bron: https://www.scientias.nl/plastic-ve...igingen-vissen/, 26/09/2017

Piepkleine plastic deeltjes eindigen in het brein van vissen en kunnen daar beschadigingen veroorzaken.

Ongeveer tien procent van het al het plastic dat wereldwijd geproduceerd wordt, eindigt uiteindelijk in de oceanen. En daar valt dat plastic afval – onder meer door UV-straling en zeeslag – uiteen in piepkleine fragmenten: micro- of nanoplastics. En onderzoek toont nu voor het eerst aan dat die nano-plastics zich op kunnen hopen in het brein van vissen. Met alle gevolgen van dien.

Hogerop
Zweedse onderzoekers bestudeerden hoe nanoplastics zich door mariene ecosystemen verplaatsen. Kleine plastic deeltjes kunnen bijvoorbeeld worden verorberd door plankton en dat plankton wordt vervolgens (inclusief plastic) weer door vissen opgegeten. Het betekent dat de concentratie plastic toeneemt naarmate dieren zich hogerop in de voedselketen bevinden.

Uit het onderzoek blijkt tevens dat niet alle formaten plastic hetzelfde effect hebben op organismen. Zo gaat plankton dood als het wordt blootgesteld aan nanoplastics, maar overleeft het als het met grotere plastic deeltjes te maken krijgt. “Het is belangrijk om te bestuderen hoe plastic ecosystemen beïnvloedt en hoe nanodeeltjes plastic waarschijnlijk een gevaarlijker effect hebben op mariene ecosystemen dan grotere deeltjes plastic,” aldus onderzoeker Tommy Cedervall.
In het brein
Maar wat gebeurt er nu precies als een vis – hetzij via plankton of direct – piepkleine deeltjes tot zich neemt? Het antwoord is verrassend. Zo tonen de onderzoekers aan dat het plastic niet wordt tegengehouden door de bloed-hersenbarriëre (die voorkomt dat schadelijke stoffen het brein weten te bereiken) en dus ook in het brein terecht kunnen komen.

Gedragsverandering
En waarschijnlijk tasten die piepkleine deeltjes plastic het vissenbrein aan, zo stellen de onderzoekers. Het leidt tot gedragsveranderingen: zo gaan vissen langzamer eten en verkennen ze hun omgeving minder.

De onderzoekers tonen aan dat nanoplastics zich in het brein van vissen kunnen ophopen. Maar betekent dat dat die nanoplastics zich ook verzamelen in andere delen van het vissenlijf: wellicht ook delen die wij mensen eten? Dat is in dit stadium nog onbekend.

Mijn mening:
Tijdens de lessen natuurwetenschappen komt ook het thema milieu/sorteren/zorg voor de aarde aan bod. Hierbij moet de leerkracht de leerlingen attent maken op het zorg dragen voor de aarde waarvan goed sorteren een onderdeel kan zijn.
Tijdens deze lessen toont men vaak de foto van het arme, lieve schildpadje verstrengeld in plastiek of het deksel van een McFlurry. Alles verteld in één beeld. Wel is dit artikel nog shockerender. Als de kleine deeltjes plastic zich in het vissenlijf kunnen ophopen, waarom dan niet in het lijf van de mens? Na lange tijd, generaties na generaties, kan dit grotere gevolgen hebben voor de mens.

Het lijkt me zeker een bruikbaar artikel voor tijdens de lessen natuurwetenschappen of PAV. Het sluit erg goed aan bij het onderwerp.