger onderwijs. De Erasmushogeschool in Brussel heeft er momenteel vier op de banken zitten, allemaal muzikale virtuozen. Ook aan de KU Leuven is er geen stormloop, zegt vice-rector Ludo Melis. 'Het principe is goed, maar stoot op praktische bezwaren, zoals lessenroosters die niet op elkaar afgestemd zijn. Maar we zien gemotiveerde leerlingen, die een dagje aan de universiteit niet beschouwen als een uitstapje, graag komen.'

Minister van Onderwijs Pascal Smet (SP.A) volgt het project met argusogen. 'We werken aan de hervorming van het hoger onderwijs. Dat wordt individueler en sterk beroepsgericht. Projecten zoals dit, waarbij jongeren geprikkeld worden en waarbij de kloof tussen secundair en hoger onderwijs kleiner wordt gemaakt, hebben daarin zeker een plaats.'


Mijn mening:

Toen ik de titel van dit artikel las, dacht ik dat dit een 'oneerlijk' systeem was. Dit meisje dubbelt haar laatste jaar, maar kan tegelijkertijd toch al studeren aan de universiteit of hogeschool. Dat leek mij niet logisch! Na het lezen van het artikel denk ik daar toch anders over. Er worden op deze manier heel veel kansen geboden aan leerlingen. Joyce moet haar jaar wel overdoen, maar in talen is zij wel goed. Daarom is het voor haar heel interessant om al een studie aan de hogeschool te beginnen. Anders zou zij zich waarschijnlijk vervelen tijdens de lessen en dat wordt nu vermeden. Daarnaast zorgt het er ook voor dat leerlingen echt al kennis maken met het leven van een universiteits- of hogeschoolstudent. Via opendeurdagen of openlesweek komen laatstejaars wel iets te weten over een bepaalde studierichting. Maar je leert het meeste door het vak ook daadwerkelijk een heel jaar te volgen. Zo zegt Joyce in het artikel ook dat ze nog eens twee keer zal moeten nadenken over haar keuze voor volgend schooljaar. Ofwel gaat ze Toegepaste taalkunde studeren en heeft ze al een aantal vrijstellingen van vakken die ze nu al volgt. Ofwel beseft ze toch dat het niet echt iets voor haar is en kan ze een andere opleiding beginnen!

Een goed initiatief dus, maar er mag nog meer reclame voor gemaakt worden want er zijn niet veel laatstejaars studenten die hier iets van weten!

Ik had eerlijk gezegd nog nooit van dit project gehoord. Toch vind ik het een heel goed idee. De studenten van het laatste jaar kunnen dan al eens proeven van de studies aan de universiteit en het hoger onderwijs. Ze kunnen dan al eens kijken of de gekozen studie echt wel iets voor hen is. Je hoort tegenwoordig heel vaak dat zelfs de studenten die na heel lang nadenken over de richting die ze willen volgen al na enkele weken tot de vaststelling komen dat de gekozen studie toch niet echt hun ding is. Ze stoppen dan met hun studies en zoeken naar een andere uitdaging die, naar ze hopen, hun beter zal liggen. Die studenten hebben dan natuurlijk een jaar en studiepunten kwijtgespeeld. Met dit project kunnen ze gedurende een jaar al eens kijken of de gekozen studie iets voor hen is. Op die manier is er natuurlijk geen sprake van een ‘verloren jaar’ of verloren studiepunten.
Deze aanpak is ook budgetvriendelijker, want de ouders moeten voor deze leerlingen niet heel het boekenpakket aankopen. Enkel de boeken die de studenten nodig hebben voor dat ene vak dat ze dat jaar gaan volgen. Als ze dan toch besluiten om deze richting verder te volgen, moeten de ouders enkel de andere boeken nog aan te kopen. Wanneer de leerlingen besluiten om die richting niet verder te volgen, zijn de ouders niet hun geld kwijt aan de zoveel boeken. Natuurlijk wel voor de boeken van dat ene vak, maar dat weegt in de verste verte niet op tegen het volledige pakket.

Afgaande op de titel heb ik geen idee wat dit inhoudt. Maar nu dat ik het artikel gelezen heb begrijp ik dit systeem toch beter. Ik vind dit zelfs een goed idee, want ik zie er op verschillende vlakken de voordelen van in. Zo denk ik dat leerlingen die het laatste jaar opnieuw moeten doen zich zo minder gaan vervelen. Ze worden op deze manier toch geprikkeld met nieuwe leerstof. Daarnaast zijn deze leerlingen al beter voorbereid op hoger onderwijs, wat hen alleen maar ten goede komt. En zoals het artikel als zegt, geloof ik ook dat deze leerlingen betere studiekeuzes gaan maken.

Maar er is nog steeds dat praktisch probleem waar ik me al voor het lezen van het artikel vragen bij stelde. Hoe past dit in het lessenrooster van een middelbare scholier? Dit wordt ook in het artikel aangehaald, maar niet echt op in gegaan.

Al bij al vind ik dit een zeer interessant en positief project dat in de toekomst toegankelijker moet worden voor leerlingen in hetzelfde schuitje als Joyce.