De Standaard
19/02/2011

Zeventig procent van de Vlaamse pastoors zit inhoudelijk niet op dezelfde lijn als aartsbisschop. Ook is 73 procent tegen het verplichte celibaat. Dat blijkt uit een enquête die De Standaard bij de Vlaamse pastoors heeft georganiseerd.


De enquête legt heel duidelijk een kloof bloot tussen de standpunten van aartsbisschop Léonard en de pastoors aan de basis. De meest opvallende resultaten zijn de afwijzende houding van de parochiepriesters tegenover de controversiële aartsbisschop en hun vooruitstrevende standpunten over celibaat en vrouwelijke priesters.

Vangheluwe

Verder peilde de enquête naar een eventueel ‘Vangheluwe-effect’ op het kerkbezoek. Maar een overgrote meerderheid van de priesters zegt dat ze het wekelijkse kerkbezoek noch het aantal doopsels, huwelijken en begrafenissen zag afnemen door de affaire.

Ook de antwoorden op de laatste (open) vraag van de enquête laten weinig aan de verbeelding over. Die laatste vraag luidde: ‘Wat is het belangrijkste wat er nu in de Belgische Kerk moet gebeuren?’ De parochiepriesters zijn in hun antwoorden scherp voor de kerkleiding. De rode draad is: minder betutteling, meer nederigheid en een Kerk die terug naar ‘de basis’ gaat

De vraag blijft natuurlijk of niet vooral de Léonard-critici de vragenlijst hebben ingevuld, terwijl zijn aanhangers dat net niet hebben gedaan. De Leuvense politicoloog Marc Hooghe,die veel onderzoek doet naar de Kerk, vermoedt van niet. Volgens hem liggen de resultaten over celibaat en over vrouwelijke priesters ook in de lijn van buitenlandse enquêtes.

Methodologie

In de jaarboeken 2010 van de bisdommen hebben we 724 (Nederlandstalige) parochiepastoors geïdentificeerd: Brugge (198), Gent (166), Hasselt (128), Antwerpen (119) en Mechelen-Brussel (112) .

We hebben die 724 pastoors op 24 december 2010 allemaal een enquête opgestuurd. 180 per brief en 544 per e-mail (op 10 januari hebben die laatsten een herinneringsmail gekregen). Vier brieven zijn teruggekomen, en ook vier e-mailadressen klopten niet meer wegens pensioen of overleden. Dat betekent dat 716 pastoors de enquête daadwerkelijk hebben ontvangen.

64 pastoors hebben per brief geantwoord, 184 pastoors hebben de enquête via internet ingevuld. Dat maakt een totaal van 248 (Brugge 79, Gent 55, Hasselt 38, Antwerpen 35 en Mechelen-Brussel 38; drie hebben hun bisdom niet ingevuld). Daarmee hebben we een respons van 34,6 procent (248/716). Op 31 januari hebben we de resultaten afgesloten.

De leeftijdsverdeling: de meesten van de 248 pastoors (91) zijn zestigers (tussen 60 en 69 jaar). Daarna komen de zeventigers (75) en de vijftigers (34). Ten slotte zijn er nog 26 veertigers, 3 dertigers en 6 tachtigers.

Eigen Mening:

Het gaat me niet om het feit dat de enquête een juist beeld weergeeft over de meningen van de priesters, maar het gaat me over het feit dat de pastoors niet achter hem staan.
De aartsbisschop is het hoofd van alle pastoors in ons land en zij staan helemaal niet meer achter hem. Is het dan geen hoog tijd dat men daar iets aan veranderd? Dat men protesteert over zijn manier van doen en zijn uitspraken in de media?
Ik zeg niet dat ze net als in Egypte op straat moeten komen, maar ze moeten duidelijk maken dat het zo niet verder kan. Er moet iets veranderen, de oplossing is natuurlijk ook niet dat hij gewoon moet aftreden en dat er dan iemand komt die wel de goedkeuring wegdraagt. Want als dit gebeurt is het een straatje zonder einde, er zullen altijd voor- en tegenstanders zijn, wie het hoofd ook is of wordt.
Men moet dringens rond de tafel gaan zitten en samen één front vormen tegen alle problemen en schandalen ongeacht wat je eigen mening ook is. men moet doen wat goed is voor het volk.

Ik wil reageren op de reactie van de priesters die zeggen dat zij ook een Kerk willen die meer naar de basis gaat . Ik denk dat ze gelijk hebben, dat de regels die vroeger ingesteld zijn (celibaat en dat vrouwen geen priester kunnen worden) echt niet meer van deze tijd zijn. Priesters die trouwen zullen zelfs positieve energie uit hun relatie kunnen putten. En waarom mogen vrouwen dan niet priester worden?
De basis betekent volgens mij, ook: luisteren naar wat echt leeft bij jongeren bijvoorbeeld en daar de vieringen op afstemmen zodat de Kerk terug dichter bij de leefwereld van mensen staat. Nu is het een instituut waar niemand meer geloof aan hecht. Dat is spijtig want ik geloof nog in het feit dat mensen samen iets kunnen beteken in de wereld.