App voorspelt slaagkansen aan universiteit


De UHasselt werkt aan een app om de slaagkansen van studenten te voorspellen. De app heeft niet meer nodig dan het slaagcijfer, de afstudeerrichting en de gekozen opleiding. Die parameters zijn betrouwbaarder dan de ijkingstoetsen, blijkt uit een grootschalig onderzoek.


Vorige maand kondigde Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) nog vier nieuwe opleidingen aan waarvoor studenten vanaf volgend academiejaar een ijkingstoets moeten afleggen, voor ze zich kunnen inschrijven.

Dat brengt het aantal opleidingen met een ijkingstoets op 22, waarvan er acht verplicht zijn. Maar die zijn in tegenstelling tot toelatingsproeven niet bindend: wie niet slaagt, wordt weliswaar geadviseerd om voor een andere opleiding te kiezen, maar mag wel nog starten. Nog deze legislatuur wil de Vlaamse regering de ijkingstoets veralgemenen voor alle opleidingen.

De UHasselt toonde zich de voorbije jaren een koele minnaar van die methode om studenten te oriënteren. Volgens Luc De Schepper, tot begin dit academiejaar rector aan de UHasselt, wordt zo aan te veel studenten een fout advies gegeven over hun slaagkansen.

Daarom ging de universiteit op zoek naar een alternatief. In een grootschalig onderzoek werden alle leerlingen die tussen 2016 en 2018 afstudeerden in 32 middelbare scholen geobserveerd. Concreet keken de onderzoekers naar twee eenvoudige parameters: hun puntengemiddelde in het laatste jaar secundair onderwijs en de ‘match’ tussen hun afstudeerrichting en de gekozen opleiding aan de universiteit. Als die leerlingen verder studeerden aan de UHasselt of de KU Leuven, werden die parameters gelinkt aan de prestaties tijdens het eerste jaar aan de universiteit.


Grote correlatie

Het ‘Limburgse’ deel van het onderzoek is intussen afgerond. Uit de resultaten blijkt dat er een zeer grote correlatie is tussen de twee onderzochte parameters en de prestaties in het eerste jaar aan de unief. Die correlatie wordt uitgedrukt in een getal tussen 0 en 1. Hoe dichter bij 1, hoe beter de slaagkansen voorspeld kunnen worden.

‘Uit ons onderzoek blijkt dat het puntengemiddelde in het laatste jaar secundair onderwijs en de match tussen de afstudeerrichting en de gekozen opleiding samen een score van 0,7 halen’, zegt De Schepper. ‘Wereldwijd is er geen enkele ijkingstoets gekend die dat cijfer haalt. Voor de wiskundige richtingen haalt een ijkingstoets nog een voorspellende waarde van 0,55. Maar kijken we naar de opleiding bio-ingenieur, dan daalt die naar 0,38. Voor opleidingen zoals geschiedenis of rechten zullen de waardes helemaal in elkaar storten. De ijkingstoets wordt dan onbruikbaar, want hij zou de studenten te veel foute adviezen geven.’



Verrassend eenvoudig

Het alternatief van UHasselt is dus verrassend eenvoudig: in plaats van ijkingstoetsen te organiseren, kan er simpelweg gekeken worden naar het gemiddelde in het laatste jaar secundair onderwijs, de studierichting in het zesde middelbaar en de gekozen richting aan de universiteit.

Maar is het op de ene school niet veel makkelijker om 80 procent te halen dan op de andere? En moet je om pakweg burgerlijk ingenieur te worden niet vooral goed scoren op wiskunde, in plaats van een goed totaal slaagcijfer te halen? ‘Dat zal ongetwijfeld zo zijn, maar op grote schaal zien wij die invloeden niet’, zegt De Schepper.

Het onderzoek is in samenwerking met UGent, UAntwerpen en de VUB onlangs uitgebreid naar leerlingen van andere provincies en andere universiteiten, maar de verwachting is dat de resultaten daar dezelfde zullen zijn.


Online tool of app

Concreet denkt de UHasselt nu aan de ontwikkeling van een online tool of app. ‘Een klassenraad zou daarin alleen het slaagcijfer, de afstudeerrichting en de studiekeuze van een leerling moeten ingeven’, zegt De Schepper. ‘Die tool voorspelt dan de slaagkansen, waarna de klassenraad de leerling optimaal kan adviseren. Dat is niet alleen betrouwbaarder maar ook veel goedkoper dan ijkingstoetsen. Het is, blijkt uit ons onderzoek, simpelweg de beste manier die er is.’

Huidig rector Bernard Vanheusden steunt het initiatief. In afwachting van de tool vraagt hij de overheid geen bijkomende ijkingstoetsen in te voeren. ‘Ze zijn hoogstens een bijkomende indicatie. Daarom organiseren we nu alleen de verplichte ijkingstoetsen.’


DS, 11-03-2021 (Thomas Jansen)